Keykubadiye Sarayı
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Eylül 2022) |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | Harap ve yıkık durumda |
| Konum | Keykubad (Şeker) Gölü’nün doğusunda günümüzde Kayseri Şeker Fabrikası arazisi sınırları içerisinde |
| Şehir | Kayseri |
| Ülke |  Türkiye |
| Koordinatlar | 38°45′28″K 35°25′25″D / 38.75778°K 35.42361°D |
| Adını aldığı | Anadolu Selçuklu Sultanlarından I. Alaeddin Keykubad |
| Tamamlanma | 1220ler |
| Yıkılma | 1243) |
Keykubadiye Sarayı, Anadolu Selçuklu Devleti’nin yönetim merkezlerinden biri olan Kayseri’deki Keykubadiye Sarayı, Keykubad (Şeker) Gölü’nün doğusunda günümüzde Kayseri Şeker Fabrikası arazisi sınırları içerisinde yer almaktadır.[1] Sarayın inşa tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte genel olarak Anadolu Selçuklu Sultanlarından I. Alaeddin Keykubad tarafından 1220’li yılların ortalarında yaptırıldığı kabul edilmektedir.[2]
Keykubadiye Sarayı bulunduğu konum itibarıyla Keykubad dağı, Keykubad (Şeker) gölü ve Meşhed ovası arasındaki düzlükte dağılım göstermektedir.[1] I. Alaeddin Keykubad’ın yazlık saraylarından biri olan ve aynı zamanda sefer hazırlıklarının da yapıldığı bir üs niteliğindeki bu saray, 1237 senesinde yine I. Alaeddin Keykubad’ın, verdiği bir ziyafette av etini yemesi sonucu zehirlenerek vefat ettiği yer olmuştur.[3]
Keykubadiye Sarayı’nın görkemini dönemin önemli tarihçilerinden olan İbn Bibi “Orayı sanki Tanrı cenneti dünyada göstermek için yaratmıştı… Orada öyle bir saray vardı ki, alanında güneş ve ay yüz taraftan görünüyordu…” şeklinde tasvir etmiştir.
1237 yılından sonra I. Alaeddin Keykubad’ın oğlu olan II. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde de kullanılan saray 1243 yılında yapılan Kösedağ savaşından sonra Moğolların Kayseri’yi işgali sırasında yakılıp yıkılmıştır.[4] Aksaraylı Kerimüddin Mahmud, “Feleği gör ki; çehreleri sultanları imrendiren o mutlu zümreyi, o temiz imanlı ve dürüst gidişli insanları cefasıyla ne hale getirdi. Onların faziletlerinden şimdi memlekette bir hatıra kalmamış gibidir. Kayseri’nin saraylarına bak ki ne kapıları ne de duvarları yerindedir” ifadesi ile 1265 yılında Keykubadiye’nin artık kullanılmayacak durumda olduğunu belirtmiştir.
Anadolu Selçuklu dönemi sonrasındaki kullanım ile ilgili herhangi bir bilginin bulunmadığı Keykubadiye Sarayı’ndan günümüze büyük ölçülerde tahrip olmuş Dört Kemerli Yapı (Köşk) ve Tonozlu Yapı (Büyük Köşk) olarak isimlendirilen iki yapı kalıntısı ulaşmıştır.[4]
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Aslanapa, Oktay. (1965). Kayseri’de Keykubadiye köşkleri kazısı (1964). Türk Arkeoloji Dergisi XIII/1, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Eski Esereler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayını.
- Baş, Ali. (2017; 23- 27). 2015 yılı Keykubadiye sarayı kazısı. 38. Kazı Sonuçları Toplantısı. Ankara: II, 63-78.
- Baş, A. (2017). Keykubadiye sarayı kazısı. Arkhe, İstanbul, 3, 34-37.
- Baş, A. & Dursun, Şükrü. (2017). Keykubadiye Sarayı 2014 yılı sondaj çalışması. XX.
- Uluslararası Orta Çağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri içinde (s.87-105). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
- Baş, A., Dursun, Ş. & Özdemir, Yurdagül. (2017). Keykubadiye Sarayı sondaj çalışması çini buluntuları. Uluslararası XVIII. Orta Çağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri içinde (s.105-123). Aydın: Efeler Belediyesi Kültür Yayınları.
- Baş, A., Duran, R. Dursun, Ş. & Kayın, A. (2017). Keykubadiye Sarayı kazısı 2017 yılı buluntuları, Orta Çağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları. XXIII, Trakya, 125-149.
- Baş, A., Duran, Remzi. & Dursun, Ş. (2018). 2016 yılı Keykubadiye Sarayı kazısı. 39. Kazı Sonuçları Toplantısı, I, Bursa. 395-410.
- Baş, A., Duran, R. Dursun, Ş. & Kayın, A. (2019). 2017 yılı Keykubadiye Sarayı kazısı. 40. Kazı Sonuçları Toplantısı, Ankara, I,103-126.
- Baş, A. (2019). Tarihi kaynaklar ve kazılar ışığında bir Selçuklu sarayı Keykubadiye. USAD. 10, 51-78.
- Baş, A., Duran, Remzi., Dursun, Ş., Dursun Necla., & Bağırlı Rasim (2020). 2018 yılı Keykubadiye Sarayı kazısı. 41. Kazı Sonuçları Toplantısı. (s. 95-112). II, Ankara: T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Baş, A. (2021). Keykubadiye Sarayı. Selçuklu Dönemi saraylar ve köşkler, Konya: Selçuklu Belediyesi, 300-348.
- Baş, A., Duran, Remzi., Dursun, Ş. & Dursun Necla. (2021). Keykubadiye Sarayı Haç formlu çinileri. 24. Uluslararası Orta Çağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Kitabı (s.162-181), Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi yayınları.
- Dursun, Ş. (2021). Keykubadiye Sarayı geometrik süslemeli sıraltı çinileri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 37, 639-675.
- İbni, Bibi. (1997). El evamirü›l–ala›iye fil umuri›l–ala›iye (C. I). (Mürsel Öztürk. Çev.), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Kerîmüddin Mahmud-i Aksarayî. (2000). Müsâmeretü’l-ahbâr. (Öztürk, M. Çev.) Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Oral, M. Zeki. (1953). Kayseri’de Keykubadiye Sarayları. Belleten, XVII/ (1953), 501-517 - Temekoğlu, Ezgi; Aslan, Yunus; Fidan, M. Anıl, (2018). “Kayseri Keykubadiye Sarayı Kazısı Künk, Tuğla ve Tandırları”, Kalemişi Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 12, Ankara, s.169-184.
- Fidan, Anıl; Temekoğlu, Ezgi; Aslan, Yunus; Taşdelen, Ayşenur, (2022). “Keykubadiye Sarayı Kazısı Tek Renk Sırlı Çinileri (2014-2019)”, Sosyal Bilimlerde Güncel Araştırma ve İncelemeler III, Akademisyen Kitabevi: Ankara.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "KEYKUBADİYE SARAYI". www.selcuklumirasi.com. 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ "Kayseri'de Keykubadiye Sarayı'ndaki kazılarda hamam bölümü ortaya çıkarıldı". www.aa.com.tr. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ İbrahim (1 Haziran 2021). "1. Alaeddin Keykubad vefat ettiği sarayda anıldı". 24 Saat Ankara Haberleri I Redaktör Haber. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ a b Tarkan, Sevil (7 Aralık 2020). "Kayseri'de Bir Selçuklu Sarayı: Keykubadiye". Arkeofili. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
