Orta, Akçaabat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Orta
Harita
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon üzerinde Orta
Orta
Orta
Orta'nın Trabzon'daki konumu
Ülke Türkiye
İlTrabzon
İlçeAkçaabat
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Nüfus
 (2023)[1]
 • Toplam4.240
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu462
İl plaka kodu61
Posta kodu61300

Orta, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerleşimin eski adı "Galinos"'dur. Akçaabat merkeze bağlı mahalle konumunu geçmişten günümüze sürdürmektedir. 19. yüzyıl ilk yarısında Müslüman ve Hristiyanların (Rumlar) bir arada yaşadığı bir köy olarak görülmektedir. 1835 sayımında Galinos adıyla görülen yerleşimde 155 Rum erkek nüfus kaydedilmiştir.[2] 1840 yılı kayıtlarında yerleşime kayıtlı 28 Rum'un halaç, kayıkçı, terzi, abacı ve berber olarak İstanbul'da yaşadığı görülmektedir. 1847 yılında yerleşimdeki Rum erkek nüfus 157 kişiden oluşmaktadır.[3] 1850 yılı öşür kayıtlarına göre yerleşimin %53'ünü Müslümanlar, 47'sini Hristiyanlar oluşturmaktadır. Bu tarihlerde yerleşimde Hacımusaoğullarının servet sahibi olduğu ve Hacımusazâde Hasan Ağa'nın da yerleşimde en fazla vergi veren olduğu görülmektedir.[4] 1877 yılında 153 hanenin olduğu yerleşimde Müslüman ve Rum nüfusun yanı sıra Ermenilerinde yaşamaya başladığı görülmektedir.[5]

Galinos Mahallesi'nde 1913 yılında 165 hanede 838 Rum yaşamaktadır. Aynı yıla ait kayıtta 500 yıl önce inşa edildiği düşünülen Aya Taksiyarhi (1835'te kiliseyi ziyaret eden Jeolog Hamilton tarafından Aziz Michael olarak adlandırılmış) adlı kilisenin genişletilmesi talebi 5 Ağustos tarihinde uygun bulunarak onaylanmıştır. Söz konusu kilisenin 11. yüzyılda inşa edildiği gibi 13 ya da 14. yüzyılda inşa edildiğine dair bazı görüşler bulunmaktadır.[6]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2019 4.577[1]
2018 4.601[1]
2017 4.822[1]
2016 4.959[1]
2015 5.028[1]
2014 5.115[1]
2013 5.112[1]
2012 5.273[1]
2011 5.314[1]
2010 5.192[1]
2009 5.147[1]
2008 5.190[1]
2007 5.356[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020. 
  2. ^ Uysal, Mustafa Ali; Kartal, Kazım (2020). "Miladi 1840-1850 Tarihli Reaya Defterlerine Göre Trabzon Vilayeti Akçaabat Nahiyesinde Yaşayan Rum Nüfusunun Demografik ve Sosyo Ekonomik Yapısı". Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi. 11 (1). DergiPark. ss. 136-142. 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024. 
  3. ^ İpek, Nedim (2022). "Trabzon Rumları". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 16 (32). DergiPark. ss. 397-440. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024. 
  4. ^ Aygün, Necmettin (2008). "XIX. Yüzyılın Ortalarında Trabzon'da Sosyal ve İktisadi Yapı". Karadeniz Araştırmaları. 5 (7). DergiPark. s. 80. 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2024. 
  5. ^ İpek, Nedim (2021). "Trabzon'da Ermeni Nüfusun Hareketliliği". Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 31. DergiPark. ss. 11-40. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2023. 
  6. ^ Aygün, Necmettin (2014). "Akçaabat'ta Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Kilise Ve Mektep İnşaatları-Dünden Bugüne Akçaabat Sempozyumu" (PDF). Akçaabat Belediyesi Kültür Yayınları. isamveri.org. ss. 121-150. 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.