Tartışma:Mustafa Kemal Atatürk/Arşiv 5

Buraya biçimlendirilmemiş metin ekleyin

Dini?

Tabloda "dini: İslam" kısmı çok anlamsız olmuş. Cumhuriyet'in ilk döneminde nüfus hüvviyet cüzdanlarında "din" hanesi yoktu. Atatürk'ün budist olup olmadığını kimse bilmiyor. Ayrıca bölüm kaynaksız. Eğer Atatürk'ün Müslüman olduğunu söylediği sözü yoksa (Vikisöz Atatürk/Din hatta tersini söylediği var) ilgili bölüm kaldırılmalı. Lütfen düşünce belirtiniz. Kolay gelsin ➫Yâ bolum ✉ 13:25, 20 Nisan 2011 (UTC)

Evet, Google Kitaplar'da kısa bir bakışta karşıma dinine ait bir sonuç çıkmadı. Eğer kaynak bulunursa özel yaşamı kısmında bir din bölümü açılabilir aslında. Ama bulmak lazım. --82 ~145 ileti 17:55, 20 Nisan 2011 (UTC)

Aslında bu üzerinde tartışma yaşanan konulardan biri.Eğer vikisözden alıntı yapacak olursak Benim bir dinim yok ve bazen bütün dinlerin denizin dibini boylamasını istiyorum. diye başlayan bir söz yazılmış.Ancak bu oldukça çeşişkili bir söz.Bu sözün hemen altında Bizim dinimiz en tabi ve makul dindir ve ancak bundan dolayıdır ki son din olmuştur. Bir dine tabii olmasi için akla, fenne, ilme ve mantığa uygun olması lazımdır. Bizim dinimiz bunlara tamamen uygundur. diye bir söz var.

1. Büyük dinimiz çalışmayanın insanlıkla hiç ilgisi olmadığını bildiriyor...,
2. Din lüzumlu bir müessesedir. Dinsiz milletlerin devamına imkan yoktur...,
3. Din vardır ve lazımdır. Temeli çok sağlam bir dinimiz var malzemesi iyi...,
4. Milletimiz dil ve din gibi kuvvetli iki hazineye sahiptir...

şeklinde sözleri de var.Ayrıca Atatürk'ün dua ederken çekilmiş resimleri de var.Bazen namaz kıldığı vs. de biliniyor.Ramazanda köşkte Kur'an okuttuğuna dair kaynaklar da var.Ayrıca Balıkesir Hutbesi'nde söyledikleri de Atatürk'ün İslam'a bakışı hakkında fikir verebilir.Aslında bu konu kişilerin niyetine göre zaman zaman istismar ediliyor diye düşünüyorum.Neticede Atatürk'ün dindar bir adam olmadığı biliniyor.Ancak dini tamamen dışlayan bir yapıya sahip olmadığı da gerçek.Şurada Atatürk'ün cenaze namazını Diyanet İşleri Başkanı'nın kıldırdığına dair kaynak var.Müslüman olmayanın cenaze namazı kılınabilir mi?Sonuçta Atatürk'ü aşırı dindar veya dinsiz gösterme çabaları tartışma meydana getiriyor diye düşünüyorum.Mesela sizin elinizde Atatürk'ün budist olduğuna dair kaynak var mı?Kusurlu bir müslüman denebilir diye düşünüyorum.Siz ne dersiniz?---- — Akhilleus ^ileti 18:48, 20 Nisan 2011 (UTC)

Evet. Zaten Hıristiyan/Budist vs. olduğuna ilişkin de kaynak yok. Belki de kusurlu bir Müslüman denilebileceği için dini öyle yaygın bir şekilde kaynaklarda yer almıyor. --82 ~145 ileti 19:21, 20 Nisan 2011 (UTC)

