Teluguca: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynak düzenleme
18. satır: 18. satır:
'''Telugu dili''' veya '''Teluguca''' (Telugu: తెలుగు, {{IPA|başlık=IPA|-|t̪elugu}}), [[Dravid dilleri|Dravid dil ailesi]]ne bağlı, [[Hindistan]]'ın [[Andhra Pradesh]] bölgesinde ve [[Yanam]] yöresinde ana dil olarak kullanılan, Andhra Pradesh eyaletinin resmî dilidir. Ayrıca yer yer [[Chattisgarh]], [[Karnataka]], [[Maharashtra]], [[Orissa]] ve [[Tamil Nadu]] eyaletlerinde de konuşulmaktadır. Dil, ana dil olarak kullanan insan sayısı bakımından (2001 yılında 71 milyon) Hindistan'da en fazla konuşulan ikinci dil, Dünya'da da en fazla konuşulan 13. dildir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=size | başlık = Statistical Summaries/ Summary by language size | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130202224556/http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=size | arşivtarihi = 2 Şubat 2013 | erişimtarihi = 31 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nvtc.gov/lotw/months/april/DravidianLanguageFamily.htm | başlık = Dravid Dil Ailesi | erişimtarihi = 13 Kasım 2007 | yayımcı = National Virtual Translation Center | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090122020445/http://www.nvtc.gov/lotw/months/april/DravidianLanguageFamily.htm | arşivtarihi = 22 Ocak 2009 | ölüurl = no }}</ref> Dilin kendine ait bir alfabesi bulunmakla birlikte Hindistan'daki dört klâsik dilden biridir.<ref name="antiquity">{{Web kaynağı | url = http://pib.nic.in/release/release.asp?relid=44340 | başlık = Declaration of Telugu and Kannada as classical languages | eser = Press Information Bureau | yayıncı = Ministry of Tourism and Culture, Government of India | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160303174810/http://pib.nic.in/release/release.asp?relid=44340 | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | erişimtarihi = 31 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref> Telugu alfabesi [[Brahmi alfabesi]]nin bir formu olarak doğmuştur.
'''Telugu dili''' veya '''Teluguca''' (Telugu: తెలుగు, {{IPA|başlık=IPA|-|t̪elugu}}), [[Dravid dilleri|Dravid dil ailesi]]ne bağlı, [[Hindistan]]'ın [[Andhra Pradesh]] bölgesinde ve [[Yanam]] yöresinde ana dil olarak kullanılan, Andhra Pradesh eyaletinin resmî dilidir. Ayrıca yer yer [[Chattisgarh]], [[Karnataka]], [[Maharashtra]], [[Orissa]] ve [[Tamil Nadu]] eyaletlerinde de konuşulmaktadır. Dil, ana dil olarak kullanan insan sayısı bakımından (2001 yılında 71 milyon) Hindistan'da en fazla konuşulan ikinci dil, Dünya'da da en fazla konuşulan 13. dildir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=size | başlık = Statistical Summaries/ Summary by language size | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130202224556/http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=size | arşivtarihi = 2 Şubat 2013 | erişimtarihi = 31 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nvtc.gov/lotw/months/april/DravidianLanguageFamily.htm | başlık = Dravid Dil Ailesi | erişimtarihi = 13 Kasım 2007 | yayımcı = National Virtual Translation Center | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090122020445/http://www.nvtc.gov/lotw/months/april/DravidianLanguageFamily.htm | arşivtarihi = 22 Ocak 2009 | ölüurl = no }}</ref> Dilin kendine ait bir alfabesi bulunmakla birlikte Hindistan'daki dört klâsik dilden biridir.<ref name="antiquity">{{Web kaynağı | url = http://pib.nic.in/release/release.asp?relid=44340 | başlık = Declaration of Telugu and Kannada as classical languages | eser = Press Information Bureau | yayıncı = Ministry of Tourism and Culture, Government of India | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160303174810/http://pib.nic.in/release/release.asp?relid=44340 | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | erişimtarihi = 31 Temmuz 2011 | ölüurl = no }}</ref> Telugu alfabesi [[Brahmi alfabesi]]nin bir formu olarak doğmuştur.


