Baryon: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 08.35, 14 Aralık 2017 tarihindeki hâli

Parçacık fiziğinde baryonlar üç kuarktan ya da üç anti-kuarktan oluşan atomaltı parçacıkların oluşturduğu ailedir. Atom çekirdeğini oluşturan proton ve nötronları da içerirler ama bunların dışında birçok kararsız baryon da bulunur. "Baryon" kelimesi yunanca "ağır" anlamındaki βαρύς (barys)'den gelir. Bunun sebebi sınıflandırıldıkları sırada baryonların diğer atomaltı parçacıklardan farkının daha büyük olan kütleleri olduğunun sanılmasıdır.

Baryon asimetrisi

Baryon asimetrisi problemiyle fizikte gözlemlenebilir Kâinat'ta baryonik madde ile anti-baryonik madde arasındaki dengesizlik kastedilir. Ne parçacık fiziğinin standart modeli, ne de genel görelilik teorisi sarih bir açıklama getirmektedir. Kâinat'ın bütün korunmuş elektriksel yükleriyle nötür olduğu faraziyesi tabiidir.^[1] Büyük Patlama, eşit miktarda madde ve antimadde oluşturmalı ve böylece bu farklı türler tamamen birbirlerini yok etmeliydi. Başka bir ifadeyle protonlar anti protonlar, elektronlar anti elektronlar (pozitronlar), nötronlar anti nötronlar v.s. ile bütün temel parçacıklar birbirini yok etmeliydi. Bu etkileşmenin sonucu maddeden mahrum bir fotonlar denizinden oluşan bir kâinat olurdu. Bu durumun böyle olmadığı açıkça ortada olunca Büyük Patlama'dan sonra bâzı fizik kanunlarının madde ve anti madde üzerinde farklı etki etmiş olduğu düşünülmektedir. Madde-anti madde dengesizliğini açıklamaya çalışan ve birbiriyle yarışan hipotezler, baryon yaratılışı görüşünü doğurmuştur. Buna rağmen bu fenomeni açıklayan bir ortak görüş, bugüne kadar ortaya çıkmamıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Sarkar, Utpal (2007). Particle and astroparticle physics. CRC Press. s. 429. ISBN 1-58488-931-4.

[1] Sarkar, Utpal (2007). Particle and astroparticle physics. CRC Press. s. 429. ISBN 1-58488-931-4.

[1]

@@ 2. satır: / 2. satır: @@
 == Baryon asimetrisi ==
-''Baryon asimetrisi'' problemiyle [[fizik]]te [[gözlemlenebilir Kâinat]]'ta [[baryonik madde]] ile [[anti-baryonik madde]] arasındaki dengesizlik kastedilir. Ne [[parçacık fiziği]]nin [[standart model]]i, ne de [[genel rölativite teorisi]] sarih bir açıklama getirmektedir. Kâinat'ın bütün korunmuş [[elektriksel yük]]leriyle nötür olduğu faraziyesi tabiidir.<ref>{{cite book | title=Particle and astroparticle physics | first=Utpal | last=Sarkar | pages=429 | publisher=CRC Press | year=2007 | isbn=1-58488-931-4}}</ref> [[Büyük Patlama]], eşit miktarda [[madde]] ve [[antimadde]] oluşturmalı ve böylece bu farklı türler tamamen birbirlerini yok etmeliydi. Başka bir ifadeyle [[proton]]lar [[anti proton]]lar, [[elektron]]lar anti elektronlar ([[pozitron]]lar), [[nötron]]lar [[anti nötron]]lar v.s. ile bütün [[temel parçacık]]lar birbirini yok etmeliydi. Bu etkileşmenin sonucu maddeden mahrum bir [[foton]]lar denizinden oluşan bir kâinat olurdu. Bu durumun böyle olmadığı açıkça ortada olunca Büyük Patlama'dan sonra bâzı fizik kanunlarının madde ve anti madde üzerinde farklı etki etmiş olduğu düşünülmektedir. Madde-anti madde dengesizliğini açıklamaya çalışan ve birbiriyle yarışan hipotezler, [[baryon yaratılışı]] görüşünü doğurmuştur. Buna rağmen bu fenomeni açıklayan bir ortak görüş, bugüne kadar ortaya çıkmamıştır.
+''Baryon asimetrisi'' problemiyle [[fizik]]te [[gözlemlenebilir Kâinat]]'ta [[baryonik madde]] ile [[anti-baryonik madde]] arasındaki dengesizlik kastedilir. Ne [[parçacık fiziği]]nin [[standart model]]i, ne de [[genel görelilik]] teorisi sarih bir açıklama getirmektedir. Kâinat'ın bütün korunmuş [[elektriksel yük]]leriyle nötür olduğu faraziyesi tabiidir.<ref>{{cite book | title=Particle and astroparticle physics | first=Utpal | last=Sarkar | pages=429 | publisher=CRC Press | year=2007 | isbn=1-58488-931-4}}</ref> [[Büyük Patlama]], eşit miktarda [[madde]] ve [[antimadde]] oluşturmalı ve böylece bu farklı türler tamamen birbirlerini yok etmeliydi. Başka bir ifadeyle [[proton]]lar [[anti proton]]lar, [[elektron]]lar anti elektronlar ([[pozitron]]lar), [[nötron]]lar [[anti nötron]]lar v.s. ile bütün [[temel parçacık]]lar birbirini yok etmeliydi. Bu etkileşmenin sonucu maddeden mahrum bir [[foton]]lar denizinden oluşan bir kâinat olurdu. Bu durumun böyle olmadığı açıkça ortada olunca Büyük Patlama'dan sonra bâzı fizik kanunlarının madde ve anti madde üzerinde farklı etki etmiş olduğu düşünülmektedir. Madde-anti madde dengesizliğini açıklamaya çalışan ve birbiriyle yarışan hipotezler, [[baryon yaratılışı]] görüşünü doğurmuştur. Buna rağmen bu fenomeni açıklayan bir ortak görüş, bugüne kadar ortaya çıkmamıştır.
 == Ayrıca bakınız ==