Yunanistan'daki Arnavutlar
| Toplam nüfus | |
|---|---|
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| Atina · Attika · Selanik · Mora Yarımadası · Böotya · Epir · Teselya | |
| Diller | |
| Din | |
Yunanistan'daki Arnavutlar, farklı göç dalgaları sonucunda farklı topluluklara bölünmüştür. Arnavutlar ilk olarak 13. yüzyılın sonlarında Yunanistan'a göç ettiler. Orta Çağ'da Yunanistan'a yerleşen Arnavut kökenli nüfusun torunları, Yunan ulusuyla tamamen asimile olmuş ve kendilerini Yunan olarak tanımlayan Arvanitlerdir. Bugün, Arvanitika olarak bilinen Tosk Arnavutçasının farklı alt lehçelerini hala koruyorlar.
Çam Arnavutları, 1945 yılına kadar Yunanistan'da yaşayan ve daha önce Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Epirus'un kıyı kesimlerinde yaşayan bir gruptu. Nüfuslarının büyük bir kısmı Mihver işgal kuvvetleriyle işbirliği yaptıktan sonra II. Dünya Savaşı sırasında Epir'den kovuldular.[5] Rum Ortodoks olan Arnavutça konuşan topluluklar asimile oldu.[6]
Suliyotlar, Suli bölgesinde yaşayan ve Yunan Bağımsızlık Savaşı'ndaki rolleriyle tanınan Çam Arnavutlarının ayrı bir alt grubuydu.
Bu iki grubun yanı sıra, Komünizmin (1991) çöküşünden sonra Arnavutluk'tan büyük bir ekonomik göçmen dalgası Yunanistan'a girdi. Yunanistan'daki en büyük göçmen grubunu oluşturuyorlar. Bu göçmenlerin bir kısmı ön yargılardan ve dışlanmalardan kaçınmak için kendilerini Arnavut ilan etmekten kaçınıyor. Yeni gelen bu Arnavutlar, Arnavutça adlarını Yunancaya çevirmek ve eğer Müslüman iseler dinlerini İslam'dan Ortodoksluğa çevirmek gibi öz-asimilasyon taktiklerine başvurabilirler:[7] Müslüman kökenli bazı Arnavutlar, ağırlıklı olarak Ortodoks Hristiyan Yunanistan'da sorun yaşamamak için isimlerini değiştirebildiler. Bu sayede vize ve vatandaşlığa daha kolay erişim sağlamayı umuyorlar.[8] Yunanistan'a göç ettikten sonra çoğu vaftiz edilir ve bütünleşir.
Yunanistan nüfus sayımlarında etnik köken kaydetmezken, Arnavutlar ülkedeki en büyük etnik azınlığı ve en yüksek göçmen nüfusunu oluşturuyor.[4]
[değiştir | kaynağı değiştir]
[değiştir | kaynağı değiştir]
Arnavut grupları ilk kez Orta Çağ'ın sonlarında Epir'de kaydedildi. Onların torunlarından bazıları, eskiden Epir'in kıyı bölgelerinde yaşayan ve büyük ölçüde Sesprotya'da yaşayan Çam Arnavutlarını oluşturur. Çamlar öncelikle diğer Arnavut gruplarından, Arnavut lehçelerinin en muhafazakarları arasında yer alan Çam lehçesi olan Tosk Arnavutçasının farklı lehçeleriyle ayırt edilirler. Osmanlı İmparatorluğu'nun Epir'deki yönetimi sırasında, birçok Çam İslam'ı kabul ederken, bir azınlık Rum Ortodoks olarak kaldı.
