İçeriğe atla

Yabiqa Kuşayeva

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yabiga Kuşayeva
Kendi dilinde adıBaşkurtçaРабиға Йәнғол ҡыҙы Ҡушаева
Doğum1901
Bolshechernigovsky Rayonu
Ölüm1937
Moskova Oblastı, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği
MilliyetRus İmparatorluğu, Sovyetler Birliği

Yabiga Kuşayeva (BaşkurtçaРабиға Йәнғол ҡыҙы Ҡушаева-1901 - 1937 Moskova Oblastı), kadın hareketi bir aktivisti.

Biyografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Rabiga Yangulovna Kuşayeva, 1901 yılında Samara Oblastı'nın bugünkü Samara ilinin Bolshechnerigovsky Rayonu'ndaki Khasanovo köyünde doğdu.

Rabiga Kuşayeva, 1916'da Samara ilinin Burzyan köyünde öğretmen olarak çalışmaya başladı.

1917'de Orenburg'daki Birinci Başkurt Kongresine, Samara Oblastı'nın Pugachevsky Rayonu'nun Başkurtlarının temsilcisi olarak katıldı. Kongrede Başkurt kadınlarının eşit haklarını savundu ve Başkurt kadınlarına erkeklerle eşit medeni ve siyasi haklar verilmesini talep etti. On hedeften oluşan teklifini yineledi ve bunların uygulanması için somut önlemler önerdi. Rapora göre, talepleri cinsiyet eşitliğini yansıtıyordu.[1]

1919'dan sonra Sovyetler Birliği Komünist Partisi Başkurdistan Bölge Komitesi'nde kadın işleri departmanı başkanı olarak çalıştı.

Eylül 1920'de Sterlitamak'taki Birinci İşçi ve Köylü Konferansı'nın organizatörlerinden biri oldu. Kasım 1921'de Moskova'daki IX. Tüm Rusya Sovyetleri Kongresi'ne katıldı. Kasım 1924'te düzenlenen Birinci Başkurt İşçi ve Köylü Kongresi'nin yanı sıra Ekim 1927'de düzenlenen Kızıl Başkurt Kadın Kongresi'nin organizasyonuna ve hazırlıklarına katıldı.

1927'den sonra S. Khudaiberdin'in adını taşıyan Ufa Yetimhanesi'nin müdürü olarak çalıştı.

1929'dan sonra Moskova'ya yerleşti. Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Halk Eğitim Komiserliği yetimhane bölümünde müfettiş olarak çalıştı.

1937 yazında Yaroslavl Demiryolunun Los platformunda elektrikli bir trende evine dönerken öldürüldü.

Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kardeşi - Yumagulov Kharis Yumagulovich (1888-1937) - devlet adamı ve halk figürü, Başkurt ulusal hareketinin liderlerinden biri, Başrevkom başkanı (1919-1920).
  • Kocası - Kushayev Hafiz Kushayevich (1888-1937) - devlet adamı ve halk figürü, Başkurt Merkez Yürütme Komitesi başkanı (1922-1929). 1922'de evlendiler.[2]

Çocukları:

  • Minsilu - 1923'te difteri nedeniyle öldü.
  • Tansilu (Dina) - Perm Opera Binası'nın solisti; Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin Onurlu Sanatçısı.
  • Irek, 5 yaşındayken ailesinin ölümünden sonra bir yetimhaneye gönderildi. Yaşamı hakkında bilgi yoktur.

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Süleymanova R. Н. XX yüzyılda Başkurt kadınlarının eşitliği için yenilmez bir savaşçı // Başkurdistan. Tarihi portreler. Ufa, 2006. Sayı.1.
  • Shakur Rashid. Dikkat et. Bilimsel ve biyografik makaleler. 2. baskı. - Ufa: Kitap, 2005. - 376 sayfa.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Süleymanova R. Н. Kushaeva, Rabiga Yangulovna // Başkurt ansiklopedisi / bölüm. ed. М. А. Ilgamov. "Ufa." : GAUN "Başkurt ansiklopedisi", 2015-2020. ISBN 978-5-88185-306-8

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН. — Уфа: Гилем, 2010. — Т. V. — С. 119. — 468 с.
  2. ^ Сулейманова Р. Мать нации или слово о Рабиге Кушаевой. //«Киске Өфө», 2011. № 46. С. 7.