Mantis religiosa
| Mantis religiosa | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Lizbon, Portekiz
| ||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Mantis religiosa
(Linnaeus, 1758) |
Mantis religiosa, Güney Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Kuzey Amerika'da bulunabilen bir peygamberdevesi türüdür. 1899 yılında Kuzey Amerika'ya yayılmıştır. Yabancı tür olmasına rağmen Amerika Birleşik Devletleri'nde Connecticut'ın resmi eyalet böceğidir.[1]
M. religiosa'nın dişileri genellikle erkeklerden daha büyük ve daha ağır olmasına rağmen (7–9 cm'ye karşı 6–7 cm), erkek peygamberdevelerin antenleri ve gözleri dişilerinkinden daha büyüktür. İleriye dönük, bileşik gözlerin yanı sıra, kafada basit gözler de bulunur. Bu üç dorsal ocelli (tepe nokta gözleri), erkeklerde dişilere göre daha belirgindir.[2]
Erkekler genellikle daha aktif ve çevik olurken, dişiler fiziksel olarak daha güçlüdür. Yetişkin dişiler genellikle kanatları ile havalanamayacak kadar büyük ve ağırdır.[3]
Renk[değiştir | kaynağı değiştir]
Doğada bulunan M. religiosa, sarı, kahverengi, yeşil ve bazen siyah tonlarından oluşan büyük bir renk çeşitliliğine sahiptir. 100 yılı aşkın süredir sayısız hipotez ve çalışmanın nedeni olmuştur. Bununla birlikte, renklenmenin veya renk değişmesinin nedeni, yararı veya mekanizması hakkında genel kabul görmüş bir cevap bulunamamıştır.
Di Cesnola 1904'te yeşil peygamberdevelerinin taze yeşil çimenlerde bulunduğunu, kahverengi bireylerin ise güneşin yaktığı kahverengi otları tercih ettiğini gözlemledi. Konumlarını artık renkleriyle eşleşmeyecek şekilde değiştirmeye zorlandıklarında, neredeyse tüm "eşleşmeyen" hayvanlar kuşlar gibi yırtıcı hayvanlar tarafından öldürüldü. Bu, renklendirmenin kamufle etme amacını göstermektedir.[4]
1907'de sıcaklıktaki bir değişikliğin renklenmeyi tetikleyebileceğini gözlemlendi: Soğuk bir ortamda yumurtadan çıkan peygamberdeveleri, ısı ve güneş ışığı sağlandığında tüy döktükten sonra yeşile döndü. Sıcaklıkta değişiklik olmadan ve yalnızca arka plan renginde bir değişiklik, renklenmede hiçbir değişiklik yaratmadı. Bu bulgu Di Cesnola gözlemleri ile çelişmektedir.
Avlanma[değiştir | kaynağı değiştir]
M. religiosa, görme organları ile çevresini aktif olarak tarayan ve yırtıcı bacaklarının hızlı bir şekilde uzatılmasıyla yakaladığı çoğu böcekle beslenen pusu tekniğini kullanan etobur bir avcıdır.[5] Sadece canlı ve hareket eden avlar güçlü çeneleri kullanılarak yakalanarak, hemen tüketilir. Çekirgeler, cırcır böceği, hamamböceği ve bal arısı gibi türler sık sık avlanmaktadır. Yakalanan av, femur ve tibia üzerindeki sivri uçlar arasında sıkışıp kalır ve artık hareketsiz hale getirilir. Daha sonra hala yaşayan avı canlı bir şekilde yemeye başlar. Birkaç yıl önce, genel kanı, avlarını tüketmeden önce boynundan bir ısırıkla öldürdükleri idi, ancak mevcut gözlemler bunu desteklemiyor; Hayvanlar sadece ağızlarına en yakın vücut kısımlarını yemeye başlamaktadır.[6]
Dişi M. religiosa, çiftleşme sonrasında zaman zaman erkeğini yiyebilmektedir. Çiftleşme dışında da hemcinsini zaman zaman avlayan bir türdür. Esaret altında birbirlerinden izole edilmeleri gerekir.[7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ CT.gov: The State Insect 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; retrieved on August 09, 2010
- ^ Kral, Karl (1 Mart 2014). "Orientation Behavior with and Without Visual Cues in Newly Hatched and Adult Praying Mantis". Journal of Insect Behavior (İngilizce). 27 (2): 192-205. doi:10.1007/s10905-013-9415-3. ISSN 1572-8889.
- ^ Lawrence, S. E. (1 Nisan 1992). "Sexual cannibalism in the praying mantid, Mantis religiosa: a field study". Animal Behaviour (İngilizce). 43 (4): 569-583. doi:10.1016/S0003-3472(05)81017-6. ISSN 0003-3472. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020.
- ^ "PRELIMINARY NOTE ON THE PROTECTIVE VALUE OF COLOUR IN MANTIS RELIGIOSA". 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020.
- ^ Roeder, K. D. (1 Ekim 1935). "An experimental analysis of the sexual behavior of the praying mantis (mantis religiosa l.)". The Biological Bulletin. 69 (2): 203-220. doi:10.2307/1537420. ISSN 0006-3185. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2020.
- ^ Reitze, Margit; Nentwig, Wolfgang (1991). "Comparative investigations into the feeding ecology of six Mantodea species". Oecologia. 86 (4): 568–574.
- ^ Przibram, Hans (1 Kasım 1909). "Aufzucht, Farbwechsel und Regeneration der Gottesanbeterinnen (Mantidae)". Archiv für Entwicklungsmechanik der Organismen (Almanca). 28 (4): 561-628. doi:10.1007/BF02162074. ISSN 1432-041X.