Balkan Savaşları'nın ardından Epirus'un 1913'te Yunanistan'a katılmasıyla, Müslüman Çamlar, Osmanlı yönetimi sırasında sahip oldukları ayrıcalıklı statüyü yitirdiler ve zaman zaman ayrımcılığa maruz kaldılar. İkinci Dünya Savaşı sırasında, Müslüman Çamların büyük bir kısmı Mihver işgal güçleriyle işbirliği yaparak yerel halka karşı vahşet gerçekleştirdi.[5] 1944'te Mihver güçleri geri çekildiğinde, birçok Müslüman Çam, Arnavutluk'a kaçtı ya da EDES direniş grubu tarafından zorla sürüldü. Bu olay Çam Arnavutlarının kovulması olarak bilinir.
[değiştir | kaynağı değiştir]
Güney Yunanistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Arvanitler, Arvanitika konuşmacılarının Güney Arnavut diyalektolojik grubundan oluşan bir topluluğa aittir. Yunanistan'da geleneksel olarak Tosk Arnavutçasının bir şekli olan Arvanitika'yı konuşan bir nüfus grubudur. Geç Orta Çağ'da Yunanistan'a yerleştiler ve 19. yüzyıla kadar Yunanistan'ın güneyindeki bazı bölgelerin baskın nüfus unsuruydular.[9] Arvanitler bugün kendilerini Yunan olarak tanımlıyorlar ve büyük ölçüde ana akım Yunan kültürüne asimile olmuşturlar, Arvanitika lehçelerini ve Arnavutlarla kültürel benzerliklerini koruyorlar, ancak onlarla herhangi bir ulusal bağlantıyı reddediyorlar ve kendilerini etnik bir azınlık olarak görmüyorlar.[10][11] Arvanitika, son yıllarda Yunanca'ya doğru dil kayması ve şehirlere yönelik büyük ölçekli iç göç nedeniyle tehlike altındadır. Arvanitler, Yunanistan'da etnik bir azınlık olarak kabul edilmiyor.
Kuzeybatı Yunanistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Epirus'ta ve Florina bölgesel biriminde Arvanitçe konuşan küçük topluluklar Yunan ulusunun bir parçası olarak kabul edilir.[12]
Yanya bölgesel biriminde küçük bir topluluk bulunur ve burada Konitsa bölgesinin iki köyünde çoğunluğu oluştururlar.[13] Bu topluluk Plikati köyünü içerir.[14] Bazen Arvanitler olarak adlandırılsalar da lehçeleri Arvanitika'dan ziyade Tosk Arnavutçasının bir parçasıdır. Bu nüfus Arnavut dilinin Lab dalını konuşuyor. Geçmişte Yanya şehri, Çam ve Lab arasında bir ara lehçenin konuşulduğu Arnavutça konuşanların önemli bir azınlığına sahipti.[15] Osmanlı döneminde Yanya kazasındaki Arnavut azınlığı yerli ailelerden oluşmuyordu, bir dizi Osmanlı kamu görevlisiyle sınırlıydı.[16]
Arnavutça konuşan başka bir küçük grup, Kuzey Tosk Arnavutça lehçesini konuşanlar Florina bölge birimindeki Drosopigi, Flampouro, Lechovo köylerinde bulunur.[17]
Batı Trakya[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir diğer küçük grup ise 20. yüzyılın başlarındaki göçün bir sonucu olarak kuzeydoğu Yunanistan'da, Yunanistan Makedonya'sında ve Türkiye sınırı boyunca Batı Trakya'da, bulunuyor. Tosk Arnavutçasının Kuzey Tosk alt kolunu konuşurlar ve 1920'lerde Yunanistan ile Türkiye arasındaki mübadele sırasında göç etmek zorunda kalan Doğu Trakya'nın Ortodoks Arnavut nüfusunun torunlarıdır.[18][19] Yunanistan'da Arvanitler olarak bilinirler, Yunanistan'da Arnavut kökenli tüm gruplar için kullanılan bir isimdir, ancak esas olarak güneydeki Arbëreshë diyalektolojik grubuna atıfta bulunur. Batı Trakya ve Makedonya'nın Arnavutça konuşanları, Arnavut anlamına gelen ortak ad olan Shqiptar'ı kullanıyor.[19]
