İçeriğe atla

Kadife çiçeği

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kadife çiçeği
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Klad: Eudicots
Takım: Asterales
Familya: Asteraceae
Cins: Tagetes
Tür: T. erecta
İkili adlandırma
Tagetes erecta
L., Sp. Pl.: 887 (1753).

Tagetes erecta veya kadife çiçeği, Tagetes cinsine bağlı Meksika, Guatemala ve Peru'ya özgü bir bitki türüdür.[1][2][3] ve birçok ülkede doğallaştırılmış nüfusları vardır. Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'nin Bahçe Başarı Ödülü'nü kazanan yüzlerce çeşit geliştirilmiştir.[4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23]

Özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarı, turuncu ve kahverengi tonlarında kadife dokulu, parlak renkli çiçekleri vardır.[24]

Tagetes erecta yıllıktır, bazen 0.5 metre (1.64 ayak) 0.3 metre (1,64 ayak) boyunda geniş. Bazı iklimlerde temmuzdan ekime kadar çiçek açar. Orta Meksika'nın dağlık bölgelerindeki doğal yaşam alanında, Eylül ayından itibaren dondurucu soğuklara kadar çiçek açar. Akenler olgunlaşır ve çiçeklenme başlangıcından sonraki iki hafta içinde dökülür. Kafalar çoğunlukla hermafrodit (hem erkek hem de dişi organlara sahip) çiçekler içerir ve esas olarak vahşi doğadaki böcekler, ayrıca tachinid sinekler ve diğer böcekler tarafından tozlaştrılır.

Tüm kadife çiçeği türlerinin yapraklarında yağ bezleri bulunur. Yağı keskin kokuludur.[25] İyi drenaja sahip olmaları koşuluyla hem kumlu hem de killi topraklarda yetişebilir. Güneş ışığında büyümeyi gerektirir. -1 °C 'e kadar soğuğa iyi dayanır; oradan dona karşı hassastır ve gölgede gelişmez.

Fransız kadife çiçeği Tagetes patula, muhtemelen melez bir çeşittir. Ukrayna. George Chernilevsky tarafından çekildi

Kullanımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçok sebze mahsulü için refakatçi ekim bitkisi olarak kullanılır. Kök salgılarının topraktaki yuvarlak solucanları öldürdüğüne inanılır ve domateslerin üzerindeki beyaz sinekler gibi zararlı böcekleri uzaklaştırdığı söylenir.[26]

Boyama

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tagetes erecta çiçekleri, yumurta sarısına altın rengi vermek için kümes hayvanı yemine eklemek için yıllık olarak yetiştirilir ve hasat edilir.

Çiçekler ayrıca insan gıdalarını renklendirmek için de kullanılabilir.[25] Hayvan bazlı tekstilleri (yün, ipek) mordan olmadan renklendirmek için altın sarısı bir boya kullanılır ancak pamuklu ve sentetik tekstiller için bir mordan gerekir.[25]

Koku

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bitkinin tamamı çiçekteyken hasat edilir ve uçucu yağı için damıtılır. Yağı parfümeride kullanılır. 2,500 kg (5,500 lb) çiçek ve 25,000 kg (55,000 lb) ot veren bitkinin 1 hektarından (2,5 akre) yaklaşık 35 kg (77 lb) yağ çıkarılabilir.

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Kadife çiçeği
    Kadife çiçeği
  • çiçek üzerinde güve
    çiçek üzerinde güve
  • Çiçek demeti
    Çiçek demeti
  • Açmaya başlayan çiçek
    Açmaya başlayan çiçek
  • Filizlenen tohum
    Filizlenen tohum
  • Filizlenen sürgünler
    Filizlenen sürgünler
  • Çiçeklik
    Çiçeklik

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Yasheshwar, U.S., Sharma, M.P., Khan, W., Ahmad, S. 2017. Variation in ornamental traits, physiological responses of Tagetes erecta L. and T. patula L. in relation to antioxidant and metabolicprofile under deficit irrigation strategies.
  • Valyova, M., Stoyanov, S., Markovska, Y., Ganeva, Y. 2012. Evaluation of in-vitro antioxidant activity and free radical scavenging potential of variety of Tagetes erecta L. flowers growing in Bulgaria. International Journal of Applied Research in Natural Products, 5(2): 19-25.
  • Sowbhagya, H.B., Sushma, S.B., Rastogi, N.K., Naidu, M.M. 2013. Effect of pretreatments on extraction of pigment from marigold flower.. Journal of Food Science and Technology, 50 (1):122-128.
  • Šivel, M., Kráčmar, S., Fišera, M., Klejdus, B., Kubáň, V. 2014. Lutein content in marigold flower (Tagetes erecta L.) concentrates used for production of food supplements. Czech Journal of Food Science, 32 (6): 521-525
  • Singh, G., Singh, O.P., Lampasona, M.P., Catal, C.A.N. 2003. Studies on essential oils. Part 35: chemical and biocidal investigations on Tagetes erecta leaf volatile oil. Flavour and Fragrance Journal, 18: 62-65
  • Yasemin Özkan, 2018. Tagetes erecta L. (Kadife çiçeği)'nin kimyasal yapısı ve antioksidan kapasitesi

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "ITIS". 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023. 
  2. ^ BSBI List 2007 (xls). Botanical Society of Britain and Ireland. 2015-06-26 tarihinde kaynağından (xls) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2014. 
  3. ^ "Rydberg, Per Axel 1913. in Britton, Nathaniel Lord, North American Flora 34: 154-155". 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021. 
  4. ^ "AGM Plants - Ornamental" (PDF). Royal Horticultural Society. July 2017. s. 100. 5 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  5. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Aurora Light Yellow'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  6. ^ "Tagetes patula 'Bonanza Flame' (Bonanza Series)". RHS. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  7. ^ "Tagetes patula Bonanza Series". RHS. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  8. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Dainty Marietta'". 15 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  9. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Disco Orange'". 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  10. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Disco Yellow'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  11. ^ "Tagetes patula 'Fireball'". RHS. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  12. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Hero Orange'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  13. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Honeycomb'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  14. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Queen Sophia'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  15. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Safari Mixture'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  16. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Safari Scarlet'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  17. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Safari Tangerine'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  18. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Strawberry Blonde'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  19. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Tiger Eyes'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  20. ^ "RHS Plantfinder - Tagetes patula 'Yellow Jacket'". 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018. 
  21. ^ "Tagetes 'Zenith Golden Yellow' (Zenith Series)". RHS. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  22. ^ "Tagetes 'Zenith Lemon Yellow' (Zenith Series)". RHS. 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  23. ^ "Tagetes patula 'Zenith Yellow' (Zenith Series)". RHS. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  24. ^ Brickell, Christopher, (Ed.) (2008). The Royal Horticultural Society A-Z Encyclopedia of Garden Plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. s. 1021. ISBN 9781405332965. 
  25. ^ a b c Soule, J. A. 1993.
  26. ^ Sustainable Gardening Australia, Companion Planting retrieved on 8 June 2009
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kadife_çiçeği&oldid=32881553" sayfasından alınmıştır