Melahat Özgü
Melahat Özgü (1906-2001), tiyatro araştırmacısı, çevirmen, öğretim üyesi.
Alman Dili ve Edebiyatı, tiyatro, plastik sanatlar, müzik gibi konular üzerine çalışmalar yapan Türkiye’nin ilk kadın profesörlerindendir. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Kürsü'nün kurucularındandır.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
1906'da İstanbul'un Bakırköy ilçesinde doğdu.[1] Lise öğrenimini Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı; 1928 yılında ilk kez uygulanan bakalorya sınavını geçerek mezun oldu. Milli Eğitim Bakanlığı'nın Avrupa'da yükseköğrenim görmek üzere gönderilecek gençleri belirlemek için açtığı sınavı kazandı ve Almanya'ya gönderildi.
Berlin ve Bonn Üniversitelerinde burslu olarak Alman Dili ve Edebiyatı, sanat tarihi, tiyatro, düşün ve eğitimbilim öğrenimi gördü. Berlin Üniversitesi'nden felsefe doktoru ünvanı alarak yurda döndü.[1]
1934'te Ankara Kız Lisesi'ne Almanca öğretmeni olarak atandı. Ertesi yıl 1935'te kurulan Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Alman Dili ve Edebiyatı kürsüsüne atandı ve orada öğretim üyesi olarak görev yapmaya başladı. 1939 yılında doçent; 1942’de profesör unvanı aldı.[2]
Ankara Üniversitesi'nin yanı sıra Gazi Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi gibi yükseköğretim kurumları ile Türk Dil Kurumu ve Millî Eğitim Bakanlığı gibi çeşitli kurumlarda farklı görevlerde bulundu.[2]
Uzun yıllar, Tercüme Bürosunda Almancadan yapılan çevirilerin incelenip kaynak metinleriyle karşılaştırma görevini yürüttü. Tercüme Odası'nın çıkardığı Tercüme adlı dergi için çeviriler yaptı; tanıtım yazıları ile çeviri eleştirileri yazdı. Almancadan yaptığı çeviriler ve yazdığı yazılar dolayısıyla, Schiller'in 150. ölüm yıldönümü olan 1955'te Türk-Alman Kültür İşleri Kurulu tarafından Shiller Madalyası ile ödüllendirildi.
1964'te aynı fakültede, daha sonra DTCF Tiyatro Bölümüne dönüşecek olan Tiyatro Kürsüsü'nü ve kürsünün de içinde bulunduğu Tiyatro Araştırmaları Enstitüsü'nü kurdu. 1976 yılında emekli olduktan sonra İstanbul'da tiyatro eğitimleri verdi.[3]
Türkçeye çevirdiği eserler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Define (Doris Lessing)
- İnsanın Estetik Eğitimi Üzerine Bir Dizi Mektup (Schiller)
- Rose Bernd (Hauptmann)
- Genç Bir Şaire Mektuplar (Rainer Maria Rilke)
- Sanatta Yaratıcılığın Sırrı (Stefan Zweig)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Editörden (1 Temmuz 1976). "Prof. Dr. Melahat Özgü'nün Biografisi". Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 7 (7): 175-216. doi:10.1501/TAD_0000000114. ISSN 1300-1523. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.
- ^ a b Küçük, Abdullah; Koçak, Müge IŞIKLAR; Yağci, Selin ERKUL (30 Nisan 2022). "TERCÜME DERGİSİNDE ÜRETKEN BİR ELEŞTİRMEN: MELÂHAT ÖZGÜ". Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 9 (1): 30-51. ISSN 2147-4958. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.
- ^ Gürün, Dikmen. "İki Değerli Tiyatro İnsanının ARdından" (PDF). 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.