Moskovskiye vedomosti
 Gazetenin 4 Temmuz 1800 tarihli sayısı | |
| Format | Haftada üç kez |
|---|---|
| İmtiyaz sahibi | Rus İmparatorluğu |
| Kuruluş tarihi | 26 Nisan 1756 |
| Siyasi görüşü | Monarşizm Son dönemlerinde antikomünizm |
| Dil | Rusça |
| Son yayım tarihi | 1918 |
| Genel merkez | Moskova, Rus İmparatorluğu |
Moskovskiye Vedomosti (Моско́вские ве́домости, Türkçe: Moskova Haberleri), Rus İmparatorluğu'nda 1756-1918 yılları arasında yayın yapan Moskova merkezli gazete.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Gazete Moskova Devlet Üniversitesi tarafından Elizabeth'in taç giymesinin yıldönümü ile aynı zamana denk getirilen 26 Nisan 1756 tarihinde kuruldu. İlk sayısında ön sayfada sadece çift başlı kartal sembolünün olduğu gazetede, başlangıçta 600 adet tirajı olan gazetede resmi duyurular ve üniversite profesörlerinin makaleleri çıktı. İlk yazarlar arasında A. A. Barsov, N. N. Popovski, S. Shevyrev, P. D. Venyaminov gibi üniversite profesörleri yer almıştı.
1779 yılında yazar Nikolay Novikov'un edebiyat ve sanatla ilgili yazıları çıkmaya başlamış ve gazetenin tirajı 4.000 civarına yükselmiştir. Novikov 1789 yılına kadar gazeteye önemli sanatsal ve edebî katkılarda bulundu ve gazetenin gelişmesinde önemli rol oynadı. Novikov'un ardından onun izleyicileri onun çizgisini devam ettirdi.
Üniversite yönetimi 1812'ye kadar haftada bir kez, 1842'ye kadar haftada iki kez, 1859'a kadar haftada üç kez, 1859'dan 1909'a ise günlük yayınladı. Gazetenin 1850-1855 ve 1863-1887 yılları arasında editörü olan Mikhail Katkov günlük olarak çıkan gazeteyi giderek muhafazakâr görüşlere sahip bir yayın haline getirdi. Onun öncülüğünde gazetenin etkisi yeni boyutlara yükseldi ve tiraj 12.000'e ulaştı.[1]
Gazete üniversiteye bağlı olmasına karşın Rus İmparatorluğu'nun yarı resmi karakterde bir yayın olarak yayınını sürdürdü. 1909 yılında antikomünist Karayüzler tarafından ele geçirildi ve yayın politikası daha radikal bir şekilde sosyalizm karşıtlığına dönüştü.
1917 yılında gerçekleşen Ekim Devrimi sonrasında iktidarı alan Bolşevikler, devrimden iki gün sonra 9 Kasım 1917 tarihinde gazeteyi kapattı. Devrimin önderi Vladimir Lenin, Demokratik Devrimde Sosyal-Demokrasinin İki Taktiği adlı eserinde bu gazeteyi eleştirmiştir.[2][3]
Editörler[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1756-1765 A.A. Barsov
- 1765-1775 P.D. Veniaminov
- 1775-1779 H.A. Chebotarov
- 1779-1789 N. I. Novikov'un
- 1789 Alexander Artamonovich Svetushkin
- 1789-1793 Vasiliy Ivanovich Okorokov
- 1793-1794 VS Podshivalov
- 1794-1801 Christian Riediger ve Christophe Claudia Christian
- 1801-1806 faktör FF Love, satıcıların I.V. Popov E.M. Gary
- 1809-1814 Vol. Vladimir Ivanovich Dolgorukov (gerçek editör asistanı M. S. Ilinsky idi)
- 1814-1841 PI Shalikov
- 1843-1848 E.F. Korsh
- 1849 Vladimir Khlopov
- 1850-1855 M.N. Katkov
- 1856-1862 E.F. Korsh
- 1862, N. M. Schepkin (birkaç ay)
- 1863-1875 M.N. Katkov ve P.M. Leontev
- 1875-1887 M.N. Katkov
- 1887-1896 S.A. Petrovsky
- 1896-1907 VA Gringmut
- 1907 Alexander Emmanuilovich Nolde
- 1908-1909 A. Budilovich
- 1909-1913 L.A. Tihomirov
- 1914 B.V. Nazarevsky
- 1915-1918 V. V. Nazarevsky
Gazetenin verdiği ekler[değiştir | kaynağı değiştir]
| Orijinal isim | Türkçe karşılığı | Yayınlandığı dönem |
|---|---|---|
| Экономический магазин | Ekonomik Mağaza | 1780—1789 |
| Городская и деревенская библиотека[4] | Kentsel ve Kırsal Kütüphane | 1782—1786 |
| Прибавления к Московским ведомостям | Moskova Haberleri'ne İlaveler | 1783—1784 |
| «Детское чтение для сердца и разума» первый русский детский журнал | Kalp ve Zihin için Çocuk Okuması | 1785—1789 |
| Магазин натуральной истории, физики и химии | Tarih, Fizik ve Kimya Dükkânı | 1788—1792 |
| Словарь исторический | Tarihsel Sözlük | 1790—1793 |
| Политический журнал | Siyaset Dergisi | 1790—1810 |
| Чтение для вкуса, разума и чувствований | Tat, Akıl ve Duygular Üzerine Okuma | 1791—1793 |
| Приятное и полезное препровождение времени | Hoş ve Faydalı bir Eğlence | 1794—1798 |
| Иппокрена, или успехи любословия | Ippokrena, Başarılı Lyubosloviya | 1799—1801 |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Sigurd Schmidt u. a.: Moskwa: enziklopedija. Bolschaja rossijskaja enziklopedija, Moskova, 1997, ISBN 978-5-85270-277-7
- ^ V. İ. Lenin, "Demokratik inqilabda sosial-demokratiyanın iki taktikası", Bakü, "Azərnəşr", 1969, s. 156.
- ^ Lenin’s Collected Works, 1962, Moscow, Volume 9, s. 15-140.
- ^ Городская и деревенская библиотека 16 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Entsiklopediheskiy slovar Brokgauza i Yefrona: в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907, .
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Московские ведомости // www.hrono.info12 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Редакторы "Московских ведомостей" ("Moskova Haberleri" Editörleri16 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gazetenin Elektronik Kopyaları16 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.