Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey
Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey Partiya Demokrat a Kurdistan/Bakur | |
---|---|
Kısaltma | KDP-Bakur |
Slogan(lar) | Rebaz a Barzani ("Barzani'nin yolunda")[1] |
Kuruluş tarihi | 1965 |
İdeoloji | Kürt milliyetçiliği Ayrılıkçılık |
İnternet sitesi | |
Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey (Kürtçe: Partiya Demokrat a Kürdistan/Bakur) (PDK/Bakur), Türkiye'de yasa dışı siyasi partiler listesinde bulunan, Türkiye Kürtlerinin bağımsızlığını savunan Kürt milliyetçisi parti.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]TKDP 1965 yılında yasadışı bir parti olarak kuruldu.[2] Partinin önde gelen kurucuları Şerafettin Elçi ve Faik Bucak'tır.[3] Eylül 1992'de Ala Rızgari Birlik Platformu, Ulusal Birlik Platformu (Bergeh) ile PDK/Bakur, Rızgari'den ayrılan bazı gruplar ve Birlik Kongresi aracılığıyla bazı bağımsızlarla birleşti. Orijinal adı Hevgırtın-PDK idi.
Kasım 1994'te toplanan İkinci Kongre'de parti, faaliyetlerinin coğrafi kapsamını göz önünde bulundurarak adını PDK/Bakur olarak değiştirmiş ve Türkiye'nin doğusunun güneydoğusunun Kuzey Kürdistan olduğunu öne sürmüştür.[4]
2013 yılında 10. kongresinde parti, bir parti adına "Kürt" veya "Kürdistan" kelimelerinin kullanılması yasal hale gelir gelmez yasallaştırma yoluna gideceğine karar verdi.[5]
Doktrin
[değiştir | kaynağı değiştir]Programına göre PDK/Bakur bir "milli kurtuluş" partisidir. Ulusal demokratik bir karaktere sahiptir ve bu nedenle farklı görüşlere açıktır. Parti içinde faşist, ırkçı olmayan, kadın erkek eşitliğine, halkların kardeşliğine ve barışa karşı tüm bakış açıları geliştirilebilir. Mesud Barzani'nin başkanlığını yaptığı Irak Kürdistan Demokrat Partisi'nin oldukça muhafazakar profilinden etkileniyor.[5]
Parti, Türkiye'de bir Kürt ve bir Türk milletinin varlığının kabul edilmesi anlamında Türk anayasasının uyarlanmasını talep etmekte ve Kürt milletinin farklı ulus-devletler arasında bölünmesini reddetmekte ve bunu destekleyen tüm uluslararası düzenlemeleri gayri meşru kılmaktadır.[3] Ayrıca Kürdistan'daki doğal kaynakların çıkarılmasından elde edilen kârın dörtte üçünün Kürdistan'a yatırılması gerektiğini de ileri sürdü.[3] Kürdistan'ın Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde kalan kısmında parlamenter demokrasiyi oluşturmayı, Kürt halkının uluslararası hukukun kendisine tanıdığı tüm haklardan yararlanmasını ve kendi kaderini tayin hakkının koşullarını yaratmayı amaçladığını belirtiyor.[4]
Türkiye tarafından terör örgütü olarak tanınması
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Operasyon Daire Başkanlığına göre, Türk hükûmeti tarafından terör örgütü olarak kabul edilen 12 aktif örgütten biri ve üç Kürt ayrılıkçı örgütten biridir. Liste, örgüte Kürdistan Demokrat Parti/Bakur olarak atıfta bulunmaktadır.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "New party linked to Barzani makes play for Turkey's Kurds" (İngilizce). Al-Monitor. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Özpek, Burak (2018). Türkiye ile Kürtler Arasındaki Barış Süreci. Routledge. p. 13.ISBN'si 9781315122182.
- ^ a b c The Evolution of Kurdish Nationalism. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022.
- ^ a b "The Kurdish Library" (İngilizce). 17 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022.
- ^ a b "New party linked to Barzani makes play for Turkey's Kurds - Al-Monitor: Independent, trusted coverage of the Middle East". www.al-monitor.com (İngilizce). 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022.
- ^ "Wayback Machine". web.archive.org. 14 Ocak 2013. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022.