Gytha of Wessex
| Gytha of Wessex | |
|---|---|
| Doğum | y. 1053/1061 |
| Ölüm | 1098 ya da 1107 |
| Eş(ler)i | II. Vladimir Monomah |
| Çocuk(lar)ı | I. Mstislav Izyaslav Vladimiroviç Svyatoslav Vladimirovich II. Yaropolk Vyaçeslav Yuri Dolgorukiy (Muhtemelen) |
| Hanedan | Godwin (Doğum) Monomahoviçi (Evlilik) |
| Babası | Harold Godwinson |
| Annesi | Güzel Edith |
Wessex'li Gytha (doğum y. 1053/1061 - ölüm 1098 veya 1107;[1] Eski İngilizce: Gȳð) İngiltere'nin son Anglo-Sakson kralı Harold Godwinson ve eşi Güzel Edith'in birkaç kızından birisidir. II. Vladimir Monomah ile evlenen Gytha, Kiev Ruslarının prensesi olmuştur.[2]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Godwin, Wessex Kontu ve Gytha, baba tarafından büyükbaba ve büyükannesidir.
On üçüncü yüzyıl tarihçisi Saxo Grammaticus'a göre, babaları Kral Harold'ın 1066'daki Hastings Muharebesi'nde ölümünden sonra, Gytha ve iki erkek kardeşi (muhtemelen Magnus ve Godwin ya da Edmund ) birinci kuzenleri Danimarka Kralı II. Svend'in sarayına kaçtılar. [3] İki kardeşe Sweyn misafirperverlikle davrandı; Magnus , Bolesław II the Cömert'in üst düzey hizmetine girerken Gytha, Ruthenia Kralı Waldemar, yani Kiev Knezliği'nin en ünlü hükümdarlarından biri olan II. Vladimir Monomah ile evlendi.[4][5] Bu, 1069/1070 yılında Bolesław'ın Kiev Büyük Prensi I. İzyaslav ve Gertruda'yı (Bolesław'ın teyzesi) tahttan indirildikten sonra yeniden iktidara getirmesiyle gerçekleşti. Gytha'nın Vladimir'in yönetimindeki rolü belgelenmemiştir. Vladimir, on ikinci yüzyılda oğulları için yazdığı bir 'Talimatlar' (Pouchenie) kitabında şöyle yazmıştır: "Karılarınızı sevin, ancak onlara sizin üzerinizde hiçbir güç vermeyin."[6] Vladimir, kitabında Yuri'nin annesinin yakın zamanda ölümünden de bahsetmiştir.
Gytha, birleşik Kiev Rus'unun son hükümdarı Büyük Mstislav'ın annesiydi. İskandinav destanlarında Mstislav'a büyükbabasının anısına Harald adı verilir. Gytha, Vladimir'in eşi olarak yaşamı boyunca Smolensk'in prensesiydi, ancak kocası Kiev'in büyük prensi olmadan önce (1113'te) öldü, bu nedenle hiçbir zaman Kiev'in büyük prensesi olmadı.
Çocuklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Gytha'nın Vladimir'den birkaç çocuğu vardı: [3]
- Büyük Mstislav (1076–1132)
- Izyaslav Vladimirovich, Kursk Prensi († 6 Eylül 1096)
- Svyatoslav Vladimirovich, Smolensk ve Pereyaslav Prensi († 16 Mart 1114)
- Kiev Yaropolk II († 18 Şubat 1139)
- Vyaçeslav († 2 Şubat 1154)
Ölüm tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Gytha'nın ölüm tarihini belirlemede bir sorun vardır. 1098 ile 1107 arasında yer alır. Köln'deki St Pantaleon Manastırı paterikonunda "Kraliçe Gytha"nın (Gida regina) 10 Mart'ta rahibe olarak öldüğü belirtiliyor.[7] Yılın 1098 olduğu varsayılmaktadır.
