Ukrayna Devrimci İsyan Ordusu

Ukrayna Devrimci İsyan Ordusu
Ukrayna Devrimci İsyan Ordusu
	2. Konsolide Piyade Alayı tarafından kullanılan bir bayrak
Tarih(ler)	1918–1921
Lider(ler)	Nestor Makhno; Simon Karetnik; Fedir Shchus; Viktor Belash
Merkez(ler)	Huliaipole
Etkin bölgeler	Modern Ukrayna'nın güney bölgeleri ve Rusya'nın uç toprakları.
İdeoloji	Anarko-komünizm; İsyancı anarşizm
Büyüklük	103,000 1919 Aralık
Müttefikler	Bolşevikler (1918-20)
Rakip(ler)	Beyaz Ordu

Ukrayna Devrimci İsyan Ordusu, Mahnovistler ya da Kara Ordu (Ukraynaca: Революційна Повстанська Армія України / Rusça: Революционная Повстанческая Армия Украины Revolyutsiyonnaya Povstançeskaya Armiya Ukrayin), Nestor Mahno, Simon Karetnik ve Fedir Shchus gibi önde gelen komutanlarca yönetilen anarşist, anarko-komünist, Mahnovist hareket. Ordunun amacı "Bağımsız Sovyetler" ve "Liberter Komünler" kurmaktır. Hükumetsiz (anarşist) kontrolü altındaki yerler olan Özgür Bölge'de de bunu yapmışlardır.

Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Özgür Bölgeyi kuran Ukrayna'daki anarşist eylemlerin kökeni Zaporijya kazaklarına kadar dayanır. Anarşist militanlar 19.Yüzyılın başlarına kadar Rus İmparatorluğuna tarafından yenilgiye uğratılana kadar merkezi olmayan, demokratik ve eşitlikçi bir örgütlenme yaptı. Ukrayna'daki sonraki isyanlar, radikal Güney Aralıkçı isyancıları tarafından yönetildi, bu isyanlar kısa ömürlü olan ''Çernigov Alayı isyanı'' olayına sebep oldu ve Ukrayna'nın Çigirin kentindeki popülist köylü isyanına yol açtı.

Çarlık otoritesine karşı terör eylemleri başlatan ''Kara Bayrak'' gibi örgütlerle İsyancı Anarşizm Ukrayna'da ilk defa 1905 Rus devrimi sırasında yayıldı, genç Nestor Mahkhno Huliaipole kasabasında ''Yoksul Köylüler Birliği'' adındaki örgüte katıldı. Örgütün büyük kısmı yakalanıp hapise atılmadan önce varlıklı toprak ağalarının topraklarını zorla kamulaştırma eylemleri düzenledi. 1917 Şubat Devrimi'nin ardından Makhno serbest bırakıldı ve memleketine döndü, memleketine döner dönmez bölgedeki köylüleri örgütlemeye başladı. Rus Devrimini tehlikeye atacak Kornilov Darbesinin patlak vermesiyle, Makhno, "Bütün yerel burjuvaziyi silahsızlandırmak ve halkın malları üzerindeki haklarını ortadan kaldırmak" için devrimci bir müdafaa komitesi kurdu. Bu çok sayıda tarım komünlerinin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. 10 Eylül'de, Ukraynalı anarşist Maria Nikiforova Kornilov darbesine karşı Orikhiv'deki bir Rus alayını silahsızlandırmak ve kasabayı ele geçirip silahlara el koymak için Huliaipole'den sadece 10 tüfek ve birkaç çift tabanca ile donatılmış 200 kişilik bir müfrezeye liderlik ederek saldırı başlattı.

Ekim Devrimi sırasında Bolşeviklerin iktidarı ele geçirmesi büyük bir iç savaşı tetikledi, Don kazakları ve Ukraynalı milliyetçiler gibi karşı-devrimciler yeni Bolşevik hükümete karşı ayaklandı. Maria Nikiforova, 60 kişilik bir Kara Muhafız müfrezesi kurarak polis karakollarına,trenlere,depolara saldırılar yaparak silah ve mühimmat ele geçirdiler. Kasım 1917'de Nikiforova Oleksandrivsk'te yakalanmasının ardından, anarşistler Kara muhafızların gönüllü seferberliğini kordine etmek için devrimci bir komite kurdular, bu olay Ukrayna'daki anarşist hareketin militarize olmasının ilk adımlarındandır.

İttifak Devletleri, iç savaşın patlak vermesine Şubat 1918'de Ukrayna'yı işgal ederek olaya dahil oldu, Bolşevik kuvvetler ittifak ordularını durdurmayınca Alman ve Avusturya işgal güçleri Ukrayna Merkez Konseyi ile bir barış anlaşması imzaladı. İleriki aylar Bolşevik hükümeti Sovyet hükümetinin resmi olarak tanınması karşılığında, Merkezi Güçlerin Brest-Litovsk Antlaşması'ndaki taleplerini kabul etti. Ukraynalı devrimciler ya zorla silahsızlandırıldı ya da Rusya'ya tahliye edildi, isyancı köylülerin zarar verdiği toprak ağaları Ukraynayı işgal eden 600.000 bin kişilik İmparatorluk askerleriyle işbirliği yapmasıyla Ukrayna genelinde isyancı çeteler ve işbirlikçilere karşı bir bağımsızlık savaşı tetiklendi.

Bu zamanlarda Nestor Makhno, işgale karşı direniş örgütlemeye çalıştı, 1.500 kişilik bir gönüllü müfrezesi oluşturdu ve Bolşeviklerden tüfek ve top yardımı aldı. Aktif olarak Alman ve Ukraynalı işbirlikçilere karşı gerilla savaşı yürüttü.

Komutanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Nestor Mahno (Anarko-Komünist)
Simon Karetnik (Anarko-Komünist)
Viktor Belaş
Peter Arşinov
Vsevolod Mikhailovich Eikhenbaum
Fedir Shchus
Luke Nikiboraviç Bondarec
Dmitri İvanoviç Popov (Sosyalist Devrimci Parti)
Lev Zadov (Kendisi sonradan tekrar Sovyet tarafına geçmiş ve OGPU şefi olmuştur)
Judas Solomonovich Grossman
Aron Davidovich Baron
Maria Nikiforova
İvan Markov

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Nestor Mahno
Fedir Shchus
Peter Andreyeviç Arşinov
Dmitri İvanoviç Popov
Kara Ordu Komutanları Nestor " Batko " Mahno , Fedir Shchus ve Simon Karetnik 1919
Fedir Shchus grubu ( Fedir ortada )
Kara Ordu tarafından kullanılan Taçanka