Tespih böceği: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Arşiv bağlantısı eklendi |
düzeltme AWB ile |
||
| 21. satır: | 21. satır: | ||
== Adlandırma == |
== Adlandırma == |
||
'''Tespih böceği''' adını, bazı karacıl türlerinin dokunulduklarında savunma amaçlı olarak vücutları üzerine [[tatu]] (''armadillo'') gibi kıvrıldıklarında tostoparlak [[tespih]] tanesi gibi görünmesinden dolayı almıştır. [[Insecta]] sınıfından gerçek böceklerle ilgisi yoktur; [[karides]], [[yengeç]] ve [[kril]]lerle akrabadır. |
'''Tespih böceği''' adını, bazı karacıl türlerinin dokunulduklarında savunma amaçlı olarak vücutları üzerine [[tatu]] (''armadillo'') gibi kıvrıldıklarında tostoparlak [[tespih]] tanesi gibi görünmesinden dolayı almıştır. [[Böcek|Insecta]] sınıfından gerçek böceklerle ilgisi yoktur; [[karides]], [[yengeç]] ve [[kril]]lerle akrabadır. |
||
Türkçede takım için '''eş bacaklılar''' ya da '''eş ayaklılar''' adı da kullanılır. Bu ad, takımın [[Latince]] bilim adının çevirisidir ve o da [[Eski Yunanca]] ἴσος (''isos'') «eşit» + ποδός (''podos'') «ayak/bacak» kelimelerinden türetilmiştir<ref name="Marine">{{Web kaynağı | url = http://www.marinespecies.org/isopoda/index.php | başlık = World List of Marine, Freshwater and Terrestrial Isopod Crustaceans | author = M. Schotte, C. B. Boyko, N. L. Bruce, J. Markham, G. C. B. Poore, S. Taiti & G. D. F. Wilson | accessdate = October 7, 2010 | publisher = [[World Register of Marine Species]] | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151122022957/http://www.marinespecies.org:80/isopoda/index.php | arşivtarihi = 22 Kasım 2015}}</ref>. |
Türkçede takım için '''eş bacaklılar''' ya da '''eş ayaklılar''' adı da kullanılır. Bu ad, takımın [[Latince]] bilim adının çevirisidir ve o da [[Eski Yunanca]] ἴσος (''isos'') «eşit» + ποδός (''podos'') «ayak/bacak» kelimelerinden türetilmiştir<ref name="Marine">{{Web kaynağı | url = http://www.marinespecies.org/isopoda/index.php | başlık = World List of Marine, Freshwater and Terrestrial Isopod Crustaceans | author = M. Schotte, C. B. Boyko, N. L. Bruce, J. Markham, G. C. B. Poore, S. Taiti & G. D. F. Wilson | accessdate = October 7, 2010 | publisher = [[World Register of Marine Species]] | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151122022957/http://www.marinespecies.org:80/isopoda/index.php | arşivtarihi = 22 Kasım 2015}}</ref>. |
||
| 39. satır: | 39. satır: | ||
* [[Valvifera]] — tuzlu sularda |
* [[Valvifera]] — tuzlu sularda |
||
== |
== Kaynakça == |
||
{{kaynakça}} |
{{kaynakça}} |
||
Sayfanın 12.51, 28 Aralık 2017 tarihindeki hâli
| Tespih böcekleri | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
  | ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
| ||||||||||||
|
metne bakınız |
Tespih ya da tesbih böcekleri (Isopoda), Malacostraca sınıfından, suda ya da karada yaşayan, yedi çift bacaklı kabuklu takımıdır. Fosillerine en az 300 milyon yıl önceki dönemlerda rastlanır.[1]
3 mm den 45 cm e (Bathynomus giganteus) kadar değişik boylarda olsalar da genelde ufak hayvanlardır. Bugüne kadar 10.000[2] türü tanımlanmıştır. Bunlardan 4.500 kadarı denizlerde, 500 kadarı tatlısuda, diğer 5.000 kadarı da karada yaşar[3].
Adlandırma
Tespih böceği adını, bazı karacıl türlerinin dokunulduklarında savunma amaçlı olarak vücutları üzerine tatu (armadillo) gibi kıvrıldıklarında tostoparlak tespih tanesi gibi görünmesinden dolayı almıştır. Insecta sınıfından gerçek böceklerle ilgisi yoktur; karides, yengeç ve krillerle akrabadır.
Türkçede takım için eş bacaklılar ya da eş ayaklılar adı da kullanılır. Bu ad, takımın Latince bilim adının çevirisidir ve o da Eski Yunanca ἴσος (isos) «eşit» + ποδός (podos) «ayak/bacak» kelimelerinden türetilmiştir[4].
Alt takımları
10 alt takıma ayrılır[5]:
- Anthuridea — tuzlu, acı ve tatlı sularda
- Asellota — tuzlu ve tatlı sularda
- Calabozoidea — Güney Amerika'da tatlı sularda
- Epicaridea — deniz kabuklularında ektoparazit
- Flabellifera — tuzlu ve tatlı sularda, polifiletik
- Gnathiidea — larvaları deniz balıklarında asalak
- Microcerberidea — tuzlu ve tatlı sularda
- Oniscidea — karada
- Phreatoicidea — tatlı sularda
- Valvifera — tuzlu sularda
Kaynakça
- ^ Frederick R. Schram (1970). "Isopod from the Pennsylvanian of Illinois". Science. 169 (3948). ss. 854–855. doi:10.1126/science.169.3948.854. PMID 5432581.
- ^ Brian Kensley, Marilyn Schotte und Steve Schilling: World List of Marine, Freshwater and Terrestrial Isopod Crustaceans Smithsonian National Museum of Natural History (abgerufen am 26. August 2010)
- ^ Richard Brusca (August 6, 1997). "Isopoda". Tree of Life Web Project. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ M. Schotte, C. B. Boyko, N. L. Bruce, J. Markham, G. C. B. Poore, S. Taiti & G. D. F. Wilson. "World List of Marine, Freshwater and Terrestrial Isopod Crustaceans". World Register of Marine Species. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: October 7, 2010.
- ^ ITIS Isopoda