Lidice Katliamı
 Naziler tarafından yıkıldıktan sonra 1942'de Lidice | |
 | |
| Bölge | Bohemya ve Moravya Protektorası |
|---|---|
| Tarih | 10 Haziran 1942 |
Saldırı türü | Soykırım katliamı, toplu silahlı saldırı |
| Silahlar | Ateşli silahlar |
| Ölü | 82'si çocuk olmak üzere 340 kişi Chełmno'na transfer edildikten sonra imha edildi |
| Kurbanlar | Çekler |
| İşleyenler |  Nazi Almanyası |
Lidice Katliamı, Haziran 1942'de Adolf Hitler ve Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in halefi Kurt Daulege'nin emriyle şimdiki Çek Cumhuriyeti topraklarında yer alan Bohemya ve Moravya Protektorası'ndaki Lidice köyünün tamamen yok edilmesi olayıdır.
1942 baharının sonlarında Reich Protektörü Reinhard Heydrich'in öldürülmesine misilleme olarak[1] köyden 15 yaşın üzerindeki 173 erkeğin tamamı 10 Haziran 1942'de idam edildi.[2] O sırada orada olmayan köyden 11 erkek daha sonra tutuklandı ve kısa süre sonra halihazırda tutuklu olan birkaç kişiyle birlikte idam edildiler.[2] 307'si kadın ve çocuk bir Kladno okulundaki derme çatma gözaltı merkezine yollandı. Bunlardan 184'ü kadın ve 88'i çocuk toplama kamplarına gönderildi; Irksal olarak uygun görülen ve dolayısıyla Almanlaştırılmaya uygun görülen 7 çocuk SS ailelerine teslim edildi ve geri kalanlar, gaz odalarında öldürüldükleri Chełmno imha kampına gönderildi.[2][3]
Associated Press, New York'ta aldığı Alman radyo yayınlarından alıntı yaparak, "Kasabadaki tüm yetişkinler vuruldu, kadınlar toplama kampına yerleştirildi ve çocuklar uygun eğitim kurumlarına emanet edildi" dedi.[4] Alman misillemesinde Lidice'den yaklaşık 340 kişi öldürüldü (192 erkek, 60 kadın ve 88 çocuk). Savaş bittikten sonra sadece 143 kadın ve 17 çocuk köye geri döndü.[2][5][6][7][8]
Nazi propagandası Lidice'deki olayları, sivil nüfusa karşı işlenen suçlarla ilgili dezenformasyon yapmak veya işlenen suçları gizlemek yerine, Müttefik Devletler ve özellikle Anglosfer ülkeleri arasında yoğun bir öfkeyle, açıkça ve gururla duyurdu. Olay, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana birçok biçiminde tasvir edilmiştir, örnekler arasında uluslararası üne sahip drama filmi Operation: Daybreak ve Bohuslav Martinů'nun bestelediği Mahnmal für Lidice orkestra çalışması yer alır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Lidice, 2011 Çek drama filmi
- Ivanci Katliamı
- Katyn Katliamı
- Oradour-sur-Glane Katliamı
- Sant'Anna di Stazzema Katliamı
- Sochy Katliamı
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Gerwarth 2011, s. 280.
- ^ a b c d Jan Kaplan and Krystyna Nosarzewska, Prague: The Turbulent Century s. 241
- ^ Fraňková, Ruth (23 Mart 2021). "In memoriam: Marie Šupíková, one of the last survivors of the Lidice massacre". Radio Prague. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ The New York Times, Nazis Blot Out Czech Village; Kill All Men, Disperse Others, 11 Haziran 1942
- ^ Wechsberg, Joseph (1 Mayıs 1948). "The Children of Lidice". The New Yorker. s. 34. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ Solly, Meilan (12 Eylül 2018). "The Lost Children of the Lidice Massacre". Smithsonian Magazine. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ Tait, Robert (14 Mart 2020). "Czech village razed by Hitler at heart of row on truth and history". The Guardian. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ "Lidice, 79 Years Later". Prague Morning. 9 Haziran 2021. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gerwarth, Robert (2011). Hitler's Hangman: The Life of Heydrich. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 978-0-300-11575-8.
- Jan Kaplan and Krystyna Nosarzewska, Prague: The Turbulent Century, Koenemann Verlagsgesellschaft mbH, Koeln, (1997) 3-89508-528-6
- Joan M. Wolf: Someone Named Eva. 2007. 0-618-53579-9
- Eduard Stehlík: Lidice, The Story of a Czech Village. 2004. 80-86758-14-1
- Zena Irma Trinka: A little village called Lidice: Story of the return of the women and children of Lidice. International Book Publishers, Western Office, Lidgerwood, Kuzey Dakota, 1947.
- Maureen Myant: The Search. Alma Books, 2010. 978-1-84688-103-9
- Williams, Max (2003). Reinhard Heydrich: The Biography, Volume 2—Enigma. Church Stretton: Ulric Publishing. ISBN 978-0-9537577-6-3.
- Williamson, Gordon (1995). Loyalty is my Honor. Motorbooks International. ISBN 0-7603-0012-7.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Lidice massacre ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- (İngilizce) Remains of Lidice in June 1942 17 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (ABD Holokost Anıt Müzesi'nde film)
- IMDb'de Hitler's Madman – Reinhard Heydrich'in ölümü ve Lidice'ye yapılan misillemelerin kurgusal bir açıklaması.
- IMDb'de The Silent Village – Küçük bir Çek köyünün Naziler tarafından katledilmesinin gerçek hikâyesi sanki Galler'de yaşanmış gibi yeniden anlatılıyor.
- Alan Heath: YouTube'da Fate of the children of Lidice
- (İngilizce) Lidice Memorial 14 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (Çekçe) Belediye Resmî İnternet Sitesi 27 Kasım 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (Çekçe) Fotoğraf serisi 31 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Lidice'nin Reichsarbeitsdienst tarafından yok edilmesi hakkında
- (Çekçe) "Lidice" film Official website 30 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Petr Nikolaev'in yönettiği, Lidice'nin yok edilmesini konu alan ilk Çek yapımı uzun metrajlı film, 18 Mayıs 2020'de Amazon Prime'da "Fall of the Innocent" adıyla gösterime girdi.
- Lidice commemorative gathering pics video and listen again 23 Kasım 2016 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- A free copy of Vic Carnall's Opus 17, a piano solo entitled "In Memoriam: the Village of Lidice (Czechoslovakia / June, 1942)". 27 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "A tree remembers" (official page) 25 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (2018) - Reinhard Heydrich'in öldürülmesine misilleme olarak Naziler tarafından yerle bir edilen ve - kelimenin tam anlamıyla - ortadan kaldırılan Lidice katliamı hakkında bir belgesel.
