Australopithecus: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Seçkin içerik şablonları kaldırılarak ilgili tanımlar Vikiveri'ye aktarıldı
→‎top: düzeltme AWB ile
25. satır: 25. satır:
}}
}}


'''Australopithecus''' ('''Australopitekus'''), yaklaşık 4 milyon yıl önceden 1 milyon yıl önceye kadar [[Afrika]]´da yaşamış insana benzer canlılara verilen [[cins]] ismi. Australopithekler bilinen en eski [[hominid]] [[fosil|fosilleridir]].
'''Australopithecus''' ('''Australopitekus'''), yaklaşık 4 milyon yıl önceden 1 milyon yıl önceye kadar [[Afrika]]´da yaşamış insana benzer canlılara verilen [[cins]] ismi. Australopithekler bilinen en eski [[hominid]] [[fosil]]leridir.


Australopithekler, dik durmaya başlamış ve iki ayak üzerinde yürümeyi başarmışlardır. 110 – 150 cm uzunluğundadırlar; geniş ve uzantılı bir yüze ve büyük [[diş|azı dişlerine]] sahiptirler. Beyinleri şimdiki insanların 3´te biri kadardır. [[Erkek]]ler [[kadın]]lardan daha geniştirler.
Australopithekler, dik durmaya başlamış ve iki ayak üzerinde yürümeyi başarmışlardır. 110 – 150 cm uzunluğundadırlar; geniş ve uzantılı bir yüze ve büyük [[diş|azı dişlerine]] sahiptirler. Beyinleri şimdiki insanların 3´te biri kadardır. [[Erkek]]ler [[kadın]]lardan daha geniştirler.
[[Dosya:Australopithecus.jpg|thumb|''Australopithecus robustus''. Gelişmiş bir [[hominid]].|left]]
[[Dosya:Australopithecus.jpg|thumb|''Australopithecus robustus''. Gelişmiş bir [[hominid]].|left]]
[[Dosya:Lucy Mexico.jpg|thumb|Lucy: Bulunan ilk ''Australopithecus afarensis''|left]]
[[Dosya:Lucy Mexico.jpg|thumb|Lucy: Bulunan ilk ''Australopithecus afarensis''|left]]
Antropologlar, genel olarak altı Australopithecus türü tespit etmişlerdir. En yaşlısından en gencine doğru bunlar:
Antropologlar, genel olarak altı Australopithecus türü tespit etmişlerdir. En yaşlısından en gencine doğru bunlar:


* [[Australopithecus anamensis]],
* [[Australopithecus anamensis]],
39. satır: 39. satır:
* [[Paranthropus robustus]]´tur.
* [[Paranthropus robustus]]´tur.


Australopitheklerin büyük yüz ve azıları olmasına rağmen ''A. boisei ve A. robustus'' diğerlerinden daha büyük çene ve dişlere sahiptir. Bazı antropologlar bu geniş australopithekleri '''[[Paranthropus]]''' olarak adlandırılan bir cins içine yerleştirirler.
Australopitheklerin büyük yüz ve azıları olmasına rağmen ''A. boisei ve A. robustus'' diğerlerinden daha büyük çene ve dişlere sahiptir. Bazı antropologlar bu geniş australopithekleri '''[[Paranthropus]]''' olarak adlandırılan bir cins içine yerleştirirler.


Australopithecine fosilleri ilk olarak [[1924]]´te, [[Güney Afrika]]´li antropolog Raymond Dart tarafından bulunmuştur. Dart, bir çocuk kafatasını, Güney Afrika´nın [[Vryburg]] kenti yakınlarındaki Taung´da bulmuştur. Dart, ''Australopithecus africanus'' diye adlandırdığı bu türün bir [[hominid]] olduğuna inanmıştır ancak bilimadamlarının büyük çoğunluğu o dönemde, bu fosilin nesli tükenmiş bir [[goril]] sınıfına ([[Ape]]) ait olduğu kanısındaydılar. Geçen 35 sene içinde ise elde edilen kanıtlar bu fosilin gerçekten de bir hominide ait olduğunu göstermektedir.
Australopithecine fosilleri ilk olarak [[1924]]´te, [[Güney Afrika]]´li antropolog Raymond Dart tarafından bulunmuştur. Dart, bir çocuk kafatasını, Güney Afrika´nın [[Vryburg]] kenti yakınlarındaki Taung´da bulmuştur. Dart, ''Australopithecus africanus'' diye adlandırdığı bu türün bir [[hominid]] olduğuna inanmıştır ancak bilimadamlarının büyük çoğunluğu o dönemde, bu fosilin nesli tükenmiş bir [[goril]] sınıfına ([[Ape]]) ait olduğu kanısındaydılar. Geçen 35 sene içinde ise elde edilen kanıtlar bu fosilin gerçekten de bir hominide ait olduğunu göstermektedir.


