Vikipedi:İş birliği projesi/2011/35. hafta/Arama motoru
Arama motoru[kaynağı değiştir]
Google Arama, bir arama motoru uygulaması olup, şirketin en popüler uygulamasıdır. Kasım 2009'da comScore'nin yayımladığı pazar araştırmasına göre, Google ABD'deki arama motoru sektörünün en çok kullanılan uygulaması olup, pazar payının %65.6'sını elinde tutmaktadır.[2] Google milyarlarca[3] ağ sayfası (web) dizinine sahiptir, böylece kullanıcılar anahtar kelimeler ve uygulamaların kullanımı yoluyla arzu ettikleri bilgilere ulaşabilmek için arama yapabilmektedir. Google bu kadar çok tutulmasına rağmen, yine de birçok kurumun eleştirisine maruz kalmıştır. 2003'te The New York Times Google'nin dizinleme hizmeti hakkında şikayette bulunmuş, Google'nin önbellek uygulamalarının sitelerdeki kullanımı korunan içeriklerin telif haklarını ihlal ettiğini iddia etmiştir.[4] Ancak, bu durum üzerine Birleşik Devletler Nevada Bölge Mahkemesi'nde görülen Field v. Google ve Parker v. Google davaları Google'nin lehine sonuçlanmıştır.[5][6] Ayrıca 2600: The Hacker Quarterly, yeni hızlı arama özelliklerinin aranmasına izin vermeyeceği sözcüklerin devasa bir listesini yayımlamıştır.[7] Google İzleme Örgütü, Google'nin sayfa derecelendirme algoritmasını eleştirerek; Google'nin yerleşik siteleri yeni sitelere karşı kayırdığını iddia etmiş,[8] şirketin CIA ve NSA ile ilişkili olduğunu savunmuştur.[9] Tüm bu eleştirilere rağmen; ana arama motorunun yanında; Google'nin görsel arama motoru, Google Haberler, Google Haritalar da dahil olmak üzere birçok hizmeti geniş bir yaygınlık kazanmıştır. 2006'nın ilk yarısında, şirket; Google Video uygulamasıyla kullanıcıların internet üzerinden yükleme, arama ve video izleme gibi uygulamaları yapabilmesini sağlayan sistemi başlatmıştır.[10] Ancak 2009'da Google, Google Video sistemini; video aramaları konusunda geliştirmek amacıyla, sisteme video yükleyebilme özelliğini kaldırmıştır.[11] Şirket bilgisayar içi yerel konumlardan arama yapabilmeyi sağlayan Google Masaüstü'nü geliştirmiştir. Google'nin en son geliştirdiği arama sistemi olan Google Patents, Birleşik Devletler Patent ve Ticari Marka Bürosu'yla yapılan işbirliği neticesinde oluşturulmuş ve kullanıcılara; Birleşik Devletlerdeki marka ve patent bilgilerine ücretsiz erişim imkanı sağlanmıştır.
Google sunucularında barındırılan tartışmalı arama hizmetlerinden biri de Google Kitaplar'dır. Şirket kitapları tarayarak sınırlı ön izleme ve tam ön izleme biçiminde; taranmış yazılı ürünlere erişimi sağlamıştır. Bu yeni hizmet nedeniyle, 8.000 civarında ABD'li yazarı temsil eden bir grup olan Yazarlar Birliği 2005'te Google aleyhine New York Şehri Federal Mahkemesi'nde bir dizi dava açmıştır. Google bu iddiaları; bu hizmet çerçevesinde tüm mevcut ve tarihsel telif hakkı uygulamalarına riayet edildiği yönündeki savunmasıyla yanıtlamıştır.[12] Google Birleşik Krallık, ABD, Kanada ve Avustralya kaynaklarından elde ettiği eserleri sınırlı tarama çerçevesinde hizmete sunma vaadiyle 2009'da bu sorunun çözümüne ulaşmıştır.[13] Bununla birlikte, 2009 sonlarına doğru Fransız yayınevi Éditions du Seuil tarafından basılan La Martinière'nin eserleri Paris Aslî Hukuk Mahkemesinde açılan dava sonucunda; Google veri tabanından çıkarılmıştır.[14] Google, Amazon.com'a rakip olarak, yeni kitapların sanal sürümlerini satışa sunmayı planlamaktadır.[15] 21 Temmuz 2010'da çıkan Bing'e karşılık olarak; Google görsel aramalarındaki küçük görsellerin görünüşündeki gruplandırma sistemini daha gelişkin ayrıntılarla güncellemiştir. Ağ sayfası aramalarında, 23 Temmuz 2010 itibariyle hâlâ sayfa formatı başına grup görüntü sistemi kullanılsa da, belirli İngilizce sözlük terimleri için bağlantılı sonuçlar web aramalarının üzerinde görülmektedir.[16] Google'nin algoritması Mart 2011'de değiştirilmiştir; bu yeni sistemde yüksek kaliteli içeriklere ağırlık verilmiş,[17] imkan dahilinde n-gram değeriyle, değersizleşmiş içeriğin silinmesi hedeflenmiştir.[18]
- ^ Wiley, Jon (6 Mayıs 2010). "The Google Design, turned up a notch". Official Google Blog. Google, Inc. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2010.
- ^ "comScore Releases November 2009 U.S. Search Engine Rankings". 16 Aralık 2006. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2010.
- ^ Michael Arrington (25 Temmuz 2008). "Google's Misleading Blog Post: The Size Of The Web And The Size Of Their Index Are Very Different". Techcrunch.com. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
- ^ Olsen, Stefanie (9 Temmuz 2003). "Google cache raises copyright concerns". CNET News. CBS Interactive. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2010.
- ^ "Field v. Google" (PDF). Nevada Bölge Mahkemesi. 19 Ocak 2006. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Parker v. Google" (PDF). Pensilvanya Bölge Mahkemesi. 10 Mart 2006. 8 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Google Instant Censorship: The Strangest Terms Blacklisted By Google". The Huffington Post. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2010.
- ^ Farhad Manjoo (30 Ağustos 2002). "Conspiracy Researcher Says Google's No Good". AlterNet. 8 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2009.
- ^ Dave Gussow (14 Nisan 2003). "Despite popularly, Google under fire for privacy issues". St. Petersburg Times. Erişim tarihi: 11 Ekim 2008.
- ^ Tyler, Nathan. "Google to Launch Video Marketplace." Google. 6 Ocak, 2006. 23 Şubat, 2007 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Cohen, Michael (14 Ocak 2009). "Official Google Video Blog: Turning Down Uploads at Google Video". Googlevideo.blogspot.com. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2010.
- ^ Martin, China (26 Kasım 2007). "Google hit with second lawsuit over Library project". InfoWorld. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pettersson, Edvard (20 Kasım 2009). "Google Wins Preliminary Approval of Online Books Settlement". Bloomberg. Erişim tarihi: 18 Aralık 2009.
- ^ Smith, Heather (18 Aralık 2009). "Google's French Book Scanning Project Halted by Court". Bloomberg. Erişim tarihi: 18 Aralık 2009.
- ^ Rich, Motoko (31 Mayıs 2009). "Preparing to Sell E-Books, Google Takes on Amazon". The New York Times. Erişim tarihi: 18 Aralık 2009.
- ^ Mayer, Marissa (25 Temmuz 2010). "This Week in Search 7/25/10". Official Google Blog. Google, Inc. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2010.
- ^ "Google's Code Shift". 10 Mart 2011. 10 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2011.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "How Pander/Farmer may be finding spun and plagiarised content". 14 Nisan 2011. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2011.