J. C. Catford

John Cunnison "Ian" Catford (26 Mart 1917 - 6 Ekim 2009), İskoç dilbilimci ve sesbilimcidir.

Hayatı

Catford İskoçya'nın Edinburgh şehrinde doğdu. Üniversitede fonetik eğitimi aldı. İkinci Dünya Savaşı dönemi de dahil olmak üzere yurtdışında (Yunanistan, Filistin ve Mısır'da) İngilizce öğretmenliği yaptı.

Kudüs'te yaşarken karısı Lotte ile tanıştı. Lotte Viyanalıydı ve ana dili Almanca idi. Filistin'e taşındıktan sonra İbranice, İngilizce ve Arapça gibi diğer dilleri öğrenmişti. Lotte bildiği diller sayesinde Catford'un diller ve fonetik konusundaki bilgi kaynaklarından biri oldu.

Catford Edinburgh Üniversitesi'nde Uygulamalı Dilbilim Okulu'nu ve İskoçya genelindeki İngilizce lehçelerinin haritasını çıkaran başka bir departman kurdu. Catford, İskoçların yalnızca İngilizce konuşmalarını dinleyerek nereli olduklarını belirleyebiliyordu.

Resmi fonetik, konuşmanın aerodinamik ve fizyolojik üretimi ve konuşmadaki fonetik özellikler alanında uzmanlaşan Catford, Michigan Üniversitesi'ne davet edildi. Michigan'da İngiliz Dili Enstitüsü ve İletişim Bilimleri Laboratuvarı'na (şu anda Fonetik Laboratuvarı) başkanlık etti. Aynı üniversitede Dilbilim konularının çoğuyla ilgili ders verdi.

1985 yılında emekli oldu, ancak dilbilim üzerine yaptığı çalışmalara devam etti. İstanbul, Kudüs ve Kaliforniya'dakiler de dahil olmak birçok prestijli üniversiteye davet edildi. Çok sayıda makalesi yayımlandı, birçok konferansa katıldı ve özellikle Michigan Üniversitesi'nde ders vermeye ve devam etti. Orijinal eserlerinin çoğu Michigan'da tutulmaktadır. Dilbilim alanında kariyer yapmak isteyen birçok üniversite öğrencisine danışmanlık yaptı.

Catford'un Lotte ile evliliğinden iki çocuğu oldu: Lorna ve Julian. Ekim 2009'da Shoreline, Washington'ta yaşlılıktan öldü.

Çalışmaları

Birçok makalesi yayımlanan Catford'un başlıca çalışmaları şunlardır:

• A Practical Introduction to Phonetics, Oxford University Press, 2002.9780199246359
• Fundamental Problems in Phonetics
• Word-stress and sentence-stress: a practical and theoretical guide for teachers of Basic English
• A Linguistic Theory of Translation
• Ergativity in Caucasian Languages

Kaynakça

• Library Thing: Books by J. C. Catford 13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• JC Catford'un anısına yapılan websitesi 10 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.