Violeta Yakova

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Violeta Jakova
Doğum2 Haziran 1923
Dupnitsa, Bulgaristan
Ölüm18 Haziran 1944 (21 yaşında)
Radomir, Bulgaristan
Ölüm sebebiİdam  İdam edildi
MilliyetBulgar
Siyasi partiBulgar Komünist Partisi

Violeta Yakova veya Violeta Jakova (Bulgarca: Виолета Якова; 2 Haziran 1923, Dupnitsa - 18 Haziran 1944, Radomir), Bulgar partizan ve Bulgar Komünist Partisi üyesiydi. Takma adı Ivanka olan Yakova,[1] Bulgar Polis şefi Atanas Pantev ve Korgeneral Hristo Lukov'un öldürülmesi de dahil olmak üzere çok sayıda Alman ve Bulgar askeri subayın operasyonel olarak öldürülmesine katıldı.[2] Bulgar hükümetinin polisi tarafından tutuklandı ve Haziran 1944'te Radomir şehrinde polisle çıkan çatışmada yaralandıktan sonra Bulgar hükümeti tarafından vatana ihanetten idam edildi.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Violeta Yosifovna Yakova, Dupnitsa'da Sefarad-Yahudi bir ailede doğdu.[3] Küçük bir tüccar olan babası Yosef Yakov, o doğmadan öldü. I. Dünya Savaşı sonrasında Bulgaristan'daki zorlu ekonomik durum, birçok Yahudi ailenin nispeten küçük kasabalardan daha büyük nüfus merkezlerine göç etmesine neden oldu ve bu koşullar altında ailesi başkent Sofya'ya taşındı. Violeta dikiş dikmeyi öğrendi ve bir terzinin çırağı olarak işe alındı. 1930'ların sonlarında ve II. Dünya Savaşı sırasında birçok genç Bulgar Yahudisi için, faşizm ve antisemitizmin yükselişi, Bulgar rejiminin Mihver güçleri ile birleşmesi, sol ve antifaşist örgütlere bağlılığı artırdı. 1939'da Bulgar Komünist Partisi gençlik örgütüne katıldı. 1942'de Bulgaristan Mihver'e katılıp Üçlü Pakt'ı imzaladıktan sonra, Yakova yeraltı direnişine katıldı.

Yakova, aynı zamanda Mitka Grıbçeva'nın hem yoldaşı hem de yakın arkadaşıydı. Grıbçeva, yazdığı kitaplarda Violeta'dan oldukça çok bahsetmiştir.

Pek çok genç Bulgar Yahudisi Sofya'da hükümete karşı doğrudan eylemlere katıldı. Yakova ve Anjel Vagenstein, 1942'de Alman kuvvetleri için üniforma üreten Sofya Deri Ceket Fabrikası'nı birlikte yaktı. Ayrıca, Leon Kalaora ve Dano Albahara ile birlikte,[4] tanınmış antisemitleri (yani Yahudi karşıtlarını) ve Nazi muhbirlerini öldüren bir savaş hücresi oluşturdu. Bunların arasında Korgeneral Hristo Lukov'u öldüren Yakova en yetenekli savaşçı olarak görülüyordu.[5] Bu suçlar Bulgar hükümetinin dikkatini çekti ve Mart 1944'ün başında Bulgar polisi Yakova'nın memleketi Radomir'de nerede olduğuna dair istihbarat bilgileri topladı ve polis bir insan avı başlattı. Yakova, Haziran ayında bulundu ve polisle girdiği çatışmanın ardından yaralı olarak yakalandı. Daha sonra Bulgar polisi tarafından vatana ihanetten idam edildi.

Violeta için Radomir'de dikilen anıt

Anıt[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakova'nın komünizme olan fanatizmi ve ölümünün koşulları, onu Bulgaristan'da rejime karşı direnişin sembollerinden biri ve sosyalist Bulgaristan'da komünist hareketin kahramanlarından biri yaptı. 1970 yılında Vulo Radev, Yakova ve diğer komünist kadınların başrolde olduğu, Bulgar subaylarının genç komünist partizan savaşçılar tarafından öldürülmesini konu alan Черните ангели (Kara Melekler) adlı bir film yaptı. Bulgaristan Komünist Partisi 1971'de anısına bir anıt dikti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Violeta Yosifova Yakova – Resistance Fighter 6 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. J-Grit.
  2. ^ Hitler's Shadow War: The Holocaust and World War II 25 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Donald M. McKale. Taylor Trade Publishing.
  3. ^ Violeta Yosifova Yakova.
  4. ^ "Los judíos de Bulgaria en la lucha contra el faşizm". 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023. 
  5. ^ II 1943/1944 г., С., 1976, s. 21.