Renk sembolizmi
Sanatta, edebiyatta ve antropolojide renk sembolizmi, rengin çeşitli kültürlerde ve hikaye anlatımında bir sembol olarak kullanılması anlamına gelir. Kültürler arasında[1] ve hatta aynı kültür içinde farklı zaman dilimlerinde renklerin kullanımı ve çağrışımlarında büyük farklılıklar vardır.[2] Aynı renk herhangi bir zamanda aynı kültür içinde çok farklı çağrışımlara sahip olabilir. Renk sembolizminde çeşitlilik, renk anlamlarının ve sembolizmin bireysel, kültürel ve evrensel temelde ortaya çıkmasından kaynaklanmaktadır. Renk sembolizmi de bağlama bağlıdır ve zaman içindeki değişikliklerden etkilenir.[3] Dinî kavramların veya maddelerin sembolik temsilleri, kavram veya nesnenin ilişkilendirildiği belirli bir rengi içerebilir.[4]
Yaygın çağrışımlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kırmızı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kırmızı, tüm renk uzayı modellerinde ana renktir. Kanın rengidir. Genellikle aşk, tutku ve şehvetle, aynı zamanda tehlike ve saldırganlıkla ilişkilendirilir. Sevgililer Günü ile ilgili olarak sıklıkla kullanılır. Tehlike veya uyarıyı belirtmek için de kullanılabilir, ancak aynı zamanda önemle de ilişkilendirilir. Örneğin, dur işaretleri[5] ve itfaiye araçları için kullanılır.[6] Çin'de kırmızı genellikle iyi şansı veya mutluluğu sembolize etmek için kullanılır ve birçok tatil veya düğün için kullanılır.[7] Aynı zamanda komünizmi temsil eder.[8]
Mavi[değiştir | kaynağı değiştir]
Mavi, tüm renk uzayı modellerinde ana renktir. Okyanusun ve gökyüzünün rengidir; genellikle dinginliği, istikrarı, ilhamı veya bilgeliği sembolize eder.[9] Sakinleştirici bir renk olabilir ve güvenilirliği sembolize eder.[10] Katolik Kilisesi'nde Meryem Ana, ilahi lütufla "lütuf dolu" olmayı sembolize etmek için çoğunlukla mavi giyerek tasvir edilir.[11] Mavi, erkek bebeklerin kıyafetlerinde veya yatak odalarında yaygın olarak kullanılmaktadır, ancak mavinin erkeklerle bu kadar güçlü bir şekilde ilişkilendirilmesinin nedeni tartışılmaktadır.[12] Mavi ayrıca üzüntü ve depresyonu temsil edebilir.
Sarı[değiştir | kaynağı değiştir]
Sarı, birçok renk uzayı modelinde birincil renktir ve diğer tüm modellerde ikincildir. Genellikle güneş ışığı veya neşe ile ilişkilendirilen bir renktir.[13] Çocuklar genellikle bu rengi sever ve çocuklara ürün pazarlamak için kullanılır;[14] çok parlak, göze çarpan bir renk olduğu için okul otobüsleri ve taksilerde de kullanılır.[14]
Yeşil[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeşil, birçok renk uzayı modelinde birincil renktir ve diğer tüm modellerde ikincildir. Doğada çok baskın bir renk olduğu için çoğunlukla doğayı, şifayı, sağlığı, gençliği veya doğurganlığı temsil etmek için kullanılır. Çok rahatlatıcı bir renk olabilir[15] ancak ABD'de parayı, açgözlülüğü, hastalığı veya kıskançlığı sembolize etmek için de kullanılır.[15]
Turuncu[değiştir | kaynağı değiştir]
Turuncu, birçok renk uzayı modelinde ikincil bir renktir. Genellikle eğlence, dışa dönüklük, ateş, enerji, aktivite, tat ve aroma ile ilişkilendirilir. Sonbaharla en çok ilişkilendirilen renktir. İnsan görüşündeki en dikkat çekici renklerden biridir ve genellikle göze çarpmak için kullanılır.
Siyah[değiştir | kaynağı değiştir]
Siyah, tüm renk alanı modellerinde ana renktir. Batı kültüründe negatif bir renk olarak kabul edilir ve genellikle ölümü, kederi veya kötülüğü ve aynı zamanda depresyonu sembolize eder.[16] Bu uygulama geçmişte olduğu kadar yaygın olmasa da insanlar genellikle yas için siyah giyerler.[17]
Beyaz[değiştir | kaynağı değiştir]
Beyaz, tüm renk alanı modellerinde ana renktir. Çoğu zaman mükemmelliği, inancı, masumiyeti, yumuşaklığı ve temizliği sembolize eder.[18] Gelinler genellikle saflığı simgelemek için beyaz gelinlik giyerler.[19]
Pembe[değiştir | kaynağı değiştir]
Pembe, birçok renk uzayı modelinde belirgin bir ikincil veya üçüncül renktir. Yumuşaklık, tatlılık, sevgi ve olgunlaşmamışlık ile ilişkilendirilir.[20]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Smith (April 1990). "The accuracy of the NCS, DIN, and OSA-UCS colour atlases". Color Research & Application. 15 (2): 111-116. doi:10.1002/col.5080150209. ISSN 0361-2317.
- ^ Color psychology and color therapy: a factual study of the influence of color on human life. Whitefish, MT: Kessinger Publishing. 2006. ISBN 978-1425424107. OCLC 74452551. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Ronald Reed, (Ed.) (2016). "Color symbolism". Color Studies. 3rd. New York: Bloomsbury. ss. 184-205. doi:10.5040/9781501303364.ch-014. ISBN 978-1-50130-336-4. OCLC 1053938255. r
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım); r eksik|soyadı2=(yardım) - ^ t (25 Ocak 1877). "Encyclopaedia Britannica" (Almanca). doi:10.1163/9789004337862_lgbo_com_050367. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023.
- ^ "Road vertical signs. Variable message traffic signs". BSI British Standards. doi:10.3403/03263875u.
- ^ "Why are fire trucks red?". rocklandfirefighters.org. 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Color Symbolism in Chinese Culture: What do Traditional Chinese Colors Mean?". Color-Meanings.com (İngilizce). 16 Ocak 2015. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2018.
- ^ "Red flag (politics)", Wikipedia (İngilizce), 24 Haziran 2023, erişim tarihi: 4 Temmuz 2023
- ^ "Meaning of The Color Blue". Bourn Creative (İngilizce). 15 Ocak 2011. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Blue Color Meaning – The Color Blue". Color-Meanings.com (İngilizce). 1 Mart 2013. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Why is the Blessed Virgin Mary always wearing blue?". Aleteia – Catholic Spirituality, Lifestyle, World News, and Culture (İngilizce). 24 Haziran 2017. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Why Is Pink for Girls and Blue for Boys?". Live Science. 1 Ağustos 2012. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Yellow". colormatters.com (İngilizce). 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ a b "Meaning of The Color Yellow". Bourn Creative (İngilizce). 5 Şubat 2011. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ a b "Meaning of The Color Green". Bourn Creative (İngilizce). 25 Ocak 2011. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Black Color Psychology – Black Meaning & Personality". Color Psychology (İngilizce). 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ "Death and the Victorian Doctors", Death in the Victorian Family, Oxford University Press, 7 Kasım 1996, ss. 77-97, doi:10.1093/acprof:oso/9780198201885.003.0005, ISBN 9780198201885 Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Meaning of The Color White". Bourn Creative (İngilizce). 5 Aralık 2010. 31 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2018.
- ^ "Why Do Brides Wear White? And Other Questions". Erişim tarihi: 6 Kasım 2018. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Meaning of The Color Pink". Bourn Creative (İngilizce). 15 Kasım 2010. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2018.
