Pembroke Kolej, Oxford

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pembroke Kolej
The Master, Fellows, and Scholars of Pembroke College
Şapel Avlusu'ndan Pembroke Koleji manzarası
Şapel Avlusu'ndan Pembroke Koleji manzarası
Harita
LatinceCollegium Pembrochianum
Kuruluş1624
BaşkanDame Lynne Brindley
Lisans öğrencileri364 (2011/2012)
Lisansüstü öğrencileri119
KonumPembroke Meydanı, Oxford, İngiltere, Birleşik Krallık
Web sitesipmb.ox.ac.uk

Pembroke Kolej, Oxford Üniversitesi'nin kolejlerinden biridir. 1624 yılında Kral I. James tarafından kurulan kolej tüccar Thomas Tesdale'in bağışlarıyla mümkün olmuş, Pembroke Kontu ve Oxford rektörü William Herbert'in adını almıştır.[1]

2011 itibarıyla Pembroke'un mal varlığı yaklaşık 55,6 milyon £'dir.[2] Pembroke'un küçük ortak salonu Oxford'un en zengini olmasıyla bilinir. Üniversitede bulunan neredeyse tüm bölümler Pembroke'ta mevcuttur.

Kolejin mevcut başkanı, Britanya Kütüphanesi'nin eski müdürü Dame Lynne Brindley'dir.

Tarihçesi[değiştir | kaynağı değiştir]

On yedinci yüzyılın başında Oxford yakınlarındaki Abingdon köyünde tüccar olan Thomas Tesdale ve Shropshire'lı rahip Richard Wightwick'in bağışları, on beşinci yüzyılda kurulduğu tarihten bu yana hukuk öğrencilerinin kaldığı bir üniversite pansiyonu olan Broadgates Hall'un tam teşekküllü bir koleje dönüştürülmesini mümkün hale getirmiştir. Kolejin kurulmasını sağlayan imtiyazname 1624 yılında I. James tarafından onaylanmış, koleje Pembroke Kontu, Baş Mabeyinci, Oxford rektörü ve bir rivayete göre William Shakespeare'in hâmisi olan William Herbert'in adı verilmiştir.[1]

Old Quad (Eski Avlu), arkada Tom Kulesi görülebilir
Pembroke Kolej'in Pembroke Meydanı kapısı. Samuel Johnson'un 1728'de kolejde öğrenciyken kapının üzerinde ikinci katta bir odası bulunuyordu.

Binaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluşundan sonra kolej Broadgates etrafında genişlemeye başlamış, 1600'lerde bugün Old Quad (Eski Avlu) adıyla bilinen binalar inşa edilmiştir. On yedinci yüzyıl boyunca aşamalı olarak Oxford'un yerel Cotswold kireç taşını kullanarak yapılan avlu, yer yetmezliği sebebiyle eski şehir duvarının üstüne inşa edilmiştir. 1732 yılında bir şapel inşa edilmiş, 1848'de lojmanlar eklenmiş, 1848 yılında Exeter menşeili mimar John Hayward'ın[3] tasarımlarıyla üniversitenin en güzel avlularından biri olarak kabul edilen Chapel Quad (Şapel Avlusu) yapılmıştır.[4] Şapel William Townsend tarafından tasarlanmış ve yapılmışsa da, iç mekânı bir Pembroke mezunu olan Charles Kempe tarafından 1884'te baştan sona değiştirilmiştir. Pembroke mezunu Dr. Damon Wells, koleje seneler boyunca ciddi bağışlarda bulunmuştur. 1972'de şapelin tadilatını mümkün kılan Wells, kolej vaizliği ve tarih hocalığını desteklemeye devam etmektedir. Bugün hâlâ düzenli ibadet yeri olarak kullanılan şapele onun adı verilmiştir.[5]

Modern eklentiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Pembroke'un iki yeni avlusunu Şapel Avlusu'na bağlayan köprü.

