Lilium ponticum
| Lilium ponticum | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
| Lilium ponticum K.Koch, Linnaea 22: 234 (1849).
| |||||||||||||||||||
Lilium ponticum veya bilinen adıyla Hemşin zambağı, Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesi ve Gürcistan'da görülen bir zambak türüdür.
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Hemşin zambağı 30 ila 75 santimetreye kadar büyüyebilen uzun ömürlü bir bitki türüdür. Koni şekilli zambak soğanının çapı 3 ila 5 santimetre arasında değişmektedir. Dik gövde zambak soğanının üzerinde gelişir. Zambağın yapraklarını 33-82 milimetre uzunluğunda ve 8-20 milimetre genişliğindedir. Yaprakların altı kısa kıllarla kaplıdır.
Hemşin zambağının çiçekleri şekil olarak Türk zambağına benzerdir ama düz ve yuvarlaktır. Çapı 31 ila 45 milimetre arasında değişen çiçekler keskin kokuludur. Çiçeklerin rengi tereyağı sarısı ve koyu turuncu arasında değişmektedir.
Yayılımı[değiştir | kaynağı değiştir]
Tür, Rize, Trabzon, Artvin ve Gürcistan'da görülmektedir. Lilium ponticum artvinense alt türü Artvin iline özgüdür. Tür, deniz seviyesinden 1800-2400 metre yükseklikte yaşamaktadır. Artvinense alt türü 1500-1800 metre arasında da görülmektedir.
Hemşin zambağına dağ çayırlarında, gür yamaçlarda, huş ağacı çalılıklarında ve nehir kıyılarında rastlanmaktadır. Tür, genellikle nemli, gölgeli, volkanik kayalı ve çok humuslu topraklarda yetişir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Lilium ponticum ilk kez 1849 yılında Karl Heinrich Koch tarafından tanımlamıştır. Pontus bölgesi bitkiye bilimsel adını vermiştir. Türün holotipi yok olmuş olsa da, William T. Stearn Hemşin zambağını kısaca tasvir etmiştir. İlk kez 1911'de belgelenen Lilium artvinense ise 1969'da bu adı almıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- P.H. Davis (Hrsg.): Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 8, S. 281–282, Edinburgh University Press, ISBN 0852244940
- Mark Wood: Lily Species - Notes and Images. CD-ROM, Fassung vom 13. Juli 2006
- Paul Furse: Lilies of North-East Turkey, in: RHS Lily Yearbook 1964, p. 64–66
- ↑ I. Resetnik, Z. Liber, Z. Satovic, P. Cigic, T. Nikolic: Molecular phylogeny and systematics of the Lilium carniolicum group (Liliaceae) based on nuclear ITS sequences, in: Plant Systematics and Evolution, 265: 45–58 (2007)
- ↑ Nursel Ikinci, Christoph Oberprieler, Adil Güner: On the origin of European lilies: phylogenetic analysis of Lilium section Liriotypus (Liliaceae) using sequences of the nuclear ribosomal transcribed spacers In: Willdenowia 36, 2006, S. 647–656. DOI:10.3372/wi.36.36201