Raşaya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Raşaya
راشيا
Kasaba
Raşaya'nın kaleden görünüşü.
Raşaya'nın kaleden görünüşü.
Lübnan üzerinde Raşaya
Raşaya
Raşaya
Koordinatlar: 33°30′05″K 35°50′40″D / 33.50139°K 35.84444°D / 33.50139; 35.84444
ÜlkeLübnan
İlBikâ
İlçeRaşaya
Rakım1350 m
Nüfus
 (2007)
 • Toplam8,500[1]
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)

Raşaya (راشيا Rashaya) Lübnan'ın doğusundaki Bikâ ilinin Raşaya ilçesinde bulunan bir kasabadır.[2] Beyrut'un güneydoğusunda, Suriye sınırına yakın Hermon Dağı'nın batı yamaçlarında, deniz seviyesinden yaklaşık 1.200 metre yükseklikte bulunur.[3]

Raşaya, Lübnanlı devlet adamı Bişara Huri'nin 1943 yılında hapse atıldığı Raşaya Kalesi ile bilinmektedir.[4] Bu kale ülkede bağımsızlığın sembolü olarak kabul edilmektedir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağımsızlık Kalesi olarak da bilinen Raşaya Kalesi ülkede ulusal anıt ilan edilmiştir.[5] 18. yüzyılda Şihab ailesi tarafından bir saray olarak inşa edilen kale[6] günümüzde Lübnan Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır ve ordunun gözetimi altında ziyaret edilebilmektedir.

Haziran 1860'ta kasaba, bazıları kale içinde olmak üzere iki yüz altmış beş Hıristiyanın Dürzî güçleri tarafından öldürüldüğü bir katliama sahne oldu.[7][8] 10-13 Haziran tarihleri arasında Hasbaya ve Raşaya bölgelerinde yaklaşık bin kişi öldürüldü.[9]

Kasım ve Aralık 1925'te kasaba, Büyük Suriye İsyanı'nın en büyük savaşlarından birine sahne ve kasaba neredeyse yok edildi. Çatışmalarda dört yüz yirmi dokuz Hıristiyan evi ya hasar gördü ya da yıkıldı. Zeyd Bey komutasındaki üç bin kişilik Dürzî birliği, 20-24 Kasım tarihlerinde Yüzbaşı Granger komutasındaki Fransız birliklerinin kalesini kuşattı.[10] Dürzîler sonunda Fransız takviye birlikleri karşısında ilk büyük yenilgilerini aldılar. Bu ağır kayıplar Dürzîlerin Güney Lübnan'ı işgalinde bir dönüm noktası oldu.[6]

Fransız Mandası altında ve 11 Kasım 1943'te Raşaya, Lübnan'ın ulusal liderlerinin (Bişara Huri (Lübnan'ın bağımsızlık sonrası ilk Cumhurbaşkanı), Riyad es-Sulh (Başbakan), Pierre Cümeyyil, Kamil Şamun, Adel Osseiran) Özgür Fransa birlikleri tarafından tutuklanmasına ve kalesinde hapsedilmesine tanık oldu.[4] Bu durum liderlerin serbest bırakılmaları için ulusal ve uluslararası bir baskıya yol açtı.[4] Sonunda Fransa baskılara boyun eğerek 22 Kasım 1943'te mahkumları serbest bıraktı.[4] 22 Kasım, daha sonra "Lübnan Bağımsızlık Günü" ilan edildi.[4]

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Raşaya her yıl 650 mm ile 750 mm arasında yağış alır. Bu miktarın yaklaşık beşte ikisi kasım ve mart ayları arasında düşer. Yıllık ortalama sıcaklık 15 °C olup, yaz mevsiminde 35 °C ile kış mevsiminde -5 °C arasında değişmektedir.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasabanın ekonomisi temel olarak tarım, hizmet ve turizm sektörlerine dayanmaktadır. Kasabada iki zeytinyağı fabrikası ve üç üzüm pekmezi fabrikası bulunmaktadır. Yaygın olarak yetiştirilen ürünler arasında kiraz, zeytin, kayısı ve üzüm yer almaktadır. Bazı yabani salatalıklar da yetiştirilmekte olup ancak düşük yağış nedeniyle sebzeler daha az yetiştirilmektedir.Bölgede meşe, yabani fıstık ve sumak gibi ağaç türleri yetişmektedir.