[değiştir | kaynağı değiştir]
1990'da Arnavutluk'ta komünist hükûmetin düşmesinden sonra, Arnavutluk'tan çok sayıda ekonomik göçmen, çoğunlukla yasadışı yollardan ve iş aramak için Yunanistan'a geldi. Arnavutluk'tan gelen son ekonomik göçmenlerin ülkedeki toplam göçmen sayısının %60-65'ini oluşturduğu tahmin edilmektedir. 2001 nüfus sayımına göre, Yunanistan'da 443.550 Arnavut vatandaşı var.[20] Diğer bazı tahminler, geçici göçmenler, mevsimlik işçiler ve belgesiz bireyler dahil edildiğinde sayılarını 600.000'e yaklaştırıyor.[21] Bu toplamda, Arnavut uyruğuna sahip olan ve 'eş-etnik' veya Vorioipirotes (Kuzey Epir'den) olan 189.000 Arnavut Rum da Yunanistan'a göç etmiştir.[22] Yunanistan ekonomik krizinin 2011'de başlamasından bu yana, Yunanistan'daki toplam Arnavut sayısı dalgalandı.[23]
Arnavutların Yunanistan'da uzun bir Helenleşme, asimilasyon ve entegrasyon geçmişi var. 1980'ler ve 1990'lardaki göç dalgasının ortaya çıkardığı sosyal ve politik sorunlara rağmen, Arnavutlar Yunanistan'a diğer Yunan olmayanlardan daha iyi entegre oldular.[24] Yeni gelen Arnavutların bir kısmı, Arnavutça adlarını Rumca ve Hristiyan değilseler dinlerini İslam'dan Ortodoksluğa değiştiriyorlar.[25] Yunanistan'daki göçmenlere karşı ön yargılardan kaçınmak için, Arnavutluk'un güneyindeki bazı Arnavutlar, göçten önce bile, isim değişikliği yapıtılar, Ortodoks inancına geçtiler ve diğer asimilasyon taktiklerini içeren bir Yunan kimliğini benimsediler. Bu şekilde, Yunanistan'da geçerli vize almayı ve nihai vatandaşlığa geçmeyi umuyorlar.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Vathi, Zana. Migrating and settling in a mobile world: Albanian migrants and their children in Europe. Springer Nature, 2015.
- ^ Managing Migration: The Promise of Cooperation. By Philip L. Martin, Susan Forbes Martin, Patrick Weil
- ^ Iosifides, Theodoros, Mari Lavrentiadou, Electra Petracou, and Antonios Kontis. "Forms of social capital and the incorporation of Albanian immigrants in Greece." Journal of ethnic and migration studies 33, no. 8 (2007): 1343-1361.
- ^ a b Lazaridis, Gabriella, and Iordanis Psimmenos. "Migrant flows from Albania to Greece: economic, social and spatial exclusion." In Eldorado or Fortress? Migration in Southern Europe, pp. 170-185. Palgrave Macmillan, London, 2000.
- ^ a b Hermann Frank Meyer. Blutiges Edelweiß: Die 1. Gebirgs-division im zweiten Weltkrieg Bloodstained Edelweiss. The 1st Mountain-Division in WWII 17 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ch. Links Verlag, 2008. 978-3-86153-447-1, p. 702
- ^ Hart (1999). "Culture, Civilization, and Demarcation at the Northwest Borders of Greece". American Ethnologist. 26: 196. doi:10.1525/ae.1999.26.1.196.
- ^ "Griechenlands verborgene Albaner". Wiener Zeitung. 16 Temmuz 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016.
Er lächelt und antwortet in einwandfreiem Griechisch: ‚Ich bin eigentlich auch ein Albaner.‘
- ^ a b Umstrittene Identitäten. Grenzüberschreitungen zuhause und in der Fremde. Die weite Welt und das Dorf. Albanische Emigration am Ende des 20. Jahrhunderts = Zur Kunde Südosteuropas: Albanologische Studien. Viyana: Böhlau-Verlag. 2002. s. Bd. 3. ISBN 3-205-99413-2.
- ^ Trudgill (2000: 255).
- ^ Botsi (2003: 90); Lawrence (2007: 22; 156)
- ^ Greek Helsinki Monitor - The Arvanites Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş. - ^ Laurie Kain Hart. Culture, Civilization, and Demarcation at the Northwest Borders of Greece. Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş. American Ethnologist, Vol. 26, No. 1 (Feb., 1999), pp. 196-220. (article consists of 25 pages). Published by: Blackwell Publishing on behalf of the American Anthropological Association "There are also long standing... unquestioned identification with the Greek nation." - ^ "L'arvanite/albanais en Grèce" (Fransızca). Brüksel: European Commission. 2006. 1 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2009.
- ^ Korhonen (2016). "Ethnic and linguistic minorities in the border region of Albania, Greece, and Macedonia: An overview of legal and societal status" (PDF). Slavica Helsingiensia. 49: 28. 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Nisan 2022.
In several Albanian villages in Epirus (e.g., Plikati in the Ioannina district), the people of Albanian origin are sometimes called Arvanites, although there is an essential difference between them and the Arvanites of central and southern Greece. The Arvanitika-speaking villages form language island(s), as they are not connected geographically to the main Albanian-speaking area, whereas the villages in Epirus border Albanian-speaking territory and thus share more linguistic traits of the type that emerged later in the more extensive Tosk-inhabited territory.
- ^ Xhufi (February 2006). "Çamët ortodoks". Studime Historike (Arnavutça). Albanian Academy of Sciences. 38 (2).
- ^ Historia tēs Ēpeirou: apo tis arches tēs Othōmanokratias hōs tis meres mas [History of Epirus: From Ottoman Rule to Present (Yunanca). Hērodotos. 2003. s. 547. ISBN 9607290976. 29 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022.
Στον καζά των Ιωαννίνων που συγκροτούνταν από 225 χωριά, δεν ζούσε καμιά αλβανική οικογένεια εκτός από κάποιους Αλβανούς υπαλλήλους .
- ^ Gordon, Raymond G.; Gordon Jr., Raymond G.; Grimes, Barbara F. (2005) (in English), Ethnologue: Languages of the World (15 ed.), Dallas, Texas, United States of America: Summer Institute of Linguistics (SIL) International, p. 789, 1-55671-159-X, http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=als 24 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved on 2009-03-31
- ^ Greek Helsinki Monitor (1995): "Report: The Arvanites".
- ^ a b Euromosaic (1996): "L'arvanite / albanais en Grèce". Report published by the Institut de Sociolingüística Catalana.
- ^ Mediterranean Migration Observatory - Tables Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş. - ^ Managing Migration: The Promise of Cooperation. Lexington Books. 28 Mart 2018. ISBN 9780739113417. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Κonsta (2010). "Civic Stratification, 'Plastic' Citizenship and 'Plastic Subjectivities' in Greek Immigration Policy". Journal of International Migration and Integration / Revue de l'integration et de la migration internationale. 11 (4): 365. doi:10.1007/s12134-010-0150-8.
- ^ "Archived copy". 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
- ^ Labrianidis, Lois, and Antigone Lyberaki. "Back and forth and in between: returning Albanian migrants from Greece and Italy." Journal of International Migration and Integration/Revue de l'integration et de la migration internationale 5, no. 1 (2004): 77-106.
- ^ "Griechenlands verborgene Albaner". Wiener Zeitung. 16 Temmuz 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016.
Er lächelt und antwortet in einwandfreiem Griechisch: ‚Ich bin eigentlich auch ein Albaner.'
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Sansaridou-Hendrickx (2017). "The Albanians in the Chronicle(s) of Ioannina: An Anthropological Approach". Acta Patristica et Byzantina. 21 (2): 287-306. doi:10.1080/10226486.2010.11879131. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022.