"Vladimir Monomakh'ın Vasiyeti"ne göre Yuri Dolgorukiy'in annesi 7 Mayıs 1107'de ölmüştür. Eğer Gytha 1098'de ölürse Yuri, babasının ikinci karısı Yefimia'nın (bu durumda Vladimir Monomakh'ın 1099 dolaylarında evlendiği iddia edilen) oğlu olabilirdi. Ancak bu, Vladimir Monomakh'ın eserlerinde Gytha'nın ilk karısı olmasına rağmen onun ölümünden hiç bahsedilmediği anlamına geliyor. Yuri'nin doğumu daha sonra yaklaşık 1099/1100'ye düşer. Ancak Birincil Chronicle, Yuri'nin ilk evliliğini 12 Ocak 1108'de kaydeder. Bu, Yuri'nin 1099/1100 dolaylarından önce doğduğu anlamına gelir (çünkü evlendiğinde 6-9 yaşlarında olamazdı). O halde bu, Gytha'nın Yuri'nin annesi olabileceği ve 1107'de öldüğü anlamına gelir. [3]
Miras[değiştir | kaynağı değiştir]
Rus siyasetçi ve tarihçi Vladimir Medinsky'ye göre Gytha, Monomakh'ın halkla ilişkileri üzerinde önemli bir etkiye sahipti: "Knyaz'ın İngiliz karısı boşa gitmedi". Kaynak olarak Medinsky, M. P. Akekseev'in Monomakh yazıları ile Büyük Alfred'in yazıları ve diğer anonim ve o zamanın çağdaş Anglo-Sakson metinleri arasındaki karşılaştırmalı analizinden alıntı yapar.[8]
Oğlu Büyük Mstislav aracılığıyla hem Hainault'lu Philippa'nın hem de İngiltere Kralı III. Edward'ın, dolayısıyla daha sonraki tüm İngiliz ve Birleşik Krallık hükümdarlarının atasıdır. Mstislav aracılığıyla, aynı zamanda Aleksandr Nevski'nin[9] ve daha sonra Rusya'nın ilk Çarı Korkunç IV. İvan'ın atasıdır.[10]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ Mason 2004, s. 201.
- ^ Zajac, 'Marriage,' p. 722.
- ^ a b c Mason 2004.
- ^ Saxo Grammaticus, Gesta Danorum, vol. 2, 798– 801
- ^ Mason 2004, s. 200.
- ^ Zajac, ‘The social-political roles of the princess,’ p. 125, citing The Povĕst’ Vremennykh Lĕt: An Interlinear Collation and Paradosis, ed., D. Ostrowski, 3 vols. (Cambridge, MA, 2003), vol. 3, 1917[ölü/kırık bağlantı].
- ^ Necrologium Sanctis Pantalaeonis Coloniensis, p. 18 (VI ides of March).
- ^ Medinsky, Vladimir (2011). Особенности национального пиара [Peculiarities of the national PR] (Rusça). OLMA Media Group. s. 164. ISBN 9785373040495.
Rusça: Не зря женой князя была англичанка
- ^ Annesi Feodosia, Büyük Mstislav'ın büyük-büyük torunuydu.
- ^ Stonborough, Johnny (1 Ocak 2020). "Gytha of Wessex Vladimir Monomakh note JS Sept". 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- Genel
- Necrologium Sanctis Pantalaeonis Coloniensis, in Rheinische Urbare: Sammlung von Urbaren und anderen Quellen zur rheinischen Wirtschaftsgeschichte (Bonn, 1902), vol. 1.
- Saxo Grammaticus, Gesta Danorum: The History of the Danes, 2 vols. (Oxford, 2015).
- Mason, Emma (2004). The house of Godwine : the history of a dynasty. London: Hambledon and London. ISBN 1-85285-389-1. OCLC 51912953.
- T. Zajac, 'Marriage Impediments in Canon Law and Practice: Consanguinity Regulations and the Case of Orthodox-Catholic Intermarriage in Kyivan Rus, ca. 1000 – 1250,' in Proceedings of the Fourteenth International Congress of Medieval Canon Law, Toronto, 5–11 August 2012, ed. Joseph Goering, Stephan Dusil, and Andreas Thier (Vatican City, 2016), pp. 711–29.
- T. Zajac, ‘The social-political roles of the princess in Kyivan Rus’, ca. 945–1240,’ in E. Woodacre, ed., A Global Companion to Queenship (Leeds, 2018), pp. 125–146.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- S. Lewis, 'Gytha of Wessex, an Anglo-Saxon Russian Princess', blogpost
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Alexander Nazarenko. Древняя Русь на международных путях. Moscow, 2001. 5-7859-0085-8. (Rusça)