İnsanların düşünceleri değişebilir, bu çok doğaldır. Bir Müslüman asla İslam'a "Arap dini" demez, Kuran'a "gökten indiği sanılan kitap" demez, Muhammed'e "Muhammed" demez. Bunların başına Hz. sıfatı koyar ve Muhammed'den sonra (sav), Allah'tan sonra (cc) belirtisini koyar. Kuran, Müslüman için gökten inmiş ve kutsal bir kitaptır. Mustafa Kemal, "Medeni Bilgiler" adlı kendi yazdığı kitabında ve diğer el yazmalarında bunları kullanıyor. Bunlar elbette Müslüman olmadığının en somut kanıtı. Ama Budist midir, Hristiyan mıdır bilmem. Belki de Müslümandır; ancak bunu söyleyebileceğimiz kanıt ne yazık ki yok. Mustafa Kemal bir tanrı değildi, senin benim gibi bir insandı ve insanların düşünceleri değişir. Ben de bir zamanlar Müslümandım, daha sonra düşüncelerim değişti. Bu Atatürk'e de olmuş olabilir. Onun yaşamının sonuna doğru veya Andrew Mango'nun kitabında belirttiği "Benim bir dinim yok ve bazen bütün dinlerin denizin dibini boylamasını istiyorum" sözünden sonra söyledi, açık açık söylediği "Ben Müslümanım" ifadesini bulursanız olabilir. Bunun haricinde, elimizde Atatürk'ün Müslüman olduğunu belirten hiçbir kanıt yok. Tarafsız bir ansiklopedi yazıyorsak bence o ifadeyi kaldırmalıyız. Elbette yanlış düşünüyor olabilirim; lütfen hatalarımı düzeltiniz. :) Amacımız daha güzel bir vikipedi oluşturmak. Kolay gelsin iyi vikiler ➫Yâ bolum ✉ 19:44, 20 Nisan 2011 (UTC)

Müslüman değildir.^{[kaynak belirtilmeli]} Müslümandır.^{[kaynak belirtilmeli]} Dinsizdir.^{[kaynak belirtilmeli]} Kaynaklara göre hareket etmek en doğrusu, mantığımıza göre değil. --82 ~145 ileti 20:09, 20 Nisan 2011 (UTC)

Müslüman olduğuna dair kaynak var mı? Halbuki "Benim bir dinim yok" diye kendi sözü var. ➫Yâ bolum ✉ 20:18, 20 Nisan 2011 (UTC)

Maddede niçin bu konudan bahsedilmemiş ki. Kaynaklara bakayım ben bi, mesela cenaze namazı kılınmış[1], müslüman olduğuna dair doğrudan bilgi bulunacağını sanıyorum. Aramak lazım. --Szoszv^mesaj 20:27, 20 Nisan 2011 (UTC)

"Bizim dinimiz en tabi ve makul dindir ve ancak bundan dolayıdır ki son din olmuştur." diye de bir sözü var ona bakarsanız :) Aslında bu konu oldukça tartışmalı, herkes bunu ideolojisine kendi tarafına çekmeye çalışır ki tartışmanın ana sebeplerinden biri de budur, kaynak olmadığı sürece de böyle tartışmalar devam eder. Bu konuda kesin bir yargıya varmak Vikinin haddine değildir. Bilgi kutusundaki ifade çıkarılmalı, maddeye dini görüşleriyle ilgili bilgi eklenmeli. "Bu olasıdır, bu böyledir, şunu söylemiştir, böyle fotoğrafı vardır" diyerek kesin yargıya bağlayamayız. Maddede kesin olarak "dinsizdir" veya "Müslümandır" diyemeyiz. Kaldı ki, on beş dakikadır Google Books'ta dininin İslam olduğuna veya dinsiz olduğuna ilişkin kaynak bulamadım. --82 ~145 ileti 20:29, 20 Nisan 2011 (UTC)

• Burada agnostik olarak geçiyor. Gerçi bunu nereye dayandırdığını söylememiş. Maddede dinini bilgi kutusunda belirtmemizi yanlış kılıyor bu da. Gerçi etnik kökenine ilişkin çeşitli iddialar da var mesela, o ayrı konu. --82 ~145 ileti 20:33, 20 Nisan 2011 (UTC)

Burada da "agnostik" olarak geçiyor, kendi sözlerinden alıntı yapmışlar, makalenin orjinali burada. Bu arada etnik köken konusunda ne tür tartışmalar var? Onlar da belki önemlidir, tarafsız bakış açısı için o kaynakları da taramamız gerekir; ancak Atatürk milliyetçiliği ırka değil ulusa bakar. Uganda'da doğmuş olsa bile Mustafa Kemal Türk'tür. Yanlış mıyım? İyi vikiler size, değerli görüşleriniz için çok teşekkürler :) ➫Yâ bolum ✉ 20:37, 20 Nisan 2011 (UTC)

Mustafa Kemal Atatürk'ün dini İslam'dır. Aksi birşey iddia edilemez. Tüm kaynaklarda Müslüman olduğu bilinmektedir. İslam ile ilgili söylediği sözlerde Müslüman olduğu açıkça ortaya konmaktadır. -- FelecitaTR^İleti 18:15, 23 Nisan 2011 (UTC)

Peki başka ne olsun istersiniz? Burayı kendi ansiklopediniz sanmadınız umarım? Mustafa Kemal'in dinsiz olduğunu gösteren birçok "kaynak", "sözü" ve hatta "kendi yazdığı kitabı" var. Okumadan, araştırmadan ahkam kesmek kolay. Lütfen yazılanları birazcık okuyalım. Burada o kadar yazdım zahmet edip. Lütfen... ➫Yâ bolum ✉ 20:23, 20 Mayıs 2011 (UTC)

• Size katılmıyorum. Atatürk'ün dinsiz olduğunu gösteren kaynakları göstereceksiniz, kesin yargıya varmadan önce. Söyleyin hangi araştırmalar yazıyor bunu? Ve "Benim bir dinim yok ve bazen bütün dinlerin..." sözü şimdilik uydurma gibi duruyor, hani kaynağı? GökçeYörük 15:25, 21 Eylül 2011 (UTC)

• Bugüne kadar pek çok araştırma yapmama rağmen dinine dair hiçbir somut bilgiye rastlayamadım. Kaldı ki İslâm dinine dair söylediği sözlerin veya dua ederken çekilen fotoğraflarının; o günkü toplumsal durumun "gerekliliği" olabilmesi de mümkün görünüyor. Yani söyledikleri veya bahsettiğim fotoğrafları usûl gereği mi, esas mı bilmiyorum; ancak dileğim, Atatürk'ün dini tespit edilse bile bu bilginin, "tarihsel bilgi sahibi olmak" dışında kullanılmaması olur. Saygılarımla. Utku Tanrivere 04:54, 2 Ekim 2011 (UTC)

Ama Hangi Atatürk: Dini?

Yukaridaki tartışmalar gösteriyorki "Ama Hangi Atatürk" [2] hakkında konuşuyoruz. Atatürk değişik dönemlerinde değişik beyanlar vermiştir. Bu yüzden Müslüman'dı ve değildi tartışmasının sonucu bulunamaz. En güzeli o alanı boş bırakmaktır bu yüzden. Zaten VP biyografilerde kişi açıkça bir tarafın savunucusu değilse din bilgisi yazılmamalıdır diye biliyorum. Yakamozlar 14:43, 30 Nisan 2011 (UTC)

• Din hanesinin yer almasına ben de karşıyım. Ayrıca bu konuyla ilgili bakılacak kaynaklar Atatürk'ün bizzat kendi özel notları olmalıdır. Atatürk her şeyden önce bir devlet adamı bir siyasetçi olduğu için halka açık konuşmalarda kendi düşüncelerinin dışında şeylerde söyleyebilir. Zaten tarihe bakarsak Atatürk mevcut duruma göre söylemlerde bulunmutur hep. Bu konu tartışılacaksa kendi özel notları kaynak olarak değerlendirilmelidir.--Tiqra 12:48, 4 Mayıs 2011 (UTC)==

Bu konuda çeşitli görüşler var, ama hayatının son dönemlerinde deist olduğu en yaygın fikir.78.160.133.209 14:36, 4 Eylül 2011 (UTC)

Ateist ya da Deist değildir. Çıkarına göre dini kullanmış ya da dine karşı çıkmıştır.85.104.251.53 20:35, 12 Aralık 2011 (UTC)

• Kendi konuşmalarında din hakkında söyledikleri göz önüne alınırsa haneyi boş bırakmak uygun düşmez. Atatürk'ün dini islamdır. Yukarıda verilen kaynakta da gibi taraflı ve siyasi amaçla yazılmış kitaplar üzerinden giderek Atatürk'ü çekemeyenlerin onu yıpratmaya yönelik söylemleri kaynak olarak kabul edilemez. Eğer güvenilir kaynaklar varsa din kısmına gerekli işlem yapılır. Bir insanın hangi dine mensup olduğunu bulmak için en güvenilir kaynakta kendisi, kendi sözleridir. Duke 34 ^{ϡ»» ileti ^^} 15:17, 21 Eylül 2011 (UTC)

Örnek verilen kitabı yanlış algılayarak başka kitaplarla karıştırmışım. üstünü çizdim. Duke 34 ^{ϡ»» ileti ^^} 14:58, 22 Ekim 2011 (UTC)

Kendi konuşmalarında din hakkında söyledikleri göz önüne alınırsa din hanesini boş bırakmak uygun düşer:

1. Benim bir dinim yok ve bazen bütün dinlerin denizin dibini boylamasını istiyorum. Hükümetini ayakta tutmak için dini kullanmaya gerek duyanlar zayıf yöneticilerdir; adeta halkı bir kapana kıstırırlar. benim halkım demokrasi ilkelerini, gerçeğin emirlerini ve bilimin öğretilerini öğrenecektir. Batıl inançlardan vazgeçilmelidir. İsteyen istediği gibi ibadet edebilir. Herkes kendi vicdanının sesini dinler. Ama bu davranış ne sağduyulu mantıkla çelişmeli ne de başkalarının özgürlüğüne karşı çıkmasına yol açmalıdır.
2. Bizim dinimiz en tabi ve makul dindir ve ancak bundan dolayıdır ki son din olmuştur. Bir dine tabii olmasi için akla, fenne, ilme ve mantığa uygun olması lazımdır. Bizim dinimiz bunlara tamamen uygundur.

Yukaridaki sozler wikisozden alinmistir;birincisi kaynaklidir, ikinciside hatirladigim kadariyle din kulturu kitaplarinda mevcuttur VE birbirine zit ifadelerdir. Yakamoz 16:52, 21 Ekim 2011 (UTC)

Ornek verdigim kitaptan bir alinti: Anlaşılmayan ve pek anlanmak da istemeyen, herkesin karşı fikri ezmek için kullanmak istediği bir Atatürk'ümüz var.' Ben bu kitabin cikardigi bir sonucu gereksiz bir tartismayi sonlandirmak icin kullanmistim. Su bir gercekki, her iki tarafda (Dini var diyenlerde yok diyenlerde) kendi gormek istedikleri sekilde olursa o maddenin tarafsiz olacagini inaniyor; isin ilginci her iki tarafin da elinde kaynaklari var. Bu durumda "bence" yapilacak en guzel sey din hanesini bos birakmak ve madde icinde bir din basligi olusturup farkli gorusleri dile getirmektir.

Ek bir yorum; bazi ateistler "Ataturk muslumandi" dediginizde bunu Ataturk'e hakaret olarak algiliyor; bazi milliyetcilerde "Ataturk dinsizdi" dediginizde bunu Ataturk'e hakaret olarak algiliyor. Cunku her ikiside Ataturk'u kendi safinda gormek istiyor. Bence Ataturk bunu kendi gorusunu mumkun oldugunca gizli tutarak basarmistir. (Atatürk'e bakarken) Gözü kamaşanlar Atatürk'ü yazamaz (kitaptan alinti) Yakamoz 14:14, 22 Ekim 2011 (UTC)

Atatürk'ün ülke içindeki bazı kesimlerin (güçlerin) desteğini sağlamak için ikili oynayacağını sanmıyorum. Ki bu kesimlerin belli yaptırımlar yapacak kadar güçlü olup olmadıkları da ayrı bir tartışma konusudur. Atatürk'ün dış politikada ikili oynamaması karakterini yansıtan bir örnektir. O günlerde Osmanlı Devleti'nin yeni yıkılmasından sonra halk arasında yüzde kaçlık bir ateist kesim olduğu az çok tahmin edilebilir. İslami kesimin desteğini çekmek için Müslüman olmadığı halde ikiyüzlü davranıp bazı sözler sarf etmiştir iddiasın da herhangi bir kaynak ile doğrulanabilirliği yok. Çünkü İslam daha iyi anlaşılsın diye Kuran'ın ilk kez Türkçe'ye çevrilmesi emrini vermiş birinden bahsediyoruz. Bu hareketinden İslam konusundaki samimiyeti anlaşılabilir diye umuyorum. Duke 34 ^{ϡ»» ileti ^^} 14:58, 22 Ekim 2011 (UTC)

• İşte her yere çekilebilecek bir konu. Ama İslami usüllere göre gömülmüşse ya da kimliğinde dini İslam geçiyorsa İslam yazılmalıdır. Ne kadar Müslümandır veya değildir ayrı bir konu. Mango'nun kitabının kaynak gösterildiği sözlerin kitabın hangi sayfalarında geçtiği keşke kaynakta belirtilseydi de biz de araştırıp doğrulayabilseydik. Hepsinin denizi boylamasını istiyorum cümlesi biraz Amerikan popcorn filmlerindeki siyahi komedi tiplemelerinin aksanını anımsatıyor. Atatürk'ün kullandığı terminoloji ile pek alakası yok. Ki söz Atatürk'e ait olsa bile söz de anlatılan devlet yönetiminde dini olmadığı. Kişisel olarak dini olup olmadığından bahsetmiyor. Duke 34 ^{ϡ»» ileti ^^} 14:58, 22 Ekim 2011 (UTC)