Mehmet Babayev
Mehmet Babayev | |
|---|---|
 Mehmet Babayev | |
| Doğum | 20 Ekim 1920 Ermenistan |
| Ölüm | 30 Aralık 2011 Bakü |
| Milliyet | Sovyet Kürdü |
| Organizasyon | Yekbûn |
Mehmet Silo Babayev (Kürtçe: Mehmedê Silo Babayev; 20 Ekim 1920; Ermenistan - 30 Aralık 2011; Bakü), Sovyet Kürdü bilim insanı, ziraat uzmanı, aktivist. Yekbûn içerisinde çok sayıda faaliyet yürüttü.
Mehmet Babayev 20 Ekim 1920'de Ermenistan'ın Ararat köyünde köylü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İki erkek ve üç kız kardeşi vardır. 1928 yılında babasını kaybetti. 1937 yılında akrabaları ile birlikte Orta Asya'ya zorunlu göç ettirildi. 1948 yılında Erivan Tarım Enstitüsünde eğitim gördü. 1961 başlarında aralarında diğer Kürt aktivistler ile birlikte Kürdistan Uyezdi'nin yeniden inşa edilmesi için "Kürt Özerk Bölgesi" amacıyla Moskova'ya gitti.[1] 1965'te doktora tezini savunarak bilim insanı unvanı aldı. 1960'lı yıllarda Ermenistan'ın Masis iline bağlı Necirli köyünde sovhoz yöneticisi olarak çalıştı. Ermenistan Komünist Partisi'nin Masis il yönetiminde yer aldı. 1969 yılında Bakü'ye taşındı. 1974'te Azerbaycan'ın Haçmaz ilinde sohhoz yöneticiliği yaptı. 1978'den sonra fidanlık tröstü başkanlığına getirildi. 1989 yılında emekli oldu ve siyasi faaliyetler yürüttü.[2]
25-26 Eylül 1990 tarihleri arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi kararı ile "SSCB Kürtleri: Tarih ve Günümüz Gerçekleri" isimli uluslararası konferans gerçekleştirildi. Marksizm-Leninizm Enstitüsü'nin Kürtlerin yaşadıkları ülkelerdeki şubelerinin katkısıyla yapılan konferansa Türkiye, İran, Irak, Suriye, Almanya ve Fransa'dan da Kürt temsilciler katıldı. Konferansta söz alan Mehmet Babayev otonom bölgesinde ısrarcı olduklarını belirtti ve konuyla ilgili şu sözleri sarf etti;[3]
| “ | Eğer konferansımız SSCB Devlet Başkanlığı'ndan ve Sovyet hükûmetinden Kürt özertliğinin yeniden inşasını talep etmeyecek ise, burada yaptığımız söylev ve konuşmalar boşuna olacaktır. Yaşadığımız bunca sorundan ve olaydan sonra özerklik elde edemezsek Sovyetler Birliği'nde tümden yok oluşla karşı karşıya kalacağız. Sovyetler Birliği'nde özerkliği olmayan halk, halktan sayılmamaktadır. Bazı yoldaşlar şunu belirtiyorlar: Yaşadığımız çeşitli bölgelerde okullar açılsın, gazete yayınlansın ve ders kitapları basılsın. Bu, ekonomik açıdan ne bizim ne de devletin yararına değildir. Kürtler tüm Sovyetler Birliği'ne serpiştirilmiştir. Hiçbir ilde 300'den fazla Kürt ailesi bulunmamaktadır. Her yüz aile için okul mu kurulacak, bir gazete mi basılacak? Erivan'da basılan bir gazetenin diğer bölgelere 10-12 günde ulaştığını biliyoruz! | ” |
Mehmet Babayev 30 Aralık 2011 günü Bakü'de hayatını kaybetti.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Peyrat, Etienne Forestier (2019). "1940'ladan 1980'lere Kürtlere Yönelik Sovyet Dış Politikası ve Sovyet Kürt Aktivizmi" (PDF). Kürt Rarihi, 38. ISSN 2147-2491. 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
- ^ Bedirxan, Ezîzê Ziyo (2010). Kızıl Kürdistan. Pêrî Yayınları. s. 58. ISBN 9789759010560.
- ^ Bedirxan, s. 65-66
- ^ "Diyaspora liderlerinden Mihemedê Silo yaşama veda etti!". Rojevakurdistan.org. 2 Ocak 2012. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2020.