Guta
Guta (Arapça: رووطَة د دِمَشْقَ ), Suriye'nin güneybatısında, Doğu ve Güney kenarı boyunca Şam şehrini çevreleyen bir kırsal ve banliyö bölgesidir.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarihsel olarak, bölge Şam'ın kurulduğu yer etrafında Barada Nehrinin oluşturduğu bir vaha olarak gelişmiştir. Arap coğrafyacı El-Mukaddasi (ö.991), Guta'nın Şam bölgesine ait altı kırsal bölgeden biri olduğunu söyler.
Antik çağlardan beri, şehrin etrafındaki kanallar, Barada'nın her iki tarafındaki arazilerin sulanmasını sağlayarak, şehrin güney ve doğusundaki Guta'nın boyutunu arttırdı.[1] Şehri Suriye Çölü'nün sınırındaki kuru otlaklardan ayıran Guta, tarihsel olarak sakinlerine çeşitli tahıllar, sebzeler ve meyveler sağlamıştır.[2]
En sonunda Şam kırsalındaki sulanan tarım alanı 370 kilometre karelik bir büyüklüğe ulaştı. 1980'lerde Şam'daki kentsel büyüme, Guta'nın tarımsal kullanımını azalttı ve yerini konutlar ile sanayi binalarına bıraktı.[3]
Suriye İç Savaşı'ndan önce, bölge yaklaşık iki milyon kişiye ev sahipliği yapıyordu,[4] ancak 2017 yılında nüfusun yaklaşık 400.000 olduğu tahmin edildi.[5]
Suriye İç Savaşı sırasında[değiştir | kaynağı değiştir]
Mart 2011'de Suriye'de başlayan sivil ayaklanma sırasında, bazı Doğu Guta sakinleri Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı protestolara katıldı ve Suriye isyancılarınakatıldı. Şubat 2013'te Suriyeli isyancılar, Şam'ın kenarındaki çevre yolunun bir kısmını ele geçirdi ve başkentin Jobar ilçesine girdiler.[6] Hizbullah tarafından desteklenen Suriye Arap Ordusu karşı saldırıya geçti ve Mayıs 2013'te Doğu Guta Kuşatması başladı.
2017'in ortasında, bölgedeki ana muhalif grup, Duma'da bulunan Ceyş-ul İslam'dı.[7] İkinci en büyüğü, Jobar ve Ain Terma bölgeleri de dahil olmak üzere Guta'nın orta ve batı bölgelerinin çoğunu kontrol eden Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO) resmi bir üyesi olan Feylak el-Rahman'dı. Ahrar uş-Şam (Harasta merkezli) ve Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) çok daha küçük bir varlığa sahipti.[8]
Mahalle sakinleri, zorla askere alındıkları, ayrılmaları engellendiği ve su ile elektriği olmadığı için bir Channell 4 muhabirine isyancıların kontrolündeki yaşamı "cehennem" olarak nitelendirdiler.[9]
Şubat 2018'de Suriye ordusu isyancıları bölgeden çıkarmak için bir operasyon başlattı. Mart 2018'in başlarında, Suriye ordusu Doğu Guta'nın %59'unu ele geçirmişti. 7 Nisan 2018'de, Duma'daki kimyasal bir saldırıda en az 48 kişinin öldüğü bildirildi ve bu da ABD, Fransa ve Birleşik Krallık'ın silahlı müdahalesiyle sonuçlandı.[10] 14 Nisan 2018'de Suriye Ordusu, Doğu Guta'yı resmi olarak militanlardan arındırdı ve hükûmetin kontrolünde güvence altına aldı.[11]
Guta'daki yerleşim yerleri listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ashrafiyat Sahnaya (Deraya ilçesi)
- Deir Ali (Rif Şam Merkez ilçesi)
- Ceramana (Rif Şam Merkez ilçesi)
Doğu Guta
- Ein Tarma (Rif Şam Merkez ilçesi)
- El-Bahariye (Duma ilçesi)
- Hamuriye (Rif Şam Merkez ilçesi)
- Otaybah (Duma ilçesi)
Batı Guta
- Muadamiyat El-Sham (Deraya ilçesi)
- El-Sabine (Rif Şam Merkez ilçesi)
- Sahnaya (Deraya ilçesi)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Damascus - Landscape - City site". Encyclopædia Britannica. 3 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
- ^ "An Analysis of Agriculture-Environment Interactions and Policy Options for Sustainable Agriculture in Eastern Al Ghouta (Syria)" (PDF). Farming Systems and Poverty: Making a Difference -- Proceedings of the 18th International Symposium of the International Farming Systems Association: A Global Learning Opportunity. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2005. s. 31. 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2016.
- ^ Collelo, Thomas, (Ed.) (1988). "Land, Water, and Climate". Syria: a country study. Federal Research Division, Library of Congress. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ Alsaafin (6 Şubat 2015). "Syria's Eastern Ghouta: the latest casualty of war". Middle East Eye. 26 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
- ^ Almohibany (22 Ekim 2017). "In Syria region under regime siege, children die of hunger". France 24. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2017.
- ^ "Damascus on Edge as War Seeps into Syrian Capital". New York Times. 10 Şubat 2013. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ Which rebel groups are fighting in Syria's eastern Ghouta? 27 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Deutsche Welle, 20.02.2018
- ^ Wisam Franjieh In Besieged Eastern Ghouta, Rebel Infighting Increases Civilian Suffering 30 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Syria Deeply, Aug. 1, 2017
- ^ Channel 4, Inside Ghouta as Syrian government fully controls Damascus for the first time in seven years 26 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 24 May 2018
- ^ "Dozens killed in apparent chemical weapons attack on civilians in eastern Ghouta — rescue workers". Washington Post. 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2018.
- ^ "Syrian army announces eastern Ghouta free of militants: state media". Reuters. 14 Nisan 2018. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