Telugu dili [[Sanskrit]]<ref>{{Dergi kaynağı| başlık = Classical Telugu Poetry | author1=Velcheru Narayana Rao | yazar2=David Shulman | baskı=2 | yayıncı=The Regents of the University of California | postscript = <!--None--> }}</ref> ve [[Prakrit]]<ref>{{Web kaynağı | url = http://asi.nic.in/asi_epigraphical_sans_language.asp | başlık = Language of the Inscriptions&nbsp;– Sanskrit and Dravidiian&nbsp;– Archaeological Survey of India | yayıncı = Asi.nic.in | tarih = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151114233055/http://asi.nic.in/asi_epigraphical_sans_language.asp | arşivtarihi = 14 Kasım 2015 | erişimtarihi = 31 Temmuz 2011 | ölüurl = yes }}</ref> dillerinden oldukça etkilenmiş olup edebi özellik taşıyan tek Ortagüney Dravid dili olmuştur. [[Haydarabad]] bölgesinde [[Urduca]]dan da etkilenmiştir. Telugu edebiyatının tarihi 11. yüzyıla kadar gitmekte, doğruluğu kantılanan yazıtlarla birlikte bu tarih 200 yılına kadar gerilemektedir.<ref name="University of Hyderabad">{{Kitap kaynağı|başlık= A Short Outline of Telugu Phonetics}}</ref><ref name="Padmapriya ch2">{{Kitap kaynağı|başlık= Gopavaram, Padmapriya; Subrahmanyam, Korada (2011). A Comparative Study Of Andhrasabdachintamani And Balavyakaranam. Hyderabad: University of Hyderabad.}}</ref>
Telugu dili [[Sanskrit]]<ref>{{Dergi kaynağı| başlık = Classical Telugu Poetry | yazar1=Velcheru Narayana Rao | yazar2=David Shulman | baskı=2 | yayıncı=The Regents of the University of California | postscript = <!--None--> }}</ref> ve [[Prakrit]]<ref>{{Web kaynağı | url = http://asi.nic.in/asi_epigraphical_sans_language.asp | başlık = Language of the Inscriptions&nbsp;– Sanskrit and Dravidiian&nbsp;– Archaeological Survey of India | yayıncı = Asi.nic.in | tarih = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151114233055/http://asi.nic.in/asi_epigraphical_sans_language.asp | arşivtarihi = 14 Kasım 2015 | erişimtarihi = 31 Temmuz 2011 | ölüurl = yes }}</ref> dillerinden oldukça etkilenmiş olup edebi özellik taşıyan tek Ortagüney Dravid dili olmuştur. [[Haydarabad]] bölgesinde [[Urduca]]dan da etkilenmiştir. Telugu edebiyatının tarihi 11. yüzyıla kadar gitmekte, doğruluğu kantılanan yazıtlarla birlikte bu tarih 200 yılına kadar gerilemektedir.<ref name="University of Hyderabad">{{Kitap kaynağı|başlık= A Short Outline of Telugu Phonetics}}</ref><ref name="Padmapriya ch2">{{Kitap kaynağı|başlık= Gopavaram, Padmapriya; Subrahmanyam, Korada (2011). A Comparative Study Of Andhrasabdachintamani And Balavyakaranam. Hyderabad: University of Hyderabad.}}</ref>


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 16.58, 18 Mayıs 2020 tarihindeki hâli

Telugu
తెలుగు
Ana dili olanlarHindistan
Konuşan sayısı74 milyon ana dil (2011'de)  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Varsayılan
  • Telugu
Yazı sistemiTelugu alfabesi
Dil kodları
ISO 639-1te
ISO 639-2tel
ISO 639-3

Telugu dili veya Teluguca (Telugu: తెలుగు, IPA [t̪elugu]), Dravid dil ailesine bağlı, Hindistan'ın Andhra Pradesh bölgesinde ve Yanam yöresinde ana dil olarak kullanılan, Andhra Pradesh eyaletinin resmî dilidir. Ayrıca yer yer Chattisgarh, Karnataka, Maharashtra, Orissa ve Tamil Nadu eyaletlerinde de konuşulmaktadır. Dil, ana dil olarak kullanan insan sayısı bakımından (2001 yılında 71 milyon) Hindistan'da en fazla konuşulan ikinci dil, Dünya'da da en fazla konuşulan 13. dildir.[1][2] Dilin kendine ait bir alfabesi bulunmakla birlikte Hindistan'daki dört klâsik dilden biridir.[3] Telugu alfabesi Brahmi alfabesinin bir formu olarak doğmuştur.

Telugu dili Sanskrit[4] ve Prakrit[5] dillerinden oldukça etkilenmiş olup edebi özellik taşıyan tek Ortagüney Dravid dili olmuştur. Haydarabad bölgesinde Urducadan da etkilenmiştir. Telugu edebiyatının tarihi 11. yüzyıla kadar gitmekte, doğruluğu kantılanan yazıtlarla birlikte bu tarih 200 yılına kadar gerilemektedir.[6][7]

Kaynakça

  1. ^ "Statistical Summaries/ Summary by language size". 2 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2011. 
  2. ^ "Dravid Dil Ailesi". National Virtual Translation Center. 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2007. 
  3. ^ "Declaration of Telugu and Kannada as classical languages". Press Information Bureau. Ministry of Tourism and Culture, Government of India. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2011. 
  4. ^ Velcheru Narayana Rao; David Shulman. "Classical Telugu Poetry" (2 bas.). The Regents of the University of California. 
  5. ^ "Language of the Inscriptions – Sanskrit and Dravidiian – Archaeological Survey of India". Asi.nic.in. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2011. 
  6. ^ A Short Outline of Telugu Phonetics. 
  7. ^ Gopavaram, Padmapriya; Subrahmanyam, Korada (2011). A Comparative Study Of Andhrasabdachintamani And Balavyakaranam. Hyderabad: University of Hyderabad.