Halat
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2016) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Halat, doğal ya da yapay elyafın ya da tellerin bükülmesi ya da şerit biçiminde örülmesi yoluyla elde edilen uzun, esnek ve sağlam ip. Tellerden hazırlanan halat türlerinde çoğunlukla kablo ya da tel halat denir. Halatlarda aranan başlıca özellikler büküldüğünde, burkulduğunda ya da çekildiğinde yapısının bozulmaması ve sağlamlığını korumasıdır. En önemli özelliği ise çekme dayanımıdır.
Yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Halatların doku ve yapı özelliklerini belirleyen başıca etkenler yapımlarında kullanılan liflerin ve iplikçiklerin rengi, sertliği, inceliği, dayanıklılığı ve gerilebilirliğidir. Örneğin pamuk halatlar manila ve sisal halatlarına göre daha yumuşak ve daha zayıf ve daha gerilebilirdir. Belirli kalınlıklardaki manila halatları ise kenevir ve jütten yapılan halatlardan daha sağlamdır. En kısa lifler bile eğilerek uzun ve esnek iplik durumuna getirilebildiğinden her türlü elyaftan halat yapmak olanaklıdır.
Sünek metallerden ya da sentetik polimerlerden çekilen tellerden ya da iplikçiklerden yapılan halatlarda, doğal elyaftan yapılan halatlardan farklı olarak her tel ya da iplikçik halat boyunca kesiksiz olarak uzanir. Aynı malzemeden yapılan iki telden kalın olanı incesine göre daha sert olduğundan kalın telden yapılan halatlarda daha sert olur.