[[1974]]'te araştırmacılar, Hadar, [[Etiyopya]]'ya bir başka australopithekin bir kısım iskeletine rastlamışlardır. 3.2 milyon yıllık olan bu fosile ''[[Lucy (fosil)|Lucy]]'' adı verilmiştir. Lucy, ayakta yürüyebiliyordu ve bedenine orantılı ancak normal insaninkinden daha uzun kollara sahipti. [[1978]]'de Laetoli, [[Tanzanya]]'da, 3.6 milyon yıl önce yasayan bir hominidin ayak izlerinin yanında kemikleri de bulunmuştur. Bilimadamlari, “Lucy” ve Laetoli fosillerini ''Australopithecus afarensis'' diye adlandırmışlardır. [[1998]]´de ise [[Johannesburg]], [[Güney Afrika]] yakınlarındaki Sterkfontein´de, bütün bir ''Australopithecus africanus'' iskeleti keşfedilmiştir.
[[1974]]'te araştırmacılar, Hadar, [[Etiyopya]]'ya bir başka australopithekin bir kısım iskeletine rastlamışlardır. 3.2 milyon yıllık olan bu fosile ''[[Lucy (fosil)|Lucy]]'' adı verilmiştir. Lucy, ayakta yürüyebiliyordu ve bedenine orantılı ancak normal insaninkinden daha uzun kollara sahipti. [[1978]]'de Laetoli, [[Tanzanya]]'da, 3.6 milyon yıl önce yasayan bir hominidin ayak izlerinin yanında kemikleri de bulunmuştur. Bilimadamlari, “Lucy” ve Laetoli fosillerini ''Australopithecus afarensis'' diye adlandırmışlardır. [[1998]]´de ise [[Johannesburg]], [[Güney Afrika]] yakınlarındaki Sterkfontein´de, bütün bir ''Australopithecus africanus'' iskeleti keşfedilmiştir.

Sayfanın 11.40, 19 Ocak 2017 tarihindeki hâli


Australopithecus (Australopitekus), yaklaşık 4 milyon yıl önceden 1 milyon yıl önceye kadar Afrika´da yaşamış insana benzer canlılara verilen cins ismi. Australopithekler bilinen en eski hominid fosilleridir.

Australopithekler, dik durmaya başlamış ve iki ayak üzerinde yürümeyi başarmışlardır. 110 – 150 cm uzunluğundadırlar; geniş ve uzantılı bir yüze ve büyük azı dişlerine sahiptirler. Beyinleri şimdiki insanların 3´te biri kadardır. Erkekler kadınlardan daha geniştirler.

Australopithecus robustus. Gelişmiş bir hominid.
Lucy: Bulunan ilk Australopithecus afarensis

Antropologlar, genel olarak altı Australopithecus türü tespit etmişlerdir. En yaşlısından en gencine doğru bunlar:

Australopitheklerin büyük yüz ve azıları olmasına rağmen A. boisei ve A. robustus diğerlerinden daha büyük çene ve dişlere sahiptir. Bazı antropologlar bu geniş australopithekleri Paranthropus olarak adlandırılan bir cins içine yerleştirirler.

Australopithecine fosilleri ilk olarak 1924´te, Güney Afrika´li antropolog Raymond Dart tarafından bulunmuştur. Dart, bir çocuk kafatasını, Güney Afrika´nın Vryburg kenti yakınlarındaki Taung´da bulmuştur. Dart, Australopithecus africanus diye adlandırdığı bu türün bir hominid olduğuna inanmıştır ancak bilimadamlarının büyük çoğunluğu o dönemde, bu fosilin nesli tükenmiş bir goril sınıfına (Ape) ait olduğu kanısındaydılar. Geçen 35 sene içinde ise elde edilen kanıtlar bu fosilin gerçekten de bir hominide ait olduğunu göstermektedir.

1974'te araştırmacılar, Hadar, Etiyopya'ya bir başka australopithekin bir kısım iskeletine rastlamışlardır. 3.2 milyon yıllık olan bu fosile Lucy adı verilmiştir. Lucy, ayakta yürüyebiliyordu ve bedenine orantılı ancak normal insaninkinden daha uzun kollara sahipti. 1978'de Laetoli, Tanzanya'da, 3.6 milyon yıl önce yasayan bir hominidin ayak izlerinin yanında kemikleri de bulunmuştur. Bilimadamlari, “Lucy” ve Laetoli fosillerini Australopithecus afarensis diye adlandırmışlardır. 1998´de ise Johannesburg, Güney Afrika yakınlarındaki Sterkfontein´de, bütün bir Australopithecus africanus iskeleti keşfedilmiştir.

Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur: