Ramazan Çavuş Camii
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Priştine, Kosova |
Koordinatlar | 42°40′16″K 21°09′42″D / 42.67111°K 21.16167°D |
İnanç | Sünni İslam |
Mimari | |
Mimari tür | Cami |
Mimari biçim | Osmanlı |
Tamamlanma | 1470 | )
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Ramazan Çavuş Camii veya Lâb Camii (Arnavutça: Xhamia e Llapit), Kosova'nın başkenti Priştine şehrinin eski şehir merkezinin (Priştine Çarşısı) kuzeyindeki bir Osmanlı camisidir.
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]Caminin olduğu alanda arkeolojik bir kazı yapılmadığı için bölgede daha önce başka bir yapı olup olmadığına dair bir bilgi edinilememiştir. 1999 yılında yanana ve terk edilene dek yapı cami olarak ibadet işleviyle kullanılmıştır.
Ramazan Çavuş Camii, bir minare, kuzey ve batıdaki duvarları ile çevrili avlusu ve avlu içindeki şadırvandan oluşan bir yapıdadır. Cami 11.5 x 11 metrelik bir dörtgen plan şemasına sahiptir. Duvarları 1.5 metre kalınlığında olup, yontma kumtaşından yapılmış ve harçla kaplanmıştır. Minaresi de aynı şekilde inşa edilmiştir. Sekizgen bir tabana oturan bir ana kubbesi bulunmaktadır ve kubbeye geçiş elemanı olarak pandantif kullanılmıştır. Caminin içi, kare planlı ibadet alanının üzerinde yer alan sekizgen kubbeyi desteklemek için zemin seviyesinden başlayan sütun kaideleri ile dikkat çekicidir. İç mekan, çiçek motiflerinin hakim olduğu renkli duvar resimleriyle süslenmiştir. Bu süslemeler, İslam sanatı uzmanları tarafından 16. yüzyılın nadir ve benzersiz eserleri olarak yüksek takdir görmektedir.[1]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Ramazan Paşa tarafından inşa edildiği ve ondan sonra Lâb Ramazaniye Camii olarak adlandırıldığı düşünülmektedir.[2] Tarihsel olarak, aynı zamanda Ramazan Camii olarak da bilinmektedir ve Osmanlı döneminde inşa edilmiştir.[3] Birçok belgede Lâb Camii'nin 1470 yılında inşa edildiği ifade edilmektedir,[4] ancak 1996 yılında avluda bulunan bir mermer kitabede başka bir inşa tarihi (Hicri 959, Miladi 1551) zikredilmektedir.
Cami 1980'lerde yenilenmiş, 1999 yılında Kosova Savaşı sırasında yanmıştır. Tamamen yok olmamasına rağmen ahşap kapılar, pencereler ve iç detayları yangında zarar görmüştür. 1980'lerdeki yenileme sırasında minare kırmızı tuğla ile onarılmıştır. Daha sonra caddeye bakan cephe, caminin batı duvarı, beyaz silikat tuğlaları ile kaplanmıştır. Caminin avlu tarafındaki özgün girişi, komşu ticari alana giriş olarak hizmet vermesi için çatı ile örtülmüştür. Avlu genellikle özgün görünümünü kaybetmiş ve otopark olarak kullanılmıştır. Caminin içindeki mihrap, minber ve mahfil tamamen yanarak yok olmuştur. Mihrap renkli geometrik süslemelerle dekore edilmiştir. Taş minberi daha sonra kontrplak ile kaplanmıştır ve mahfili ahşaptır.
2009 yılında caminin koruma/restorasyon çalışmaları yapılmıştır.[5] Tüm iç mekan enkaz ve isten temizlenmiştir. Ahşap iç elemanlar, kapılar ve pencereler özgün haline göre yeniden inşa edilmiştir. Zemin yeniden yapılmıştır. Duvar resimleri, alanında uzman kişiler tarafından çağdaş malzemeler ve en iyi uygulamalar kullanılarak restore edilmiş ve korunmuştur. Dışarıda, çatı olarak eklenen silikat tuğlaları ve ek yapı kaldırılmış ve hasarlı harç geleneksel kireç kaplaması ile onarılmıştır. Kaplama altındaki demir tabaka, geleneksel sır tabakası ile değiştirilmiştir. Cami günümüzde dini amaçlarla yeniden hizmet vermektedir.[1]
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Xhamia e Llapit – SIT" (İngilizce). 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ "Historia e Xhamisë së Llapit". Lajmet e fundit - Zëri. 15 Haziran 2018. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2024.
- ^ "Historia e xhamisë Ramadanie apo e njohur si Xhamia e Llapit (VIDEO)". 15 Haziran 2018. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2024.
- ^ "Travellingfoot". www.travellingfoot.com. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2024.
- ^ "U përurua restaurimi i Xhamisë "Ramadanije"". 31 Ağustos 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta Ramazan Çavuş Camii ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur