Necmettin Hacıeminoğlu

Necmettin Hacıeminoğlu (10 Kasım 1932, Kahramanmaraş - 26 Haziran 1996, Ankara), Türk dilbilimci, yazar ve fikir adamıdır.

Hayatı

Aslen Darende'nin Hacıeminzadeler sülalesinden olan Hacıeminoğlu, 1932 yılında Kahramanmaraş'ta doğdu. Çok küçük yaşta babası Mustafa Efendi'yi kaybetti. Ağabeyi Nihat'ın çalışmak için Adana'ya gitmesi üzerine, aileye bakma görevini üstlenmesiyle orta öğrenimini Adana'da tamamlayan Hacıeminoğlu, Türk edebiyatına, diline ve tarihine olan ilgisini daha bu yıllarda ortaya koymuştu. Ağabeyi Nihat'ın da edebiyata düşkün olması sebebiyle, aile ortamında bu havayı alarak yetişti.

Ortaokulun kalan yıllarını Osmaniye'de tamamlayan Hacıeminoğlu, parasız yatılı olarak kayıt yaptırdığı Adana Erkek Lisesinden 1954 yılında mezun oldu. Aynı yıl İstanbul'a gelen Necmettin Hacıeminoğlu, Çapa Yüksek Öğretmen Okulunu kazanarak bu okula devam etti. Buradan mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne girdi ve bu bölümden 1959 yılında mezun oldu. Mezuniyetin ardından, Yüksek Öğretmen Okulunda tanıştığı Meral Hanım'la evlendi. Hacıeminoğlu çiftinin evliliklerinden Oytun adını verdikleri bir kız çocukları oldu.

Edebiyat hocası Şevket Kutkan'ın da alaka ve desteğiyle, o yıllarda ilk yazılarını yazmaya ve Nurullah Ataç'la çeşitli gazetelerde çatışmaya başladı.

Üniversite öğrenimi için İstanbul'a gelen Hacıeminoğlu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümüne girdi. Fakülteyi bitirdikten sonra bir süre özel Osmaniye Lisesi'nde öğretmenlik yapan Hacıeminoğlu, daha sonra fakültede asistanlığa başladı ve ömrünün sonuna kadar akademik kariyerini sürdürdü.

İlk yazılarında "Özdesenli", "Özdarendeli" soyadlarını kullanan yazar, daha sonra sülalesinin soyadı olan "Hacıeminoğlu"nu benimsedi. Hergün, Tercüman, Ortadoğu gibi gazetelerde; Türk Dili, Türk Edebiyatı, Töre, Millî Kültür, Yeni Düşünce ve onlarca farklı dergide binlere varan makaleler yazdı.

1969'da Fransa'ya gidip bir yıl Paris'te kalan Necmettin Hacıeminoğlu, 1972 yılında Bağdat'a giderek Bağdat Üniversitesi Türkoloji Bölümünde dersler verdi. Burada Türkoloji bölümünü kurarak ders verdi ve Irak Türkleri arasında ağız araştırmaları yaptı. Hacıeminoğlu, Bağdat'ta iki yıl kaldıktan sonra yurda dönerek önceki görevine başladı. Eylül 1976 - Mart 1977 tarihleri arasında Londra'da akademik çalışmalarına devam etti.

Nitekim, 11 Ocak 1979 tarihli Hergün gazetesinde yazdığı "Eşgüdüm Komutanlar!" başlıklı yazısı nedeniyle, Sıkıyönetim Askerî Mahkemesince tutuklanarak Selimiye'deki I. Ordu Askerî Cezaevi'ne kondu. Ülkede gerçekleşecek darbenin ayak seslerini duyan Hacıeminoğlu, düşüncelerini yazıya aktaran "düşünce suçluları" arasına girdi ve cezaevine gönderildi. Cezaevinden çıkan Necmettin Hacıeminoğlu, Ağustos-Aralık 1982 tarihleri arasında Almanya ve İsviçre'de uzmanlık alanıyla ilgili çalışmalarda bulundu.

12 Eylül'ün etkileri sonucu, 1983 yılında İstanbul Üniversitesi'ndeki görevinden ayrılan Necmettin Hacıeminoğlu, 1985 yılında Trakya Üniversitesi'nde Türkoloji Bölümünü kurmak üzere Edirne'ye geldi ve 1993 yılına kadar buradaki görevini sürdürdü. Ayrıca Sosyal Bilimler Enstitüsü'nü kurarak müdürlüğünü yaptı.

1993 yılında yeniden İstanbul Üniversitesi Türkoloji Bölümü'ndeki kürsüsüne dönen Hacıeminoğlu, 1996 yılında Ankara'da öldü.

Eserleri

• Lehçetü'l-Hakâyık (Metin Neşri, 1962)
• Kutb'un Hüsrev ü Şîrîn'i ve Dil Hususiyetleri (Doktora çalışması, İÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1968)
• Türk Dilinde Edatlar (Doçentlik çalışması, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1972)
• Milliyetçi Eğitim Sistemi (Töre-Devlet Yayınları, 1972)
• Türkçenin Karanlık Günleri (Töre-Devlet Yayınları, 1972; Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2006)
• Fuzûlî (Toker Yayınları, 1972; Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2004)
• Milliyetçilik - Ülkücülük - Aydınlar (Töre-Devlet Yayınları, 1975)
• Türkiye'nin Çıkmazları (1975)
• Yeni Bir Dünya (Hikâyeler) (Töre-Devlet Yayınları, 1976; Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2004)
• Karahanlı Türkçesi ve Grameri (Türk Dil Kurumu Yayınları, 1996)
• Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller (Kültür Bakanlığı Yayınları, 1992)
• Millet ve Aydınlar (Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2004)
• Edebiyat Tahlilleri (Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2004)

Dış Bağlantılar

• Şahin, O. (2009). Babam Necmettin Hacıeminoğlu. Gazi Türkiyat, 1 (5), 71-73 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziturkiyat/issue/6718/90253 1 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Özkan, M. (2012). Prof.Dr. Necmettin Hacıeminoğlu, Hayatı ve Eserleri. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 28 (0), 33-64 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/iutded/issue/17067/178306 1 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Türk, V. (2009). Necmettin Hacıeminoğlu'nun Hayatı. Gazi Türkiyat, 1 (5), 25-28 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziturkiyat/issue/6718/90249 1 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Yörür, A. (2019). Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hatıra Kitabı, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İstanbul 2017, 759 s. . Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9 (17), 296-299. DOI: 10.33207/trkede.517427 https://dergipark.org.tr/tr/pub/trkede/issue/42806/517427 1 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.