1960'larda Şapel Avlusu'nun kuzeyindeki Beef Sokağı'nın kapatılmasıyla kolejin genişlemesi mümkün olmuştur. Kapalı yolun kuzeyindeki müstakil evler teker teker kolej tarafından satın alınmış ve girişler arkaya alınmıştır. "North Quad" (Kuzey Avlu) olarak bilinen bu yeni alan 1962 yılında resmen açılmıştır.[4] Kolejin yakınlarında, Isis kıyısında inşa edilen müştemilat 36 lisans üstü ve yaklaşık 40 lisans öğrencisinin kalabileceği bir yatakhanedir. Geoffrey Arthur Binası adını alan (kolejliler tarafından "GAB" adı verilir) yapıya kolejin eski başkanlarından (1975–1985) diplomat Sir Geoffrey Arthur'un adı verilmiştir.[6]

Nisan 2013'te Prens Edward iki yeni avluyu, etrafında 170 kişiyi ağırlayan bir otidoryum, kafeterya, sanat galerisi, derslik ve etkinlik salonlarının bulunduğu binalar ile birlikte resmen hizmete açmıştır. Bu eklenti kolejin şehir merkezindeki yerleşkesine Brewer Sokağı ve şehrin eski duvarları, ayrıca öğretim üyelerine özel bahçe üzerinden geçen bir köprü ile bağlanır. Tarihi boyunca üniversitenin küçük kolejlerinden biri olan Pembroke, yeni binaların açılmasından itibaren lisans öğrencilerini Oxford'daki eğitimleri boyunca ağırlamaktadır. Lisans üstü öğrencileri de daha fazla odaya sahip olmuş, çiftlerin kalabileceği altı daire eklenmiştir.

Arması[değiştir | kaynağı değiştir]

Pembroke Kolej'in arması 14 Şubat 1625 tarihinde takdim edilmiş olup blazonu şöyledir:

"Açık mavi ve kırmızı yarıda iki ayak üstünde üç aslan, iki ve bir şeklinde dizili, gümüş; iki üst kısım gümüş ve altın, ilkinde kırmızı gül, ortası altın, yaprakları yeşil; ikincisinde İskoç devedikeni."

Hem kolejin kurucusu olan I. James, hem de Pembroke Kontu bu armada temsil edilmektedir. İngiltere kralı olarak I. James, İskoçya kralı olarak VI. James olan kral gül (İngiltere) ve devedikeni (İngiltere) tarafından temsil edilir. İki ayağı üzerinde duran üç aslan ise kontun armasından alınmıştır.

Kabul[değiştir | kaynağı değiştir]

Pembroke neredeyse üniversitede yer alan her konuda eğitim verse de, Literae Humaniores (Klasikler) tek istisnadır. Kolejin ekonominin yanı sıra yönetim bilimleri de ile yakından bağları olmuş, bu bölümde ilk öğretim üyesi çıkaran Oxford koleji Pembroke olmuştur.[7] Kolejin Said Business School ile yakın bağları vardır.

Mart 2002'de iki Oxford öğretim üyesi, kimliğini gizleyen bir gazetecinin sözde çocuğuna kolej kütüphanesine yapılacak bir bağış karşılığı yer sözü verdiklerinin ortaya çıkmasıyla istifa etmiştir. Gazeteci, çocuğun babası rolü yaptığı konuşmayı kaydettiğini iddia etmiştir.[8]

Öğrenci hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Isis Nehri üzerinde Pembroke Kolej kayıkhanesi (solunda St. Edmund Hall kayıkhanesi)

Küçük ve Orta Ortak Salonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pembroke zengin sanat koleksiyonu ve spor başarılarıyla ünlü bir Küçük Ortak Salonu'na (JCR: lisans öğrencileri topluluğu) sahiptir. JCR, 20. yüzyıl başında bir Francis Bacon resminin alınıp satılmasıyla en zengin küçük ortak salon olmuştur: 1953 yılında 150 £'e alınan resim, 1997'de 400.000 £'e satılmıştır.[9] JCR bu parayı ilerici bir öğrenci destek programı başlatmak ve yeni sanat eserlerinin alınmasını sağlamak için kullanmıştır.

Maun kaplamalı tarihi odalarda yer alan lisans üstü öğrencilere ait Orta Ortak Salon (MCR) pek çok farklı ülkeye olan bağlantısıyla bilinir.

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

Kolej spor alanında üniversitede sağlam bir yere sahiptir. JCR yakın zamanda ragbi, kriket, futbol, hokey ve dart alanında başarı yakalamıştır. MCR ise kadın boks, polo ve kriket alanında güçlüdür. Takım yeni kurulmasına rağmen Pembroke bilardoda da başarılı olmuş, 2015 kolejlerarası şampiyonasında yarı finalde yarışmıştır.

Pembroke Kolej Tekne Kulübü, Oxford'un en köklü kürek kulüplerinden bir tanesidir.

