Neriman Köksal

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Neriman Köksal
DoğumHatice Kökçü
17 Mart 1928(1928-03-17)[1]
Rami, İstanbul, Türkiye
Ölüm23 Ekim 1999 (71 yaşında)[2]
Şişli, İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiMeme kanseri
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Diğer ad(lar)ıFosforlu Cevriye, Afet-i Devran Neriman
MeslekOyuncu, şarkıcı
Etkin yıllar1950–1999
EvlilikNevzat Pesen
ÖdüllerUluslararası İstanbul Film Festivali
1999 – Onur Ödülü

Neriman Köksal, gerçek adıyla Hatice Kökçü, (17 Mart 1928, İstanbul - 23 Ekim 1999, İstanbul), Türk oyuncu ve şarkıcı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Neriman Köksal, 17 Mart 1928 tarihinde İstanbul'un Rami semtinde doğdu. Annesi ve babası Balkan göçmenidir, annesi Üsküp doğumludur. Babası Ahmet Kökçü Ramispor'da futbol oynamıştır.[3] Türk sinemasının ilk ve en uzun süreli vamp kadını olarak kabul edilmektedir. Gerçek adı Hatice Kökçü'dür. Farsçada yiğit, cesur anlamına gelen Neriman ismini, sahne adı olarak kullanmıştır. 1950'li yıllarda Fosforlu Cevriye isimli filmde elde ettiği başarı nedeniyle "Fosforlu Cevriye" lakabıyla da anıldı, bir diğer lakabı ise "Afet-i Devran Neriman"dır.

Neriman Köksal, henüz 22 yaşındayken İstanbul'da, İstiklal Caddesi'nde yürürken Metin Erksan tarafından keşfedildi. O dönem İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nde öğrenci olan Erksan, bu boylu poslu alımlı kadını, tam da o sırada çekeceği Çete adlı film için kadın oyuncu arayan ağabeyi, yönetmen Çetin Karamanbey'e götürdü. "Çete" filmindeki "Rus Prensesi Nina" rolü ile sinemaya adım atan Neriman Köksal, asıl ününü, Fosforlu Cevriye (1959) filmi ile elde etti. Neriman Köksal’ın Fosforlu Cevriye’de, iri-kıyım yapısıyla erkeklere posta koyan, argo konuşan, külhanbeyi, erkeksi-kadın imgesini başarıyla canlandırması, sonraki dönemlerde Türk Sineması'nda erkeksi-kadın imgesinin uzun yıllar sürecek bir modaya dönüşmesine de öncülük etmiştir. 1964 yılında Türkiye'ye iyi niyet elçisi olarak gelen Kirk Douglas'ı karşılayanlar arasında olmuştur.

Sanatçı, 1999 yılında yeğeni Mustafa Volkan Öylek'in kızı Nazlı Buse Öylek'i mahkeme kararı ile evlat edindi.

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Plağı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeşilçam'ın en üretken olduğu dönemler olan 1960'lı ve 1970'li yıllarda Fikret Hakan'dan Fatma Girik'e, Yılmaz Köksal'dan Ayhan Işık'a kadar onlarca sinema oyuncusu müzik plakları doldurmuşlardı. Bu plak yapan sinemacılar kervanına Neriman Köksal da katıldı ve bir 45'lik plak da o doldurdu[4] Bu plak:

  • 1965: Şeker Alalım / Ali Baba - Serengil 10009

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1999 yılında 50. sanat yılını kutlayan Neriman Köksal, meme kanseri'ne yakalandı. Kanserle bir yıl boyunca mücadele eden Köksal, buna solunum yetmezliği de eklenince konuşma ve beslenme problemleri çekmeye başladı ve durumu ağırlaştı. Köksal'ın son günlerinde en çok sarf ettiği cümlesi "ölmek istiyorum, dayanamıyorum artık." idi. 23 Ekim 1999 tarihinde İstanbul'daki Surp Agop Hastanesi'nde 71 yaşında hayatını kaybetti.[5] 25 Ekim'de Şişli Camii'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.[2][6][7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Erkek gibi yetiştirildim". Hürriyet. 8 Mart 1999. 16 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2016. 
  2. ^ a b "Güle güle Fosforlu Cevriye". Hürriyet. 25 Ekim 1999. 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019. 
  3. ^ Ali Hikmet İnce, Âfet-i Devrân Neriman, 2019.
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2008. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019. 
  6. ^ "Neriman Köksal dua ve alkışlarla uğurlandı". Türkiye. 26 Ekim 1999. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019. 
  7. ^ "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Neriman Köksal'ın Vefatı". www.tccb.gov.tr. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]