II. Carol
II. Carol | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() Kral II. Carol y. 1935 | |||||
Romanya kralı | |||||
Hüküm süresi | 8 Haziran 1930 – 6 Eylül 1940 | ||||
Önce gelen | Mihai | ||||
Sonra gelen | Mihai | ||||
Doğum | 15 Ekim 1893 Peleș Kalesi, Sinaia, Romanya | ||||
Ölüm | 4 Nisan 1953 (59 yaşında) Estoril, Portekiz | ||||
Defin | Kraliyet Panteonu, Portekiz (1953) Curtea de Argeş, Romanya (2003) | ||||
Eş(ler)i | Zizi Lambrino (e. 1918–1919) Helen (e. 1921–1928) Magda Lupescu (e. 1947) | ||||
Çocuk(lar)ı | Carol Lambrino Mihai | ||||
| |||||
Hanedan | Hohenzollern-Sigmaringen | ||||
Babası | I. Ferdinand | ||||
Annesi | Edinburgh Prensesi Marie | ||||
Dini | Rumen Ortodoksu | ||||
İmza | ![]() |
II. Carol veya II. Charles (15 Ekim 1893, Sinaia - 4 Nisan 1953, Estoril), 8 Haziran 1930'dan 6 Eylül 1940'ta zorla tahttan indirilmesine kadar görev yapmış Romanya kralıdır. Kral I. Carol'un ölümünün ardından, babası I. Ferdinand'ın en büyük oğlu olarak veliaht prens oldu. Hohenzollern kökenli Romanya kralları arasında, ilk kez Romanya'da büyüyen, anadili Rumence olan ve Ortodoks inanca sahip olarak doğan ilk kişiydi.
I. Dünya Savaşı sırasında ordudan firar etmesiyle başlayan tartışmalar, görevlerini eksik yerine getirmesi ve Zizi Lambrino ile evliliğiyle doruğa ulaştı. Eleştirilerin artması üzerine iki kez veraset hakkından vazgeçmek istedi, ancak her iki girişimi de babası Kral I. Ferdinand tarafından reddedildi.
Zizi Lambrino ile olan evliliğinin sona ermesinin ardından, Yunanistan kralı I. Konstantin'in kızı Prenses Helen ile tanıştı. 1921 yılında evlendikleri yıl, oğulları Mihai doğdu. Magda Lupescu ile olan ilişkisi gündeme gelince, 1925 yılında veraset hakkından feragat ederek ülkeyi terk etti. İsmi daha sonra Kral I. Ferdinand tarafından Romanya Kraliyet hanedanından çıkarıldı. Bunun üzerine Lupescu ile birlikte Carol Caraiman adıyla Fransa'ya taşındı. I. Ferdinand'ın 1927'de ölümü üzerine taht, 5 yaşındaki Mihai'ye kaldı. Prenses Helen ise 1928 yılında Carol'dan boşandı.
Oğlu Mihai adına yöneten Nicholas, Miron Cristea ve Gheorghe Buzdugan'ın etkisiz naiplikleri ve Ion I. C. Brătianu'nun ölümünün yarattığı kriz sırasında, Carol'un 1930'da Romanya'ya dönmesine izin verildi ve oğlunu tahttan indirdi. Saltanatının başlangıcında, Büyük Buhran'ın ekonomik etkileri Romanya üzerinde ağır bir şekilde hissediliyordu. Carol, Romanya Parlamentosu'nun gücünü zayıflattıktan sonra, Constantin Argetoianu hükümeti gibi milliyetçi hükümetler kurmaya başladı. Parlamentodaki yozlaşmalara göz yumdu ve Romanya'da yükselen faşizmi engellemek için kurulan örgütleri kapattırdı.
Aralık 1937 seçimlerinde hiçbir parti mutlak çoğunluğu elde edemedi ve Millî Liberal Parti ile Millî Köylü Partisi arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle koalisyon hükümeti kurulamadı. Bu siyasi krizin ardından II. Carol, 1923 anayasasını kaldırarak tüm partileri kapattı. Millî Köylü Partisi ve Millî Hristiyan Partisi'nin eski üyelerinden oluşan Millî Rönesans Cephesi'ni kurarak diktatörlüğünü ilan etti. Bu parti, Romanya'daki faşist harekete karşı son girişimdi.
II. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte II. Carol, Leh-Rumen ittifakı nedeniyle Polonya'ya askeri yardım göndermeyi teklif etti, ancak Polonya hükümeti, Rumen Köprübaşı planı nedeniyle bu teklifi reddetti. SSCB'nin saldırısı ve Polonya'nın tamamen işgal edilmesi üzerine tarafsızlık politikasına yönelen Carol, Fransa'nın da işgal edilmesiyle birlikte Nazi Almanyası'ndan garanti alma amacıyla Alman yanlısı politikalar izlemeye başladı. Ancak Sovyetler Birliği ile imzalanan Molotov-Ribbentrop Paktı, Macaristan Krallığı ve Bulgaristan Krallığı'yla yapılan anlaşmalar doğrultusunda Nazi Almanyası, 1940 yılında Moldova ve Kuzey Bukovina'nın SSCB'ye, Kuzey Transilvanya'nın Macaristan'a ve Güney Dobruca'nın Bulgaristan'a bağlanmasına ön ayak oldu. Bu durum, Büyük Romanya'nın parçalanmasına neden oldu.
Büyük Romanya'nın parçalanması, II. Carol'un itibarını büyük ölçüde zedeledi ve rejimin çöküşünü hızlandırdı. Nazi destekçisi Ion Antonescu'nun baskısıyla Carol tahttan çekilmek zorunda kaldı ve oğlu Mihai ikinci kez kral oldu. Tahttan çekildikten sonra kişisel servetini yüklediği trenle ülkeyi terk ederken Demir Muhafızlar'ın saldırısına uğradı. II. Dünya Savaşı'nın ardından Romanya'ya dönüp oğlu Mihai'yi tahttan indirmek istedi, ancak Müttefik Devletleri buna karşı çıktı.
Hayatının geri kalanını dünyayı gezerek geçiren II. Carol, 1947'de Elena Lupescu ile Brezilya'da evlendi. 1953 yılında Estoril, Portekiz'de hayatını kaybetti. Braganza Hanedanı Kraliyet Panteonu'na defnedilen naaşı, 2003 yılında Curtea de Argeş'e taşındı. Oğlu Mihai, annesine yaptıkları nedeniyle babasından tiksindiğini belirterek cenazesine katılmadı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1893 yılında Romanya kralı I. Ferdinand ve eşinin ilk çocukları olarak dünyaya gelen II. Carol, kısa sürede yaptığı üç evlilik ile gündemde kalmış ve kraliyet ailesi ile sıkıntılar yaşamıştır.
Kasım 1914'te, 1866 Anayasası olgunluğa ulaştıktan Romanya Senatosuna katıldı. Joanna Marie Valentina Lambrino (1898-1953) ile 31 Ağustos 1918'de Ukrayna'daki Odessa Katedrali Kilisesi'nde evlendi. Eşi, bir Rumen generalinin kızı olarak bilinir. Evlilik İlfov Suburban Mahkemesi tarafından 29 Mart 1919 tarihinde iptal edildi. Carol ve eşi, evliliklerinin iptali sonra birlikte yaşamaya devam etti. Çiftin tek çocuğu Mircea Gregor Carol Lambrino 8 Ocak 1920'de doğdu.
Prens Carol, babası Kral Ferdinand tarafından Zizi'yi unutması için dünya turuna gönderildi.[1]
Özel hayatında yaşadığı skandallar ve özellikle de kendi sınıfından olmayan, boşanmış biri olan Magda Lupescu ile yaptığı son evliliği nedeniyle 1926 yılında veliaht prens olarak hakkı olduğu krallıktan men edilen II. Carol, 1930 yılına kadar Paris'te sürgün hayatı yaşamıştır. Bu süre içerisinde oğlu Mihai tahta çıkmış ve babasının geri döndüğü 1930 yılına kadar Romanya kralı olarak tahtta bulunmuştur. II. Carol özel hayatı ile ilgili skandallara karışmaması ve son vereceği ile ilgili verdiği sözler nedeniyle Romanya kralı olarak ülkenin başına getirtilmiştir. Kral olarak 1940 yılına kadar tahtta kalan II. Carol, 4 Eylül 1940 tarihinde ülkesinin II. Dünya Savaşı sonrası yaşanan gelişmelerden sonra tamamen yok olmaması adına tahttan çekilerek, yerini Başbakan olarak Ion Antonescu'ya bırakmış ve Portekiz'e ikinci bir sürgün hayatını yaşamaya gitmiştir.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Sürgün hayatını sürdürdüğü Portekiz'de 1953 yılında hayatını kaybeden ve orada da gömülen II. Carol'un naaşı 2003 yılında Romanya'ya getirtilerek kraliyet ailesine ait katedralde defnedilmiştir.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Popüler kültürdeki yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1975 yapımı Aktörler ve Vahşiler (Manole Marcus) ve 1990 yapımı Kurtların Yolunda Yürüyüş (Constantin Vaeni) filmlerinde Gheorghe Șimonca tarafından canlandırılmıştır.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Prinţul Carol şi Zizi Lambrino, divorţ regal cu iz de tabloid". adevarul.ro (Rumence). 19 Ekim 2010. 8 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2024.
- ^ Călin Căliman, Istoria filmului românesc (1897-2000), Ed. Fundației Culturale Române, București, 2000, syf. 238.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Veliahtlıktan men edilmesi (4 Ocak 1926) (İngilizce)
- Veliahtlıktan men edilmesinin iptali (8 Haziran 1930) (İngilizce)
- 1893 doğumlular
- Sinaia doğumlular
- 1953 yılında ölenler
- Romanya kralları
- Ortodoks hükümdarlar
- Grã-Cruzes da Ordem Militar de Sant'Iago da Espada sahipleri
- Darbe ile devrilen liderler
- Rumen Ortodoks Kilisesi üyeleri
- Tahttan feragat eden hükümdarlar
- Beyaz Kartal Onur Nişanı sahipleri (Polonya)
- Rumen antikomünistler
- Portekiz'deki Rumen gurbetçiler
- Alman asıllı Rumenler
- Tekrar defnedilenler
- II. Dünya Savaşı siyasi liderleri