Romanya Çingeneleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Romanya'daki Çingeneler
Țigan, Gypsy
Toplam nüfus
621,000[1]
Diller
Çingenece, Rumence ve Macarca
Din

Romanya'daki Çingeneler (Rumence; Romi, geleneksek olarak Țigani, "Gypsies") Romanya'nın en büyük azınlıklarından birini oluşturmaktadır. 2011 nüfus sayımına göre, sayıları 621.000 kişi ve toplam nüfusun %3,3'üydü ve Romanya'da Macarlardan sonra en büyük ikinci etnik azınlıktır.[1] Romanya'da Çinegene kökenli insanların toplam nüfusunun büyüklüğü hakkında, nüfusun yüzde 4,6'sından yüzde 10'una kadar değişen farklı tahminler vardır, çünkü Çingene kökenli pek çok insan kendilerini Çingene olarak ilan etmemektedir.[2][3]

Kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanlar Kuzey Hindistan'dan,[4][5][6][7][8][9] muhtemelen kuzeybatı Hindistan eyaletleri Racastan ve Pencap'tan geliyor.[8] Dilbilimsel kanıtlar tartışmasız bir şekilde Roman dilinin köklerinin Hindistan'da yattığını göstermiştir: Dil, Hint-Aryan dillerinin gramer özelliklerine sahiptir ve onlarla temel kelimelerin büyük bir bölümünü paylaşır, örneğin vücut bölümleri veya günlük rutinler.[10]

Daha doğrusu, Çingenece temel kelimeleri Hintçe ve Pencapça ile paylaşıyor. Marvarice ile birçok fonetik özelliği paylaşırken, dilbilgisi Bengalce'ye en yakın olanıdır.[11]

2012'deki genetik bulgular, Romanların kuzeybatı Hindistan'da ortaya çıktığını ve bir grup olarak göç ettiklerini gösteriyor.[5][6][12] 2012'de yapılan bir genetik araştırmaya göre, geleneksel olarak topluca Doma olarak anılan Kuzey Hindistan'daki mevcut belirli kabilelerin ve belirli kast popülasyonlarının ataları, modern Avrupa Romanlarının olası atalarıdır.[13]

Şubat 2016'da Uluslararası Roman Konferansı sırasında Hindistan Dışişleri Bakanı Roman halkının Hindistan'ın çocukları olduğunu belirtti. Konferans, Hindistan Hükümetine, Hindistan diasporasının bir parçası olarak 30 ülkeye yayılmış Çingene topluluğunu tanıma tavsiyesiyle sona erdi.[14]

Tarihi ve entegrasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Dobruca[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslüman-Romlar (Horahane), birlikte etnik Romanya Türkleri ve Romanya Tatarları Dobruca'da Babadağ, Tulça bölgesi yaşıyor. Müslüman-Romlar yüzyıllar boyunca Türklerle karışmış ve kendilerini Türk olarak kabul etmekte ve Türkçe konuşmaktadır[15]

II.Dünya Savaşı sırasında zulüm[değiştir | kaynağı değiştir]

