Mahmure Selma Emler
| Selma Emler | |
|---|---|
| Doğum | 29 Ağustos 1920 Biga, Çanakkale, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 2000'ler |
| Ebeveyni | Ahmet Cemil Evler - Lütfiye Emler |
| Alanı | Mimarlık · restorasyon |
| Sanat eğitimi | Devlet Güzel Sanatlar Akademisi |
Mahmure Selma Emler (29 Ağustos 1920, Biga, Çanakkale - 2001?), mimar ve restoratör.[1]
1951-1965 arasında Topkapı Sarayı Müzesi'nde görev yaptı ve sarayın çeşitli bölümlerinin restorasyonunu gerçekleştirdi. 1955-1958 yılları arasındaki Rumeli Hisarı onarımında yürütücü olarak görev yapan mimarlardan birisi idi. İstanbul surlarının bazı bölümleri, padişah türbeleri, Adile Sultan Kasrı, Aya İrini restorasyonunu yaptığı belli başlı anıtlardır.[2]
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
1920 yılında, babasının görev yer oldan Çanakkale'nin Biga kazasında doğdu. Babası, Fatih medresesi müderrislerinden Filibeli Hafız Hüseyin Hüsnü Efendi’nin oğlu doktor Ahmet Cemil Emler; annesi Lütfiye Emler'dir. On yaşında iken çocuk felci geçirdi; bir yıllık bir tedavinin ardından yürümeye başlayıp eğitimine devam etti. İlköğrenimini İstanbul'da 15. İlkokulda, lise öğrenimini İstanbul Kız Lisesi'nde tamamladı.
1939-1944 yılları arasında Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nde eğitim gördü[3] Mezuniyetinin ardından Milli Eğitim Bakanlığı Teknik Öğretim Müsteşarlığı Yapı İşleri Müdürlüğü'nde göreve başladı. Kız ve erkek sanat okullarının, yapı usta okullarının uygulama projelerini hazırladı.
1951'de Topkapı Sarayı Müzesi'nde çalışmaya başladı.[4] On dört yıl boyunca Topkapı Sarayı'nda ve ona bağlı birimlerde eski eserlerin ve anıtların restorasyonlarını yaptı.[1] Bu görevi sırasında İstanbul Üniversitesi Sanat tarihi Enstitüsünde Türk ve İslam Sanatı ve Bizans sanatı doktora programına devam etti ancak programı tamamlayamadı.
1951 yılında İstanbul’un fethinin 500. yılı hazırlıkları çerçevesinde Rumelihisarı’nın restorasyonu işinde görev aldı. Restorasyonun emanet usulü ile yapılması için kurulan komisyonda yer alarak onarımın ana prensiplerini ortaya koydu.[1] Rumelihisarı restorasyon projesinde çalışırken Fransız Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Albert Gabriel’in desteği ile konservasyon eğitimi almak için burs alarak Paris'e gitti (1957).[5]
Emler Paris'te “Ecole Nationale Superieure des Beaux-Arts” da (Güzel Sanatlar Milli Yüksek Okulu) iki yıl eğitim gördükten sonra “Cours Supesıeurs Des Monuments Historiques" (Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek İhtisas Öğretimi) programının tüm derslerine katıldı. Fransa'daki eğitimi devam ederken 1959'da Milî Eğitim Bakanlığı'nın görevlendirmesi ile İspanya’nın başkenti Madrid'de Eski Eserler ve Anıtlar Restorasyonu Beynelmilel Sempozyumu'nda bir bildiri sundu ve İspanya’nın çeşitli yerlerinde son yirmi yıl içerisinde yapılan başlıca restorasyon çalışmalarını incelemek üzere bir inceleme gezisine katıldı.[1]
Kongre sonrasında Türkiye'ye dönen Emler, Topkapı Sarayı'ndaki görevine devam etti. 1963'te İtalya’nın Venedik kentinde düzenlenen Türk Sanatları II. Beynelmilel Kongresine de Milli Eğitim Bakanlığı temsilcisi olarak Doğan Kuban ile birlikte katıldı ve Topkapı Sarayı Müzesi restorasyonları üzerinde projeksiyonlu bir bildiri sundu; ayrıca müzenin restorasyonlarını belgeleyen bir fotoğraf sergisi açtı. Aynı yıl “Topkapı Sarayı Restorasyon Çalışmaları” adlı kitabı yayımlandı.
1965 yılında Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü İstanbul Rölöve ve Anıtlar Bürosu Şefliğinde mütehassıs mimar olarak göreve başladı. Bu dönemde Bozcaada Kalesinin restorasyon etütleri ile rapor ve keşiflerini, Türk ve İslam Eserleri Müzesi'ndeki halı-kilim depolarının kısmî restorasyonu, Üsküdar Validebağ Korusu içindeki Abdülaziz Av Köşkü ile Adile Sultan Kasrı'nın restorasyon etütlerini yaptı.[1]
1969 yılında Roma Üniversitesi'nde uluslararası seviyede ihtisas öğretimi yapan iki yl süreli eğitime UNESCO bursu ile katılmak üzere İtalya'ya gitti. İstanbul Büyük Sarayı, Bizans Sahil Saraylarının Restorasyon Projeleri konusunda bir tez hazırlayarak 1970 yılında mezun oldu. Ayrıca Fransa'da Eski Eserler ve Anıtların bakımı ve korunmasında bir programın derslerini takip etti; bu programdaki başarısı üzerine Fransız hükûmetinden aldığı bir yıllık burs ile Fransa'daki çeşitli restorasyon şantiyelerindeki çalışmaları uzman mimarların refakatinde inceledi. Stajını Tunus'ta Safakes şehrinin tarihi özelliklerini kaybetmeden modern tesislere kavuşturulması konusunda çalışarak tamamladı.[1]
1973 yılında Bükreş'teki Balkan Ülkeleri Mimarları Konferansı'nda bir bildiri sundu; belgesel bir film ve bir fotoğraf sergisi açtı. 1975 yılında Amsterdam'daki Uluslararası Sanat Tarihi Kongresine katıldı.
Elmer, 2000'li yıllarda öldü.[1]
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Makaleleri
- Der Alte Sultanpalast von Topkapı Symbol Eines Weltriches” Österreichische Zeits für Kunst und Denkmalpflege, Viyana, 1965, S. XIX1/2;
- Le Palais Royal de Topkapı et ses Restaurations, Napoli, 1965
- Kitapları
- “Topkapı Sarayı Restorasyon Çalışmaları”, Güzel Sanatlar Akademisi Türk Sanatı Tarihi Enstitüsü, 1963.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g "Yüksek Mimar Mahmure Selma Emler (1920-2001 ?)" (PDF). 2018. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ "Selma Emler". TRT. Facebook TRT Arşiv Kanalı. 1975. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kültürel Miras ve Kadın" (PDF). 2017. 29 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ "Women's Creativity since the Modern Movement (1918-2018): Toward a New Perception and Reception". 2018. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ "Selma Emler". 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.