Pembroke kişileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Samuel Johnson'un Broadgates'te bulunan yazı masası

Samuel Johnson üniversiteyi tamamlamamış olsa da kolejin en meşhur mezunlarından biridir. Parasızlıktan ötürü bir buçuk yıl sonra Oxford'dan ayrılmak zorunda kalan Johnson'a daha sonra fahri paye verilmiştir. İki masası ve çeşitli diğer eşyaları kolejde sergilenmektedir. Ölene kadar Pembroke'u övmeye devam eden Johnson kolejin pek çok şairini dostlarına "şakıyan bir kuş yuvasıydık" diyerek methetmiştir.[10] Bağışlarıyla (Birleşik Devletler'i hiç ziyaret etmemesine rağmen) Washington, D.C.'deki Smithsonian Enstitüsü'nü kuran James Smithson, Pembroke'ta "James Lewis Macie" adıyla eğitim görmüştür. Smithson annesinin ölümünden sonra babasının adını almıştır. Fulbright Programı'nın kurucusu Senatör J. William Fulbright, 1920'lerde Pembroke'ta Rhodes bursiyeri olarak eğitim görmüştür.

Diplomasi[değiştir | kaynağı değiştir]

Pembroke'un Orta Çağ'daki öncülü Broadgates'in müdürlüğünü yapan Thomas Randolph, 1559 yılında I. Elizabeth adına İskoçya'da büyükelçi görevinde bulunmuş, burada Mary Stuart'ın dostluğunu kazanmış ve nihayet James Stuart'ın başkaldırısını desteklemekle suçlanmıştır.[11] 1568'de Korkunç İvan adıyla da bilinen IV. İvan'dan ticaret haklarını istemek üzere Rusya'ya gönderilmiş, İngiliz tüccarların Rusya'ya girebilmesini sağlamıştır.

Yakın zamanda John Kerr, 1995-1997 yılları arasında Birleşik Devletler'de büyükelçi olarak görev yapmış, daha sonra British Foreign and Commonwealth Office'in müdürlüğüne geçmiştir. Philip Lader, 1997-2001 yılları arasında ABD'nin Birleşik Krallık büyükelçisiydi. 1997 yılında hem Londra'daki ABD büyükelçisi, hem de Washington'daki Birleşik Krallık büyükelçisi eski Pembroke mezunlarıydı.

ABD Senatosu'nun dış ilişkiler komitesinin iki başkanı Richard G. Lugar (Cumhuriyetçi) ve J. William Fulbright (Demokrat) Pembroke öğrencisiydi. Komiteyi toplam olarak 27 yıl yönetmişlerdir.[12]

Polonya dış işleri bakanı Radek Sikorski, Macaristan başbakanı Viktor Orbán ve Ürdün Kralı II. Abdullah Pembroke'ta eğitim görmüştür.

Öğretim üyeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

J. R. R. Tolkien, 1925-1945 yılları arasında Pembroke'ta eğitim vermiş, vazife yaptığı sırada Hobbit romanı ile Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin ilk iki cildini yazmıştır. Tarihçi, filozof ve Tarih Fikri'nin yazarı Robin G. Collingwood, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı arasında kolejde öğretim üyesiydi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "History - Pembroke College, University of Oxford". 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2007. 
  2. ^ "Pembroke College Annual Report 2010/2011". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  3. ^ Oxford: an architectural guide, Geoffrey Tyack. ISBN 0-19-817423-3, ISBN 978-0-19-817423-3
  4. ^ a b "Buildings - Pembroke College, University of Oxford". 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2007. 
  5. ^ "Chapel History - Pembroke College, University of Oxford". 17 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2007. 
  6. ^ "Geoffrey Arthur Building - Pembroke College, Oxford". 23 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2007. 
  7. ^ "Pembroke College Course Guide: Economics & Management". 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  8. ^ Graves, David (25 Mart 2002). "2002 Admissions Scandal". The Daily Telegraph. Londra. 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010. 
  9. ^ "Pembroke College JCR Art: A Bit of History". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016. 
  11. ^ "Thomas Randolph (poet) Facts, information, pictures | Encyclopedia.com articles about Thomas Randolph (poet)". Encyclopedia.com. 2 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2013. 
  12. ^ The next American century: essays in honor of Richard G. Lugar - Google Books. Books.google.com.au. Erişim tarihi: 27 Nisan 2013. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]