Siyasi Baskı Kurbanları Müzesi
| Siyasi Baskı Kurbanları Müzesi | |
|---|---|
| Siyasi Repressiya Qurbanları Muzeyi | |
| Açılış | 2019 |
| Konum | Bakü, Azerbaycan |
| Tür | Anıt müzesi |
Siyasi Baskı Kurbanları Müzesi Azerbaycan'ın Bakü şehrinde bulunan bir müzedir. Müze, 1925 yılından bu yana SSCB'nin ana baskıcı organları olan Acil Durum Komisyonu, İçişleri Halk Komiserliği ve Devlet Güvenlik Komitesi'nin faaliyet gösterdiği binada açıldı. Binanın bodrum katında tutuklama odaları, sorgu odaları ve idam cezasına çarptırılanların vurulduğu yerler bulunuyordu.[1][2]
Müzenin sergisi, Azerbaycan tarihinin en üzücü sayfalarını, SSCB'nin 1920'li ve 1950'li yıllarda yüzbinlerce tanınmış şahsiyet ve devlet adamının, bilim, kültür temsilcilerinin siyasi baskısına yol açan baskıcı politikasını anlatıyor.[3] 1920-1950'de baskıya maruz kalan vatandaşların toplam sayısı 400.000'den fazlaydı.[4]
Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]
Müze, Azerbaycan Sınır Korumasının 100. yıl dönümüne yönelik etkinlikler çerçevesinde 24 Mayıs 2019 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Sınır Hizmetinin idari binasında kuruldu. 1925'ten sonra SSCB'nin ana baskıcı organları bu binada faaliyet gösterdi. Binanın bodrum katında tutuklananların kaldığı nezarethaneler, sorgu odaları, idam cezasına çarptırılanların vurulduğu yerler vardı.[2]
Müzenin sergisinin temelini Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İşleri Dairesi'nin siyasi belgeleri, Milli Arşivler İdairesi'nin, Devlet ve Sinema-Fotoğraf arşivlerinde saklanan belge ve fotoğraflar, Devlet Güvenlik Hizmetinin arşivleri, yerel sanatçıların hazırladığı kompozisyonlar oluşturmaktadır. Rus arşivlerinden bazı belgeler Kazakistan "ALJIR" Siyasi Baskı Müzesi tarafından sunuldu. Kültür Bakanlığı ve Abbasgulu Ağa Bakıhanov'un adını taşıyan Tarih Enstitüsü de müzenin sergilenmesinin hazırlanmasına yardımcı oldu. Müzenin ana salonunda, "Konuşma Belgeleri" adı verilen panoda, baskı uygulamalarına ilişkin 1920'li ve 1930'lu yıllarda kabul edilen belgelerin kopyaları verildi.[2]
Müzenin ana salonuna yerleştirilen plaketler baskı altındaki Azerbaycanlı askerî personele, "halk düşmanlarının" sürgündeki eşlerine, baskı mağduru Cumhuriyet öğrencilerine ve aydınlarına ithaf edilmiştir. Başka bir panoda ise şair Mikayil Müşfik, öğretmen Taghi Şahbazi, aktör Abbas Mirza Şerifzade ve diğerlerinin vurulmasına ilişkin kararların kopyaları görüntülenir. Bolşeviklerin baskı yıllarında siyasi tutsaklara nasıl davrandığına dair ziyaretçilere fikir vermek amacıyla müzedeki nezarethaneler, hücreler, sorgu ve atış odaları tarihi rekonstrüksiyon yöntemiyle restore edildi. Müzenin koridorlarına hukuka aykırı tutuklamaya karşı protestoyu ve özgürlük arzusunu simgeleyen kompozisyonlar yerleştirildi. "Baskı Kasırgası" ve "Umut Işığında" adlı kompozisyonlar, zindanlarda yaşayan ve vatanlarından sürgün edilen Azerbaycanlıların acılarını sembolik olarak dile getiriyor.[2]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Dövlət Sərhəd Xidməti aparatının inzibati binasında "Siyasi qurbanların xatirəsi muzeyi"nin açılış tədbiri". dsx.gov.az. 25 Mayıs 2019. 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d "Dövlət Sərhəd Xidmətinin inzibati binasında "Siyasi repressiya qurbanları muzeyi" açılıb". azertag.az. 24 Mayıs 2019. 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Azərbaycanda Siyasi Repressiya Qurbanları Muzeyi açılıb". amerikaninsesi.org. 25 Mayıs 2019. 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Siyasi Repressiya Qurbanları Muzeyi açılıb" (Azerice). azadliq.org. 25 Mayıs 2019. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021.