Raşaya, 2002 yılında yapılan bir araştırmada Lübnan'daki dokuz yoksulluk bölgesinden biri olarak belirlenmiştir. Dünya Bankası ve ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı, YMCA ve diğer sivil toplum kuruluşlarının yardımıyla bölgedeki kalkınma projelerini finanse etmiştir. Projeler arasında 500.000 dolarlık bir atık su arıtma tesisi ve 2007 yılında kasabanın konukevinin yeniden dekore edilmesi yer almaktadır.[11][12]

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Raşaya Kalesi, Lübnan'ın bağımsızlık sembollerinden birisidir.

Raşaya, çoğunluğu Dürzî olan yaklaşık 6.000 ila 7.500 kişilik bir nüfusa sahiptir.[1] Son yıllarda binalarda hafif bir genişlemeye tanık olsa da, eski Arnavut kaldırımlı sokakları ve küçük dükkanlarıyla hala geleneksel bir Lübnan kasabası olarak kabul edilmektedir. Kırmızı kiremitli çatılara sahip geleneksel taş evlerden oluşan seçkin karakterini korumaktadır.[1]

Kasabanın ortasındaki küçük çarşıda yerel el sanatları ve ucuz mallar satan çeşitli dükkanlar yer almaktadır. Yakın zamanda yenilenmiş, Bizans ve diğer tarzlarda altın ve gümüş takılar satan bir kuyumcu da bulunmaktadır.[13] Kasaba yakınlarındaki Faqaa Ormanı korunan alan olarak sınıflandırılmış olup yerel kozalaklı ağaçlardan elde edilen çam fıstıkları geleneksel yemeklerde kullanılmaktadır.[1][11]

Al-Aryan ailesi 19. yüzyılda Raşaya'daki Dürzî toplumunun önemli bir parçasıydı. Günümüzde Aryain ailesi olarak adlandırılan bir kol halen kasabada yaşamaktadır.[14] Raşaya'da dört kilise ve ondan fazla Dürzî halveti bulunmaktadır. Ayrıca kasabada bir Rum Katolik Kilisesi ve bir Süryani Katolik Kilisesi ile Aziz Nikolaos Rum Ortodoks Kilisesi bulunmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Slow Food Editore (11 Mayıs 2007). Terra Madre: 1,600 food communities. Slow Food Editore. ISBN 978-88-8499-118-8. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  2. ^ Robert M. Khouri (2003). Liban 1860: chronique des événements. R. Khouri. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  3. ^ Dominique Auzias; Jean-Paul Labourdette; Collectif (17 Temmuz 2012). Liban 2012 (avec cartes, photos + avis des lecteurs). Petit Futé. ss. 114-. ISBN 978-2-7469-6383-2. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  4. ^ a b c d e Geldi, Mahmut (23 Kasım 2018). "Bağımsızlığının 75. yılında bölgesel ve uluslararası çekişmelerin kurbanı: Lübnan". aa.com.tr. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  5. ^ Eugenie Elie Abouchdid (1948). Thirty years of Lebanon & Syria, 1917-1947. Sader-Rihani Print. Co. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  6. ^ a b Meir Zamir (1985). The Formation Of Modern Lebanon. Croom Helm. ss. 175-. ISBN 978-0-7099-3002-0. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  7. ^ Hottinger. University of California Press. ss. 174-. GGKEY:2Z8L6JXTWN3. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  8. ^ George Seldes (30 Temmuz 2004). You Can't Print That! the Truth Behind the News 1918 To 1928. Kessinger Publishing. ss. 262-. ISBN 978-1-4179-3909-1. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  9. ^ William Harris (19 Temmuz 2012). Lebanon: A History, 600-2011. Oxford University Press. ss. 158-. ISBN 978-0-19-518111-1. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  10. ^ Tony Jaques (2007). Dictionary of Battles and Sieges: P-Z. Greenwood Publishing Group. ss. 841-. ISBN 978-0-313-33539-6. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  11. ^ a b "Environmental impact assessment report, Wastewater treatment plant, Rashaya, Rashaya Caza Lebanon, YMCA-Lebanon, M.E.E.A. Ltd., Consulting Environmental Engineers, Beirut, Lebanon, Kasım 2005." (PDF). 22 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  12. ^ "USAID opens water treatment plants in Bekaa, The Daily Star (Lebanon), 30 Temmuz 2007". 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  13. ^ Collectif; Jean-Paul Labourdette; Dominique Auzias (1 Haziran 2011). Liban. Petit Futé. ss. 290-. ISBN 978-2-7469-4918-8. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  14. ^ Ed Aryain (15 Ekim 2006). From Syria to Seminole: Memoir of a High Plains Merchant. Texas Tech University Press. ss. 215-. ISBN 978-0-89672-586-7. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Raşaya&oldid=32201401" sayfasından alınmıştır