1940 boyunca Romanya, bölgeyi Macaristan ve Sovyetler Birliği'ne bırakmaya zorlandı, bu felaket General Ion Antonescu'nun ilk önce faşist Demir Muhafızlar'la birlikte ve daha sonra Nazirle müttefik olarak askeri faşist bir diktatörlük kuran askeri darbe yapmasına yol açtı. Antonescu, Romanya'nın Sovyetler tarafından işgaline ve 1944'te Kral tarafından devrilmesine kadar Çingenelere artan bir şiddetle zulmetti.[16] İkinci Dünya Savaşı sırasında rejim 25.000 Çingeneyi Transdinyester'e sürgün etti; bunlardan 11.000'i öldü.[17] Toplamda, bugünkü Romanya topraklarında (Kuzey Transilvanya dahil), bu süre zarfında 36.000 Roman can verdi.[18] Romanya Çingenelerinin II.Dünya Savaşı sırasında uğradıkları kötü muamele, Antonescu rejiminin tarihini ayrıntılarıyla anlatan geniş kapsamlı tarihsel literatüre rağmen, Rumen tarihçilerin ilgisini çekmemiştir.[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Romanian 2011 census" (PDF) (Rumence). www.edrc.ro. 17 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2011. 
  2. ^ Margaret Beissinger, Speranta Radulescu, Anca Giurchescu, Manele in Romania: Cultural Expression and Social Meaning in Balkan Popular Music 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rowman & Littlefield, 2016, p. 33, 9781442267084
  3. ^ Holly Cartner, Destroying Ethnic Identity: The Persecution of Gypsies in Romania, a Helsinki Watch Report 9 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Human Rights Watch, 1991, p. 5, 9781564320377
  4. ^ Hancock, Ian F. (2005) [2002]. We are the Romani People. Univ of Hertfordshire Press. s. 70. ISBN 978-1-902806-19-8. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022: ‘While a nine century removal from India has diluted Indian biological connection to the extent that for some Romani groups, it may be hardly representative today, Sarren (1976:72) concluded that we still remain together, genetically, Asian rather than European’ 
  5. ^ a b Mendizabal, Isabel (6 Aralık 2012). "Reconstructing the Population History of European Romani from Genome-wide Data". Current Biology. 22 (24): 2342-2349. doi:10.1016/j.cub.2012.10.039 Özgürce erişilebilir. PMID 23219723. 
  6. ^ a b Sindya N. Bhanoo (11 Aralık 2012). "Genomic Study Traces Roma to Northern India". The New York Times. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  7. ^ Current Biology.
  8. ^ a b K. Meira Goldberg; Ninotchka Devorah Bennahum; Michelle Heffner Hayes (28 Eylül 2015). Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives. s. 50. ISBN 9780786494705. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
  9. ^ Simon Broughton; Mark Ellingham; Richard Trillo (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East. s. 147. ISBN 9781858286358. 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
  10. ^ Šebková, Hana; Žlnayová, Edita (1998), Nástin mluvnice slovenské romštiny (pro pedagogické účely) (PDF), Ústí nad Labem: Pedagogická fakulta Univerzity J. E. Purkyně v Ústí nad Labem, s. 4, ISBN 978-80-7044-205-0, 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi 
  11. ^ Hübschmannová, Milena (1995). "Romaňi čhib – romština: Několik základních informací o romském jazyku". Bulletin Muzea Romské Kultury. Brno: Muzeum romské kultury (4/1995). Zatímco romská lexika je bližší hindštině, marvárštině, pandžábštině atd., v gramatické sféře nacházíme mnoho shod s východoindickým jazykem, s bengálštinou. 
  12. ^ "5 Intriguing Facts About the Roma". Live Science. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Rai, N; Chaubey, G; Tamang, R; Pathak, AK; Singh, VK (2012), "The Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroup H1a1a-M82 Reveals the Likely Indian Origin of the European Romani Populations", PLOS ONE, 7 (11), s. e48477, Bibcode:2012PLoSO...748477R, doi:10.1371/journal.pone.0048477, PMC 3509117 $2, PMID 23209554 
  14. ^ "Can Romas be part of Indian diaspora?". khaleejtimes.com. 29 Şubat 2016. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  16. ^ a b Achim, Viorel (2013). "Chapter V. The policy of the Antonescu regime with regard to the Gypsies". The Roma in Romanian History. Budapeşte: Central European University Press. 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021. 
  17. ^ The report of the International Commission on the Holocaust in Romania - The Deportation of the Roma and their treatment in Transnistria 3 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. November 11, 2004 (PDF), from Jewish Virtual Library
  18. ^ Society for Threatened Peoples 24 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Gfbv.it (2004-02-25). Retrieved on 2012-01-15.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Romanya_Çingeneleri&oldid=30957962" sayfasından alınmıştır