Giorgi Kvinitadze
| Giorgi Kvinitadze | |
|---|---|
 Gürcistan askeri üniformasıyla Kvinitadze, 1921 | |
| Doğum | Giorgi Çikovani 21 Ağustos 1874 Tiflis, Rus İmparatorluğu (günümüzde Gürcistan) |
| Ölüm | 07 Ağustos 1970 (95 yaşında) Chatou, Paris, Fransa |
| Bağlılığı |  Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti |
| Rütbesi | Tümgeneral |
| Çatışma/savaşları | |
| Ailesi | |
| Eşi | Mariam Makashvili |
| Çocukları | 3 |
Giorgi Kvinitadze (Gürcüce: გიორგი კვინიტაძე; Rusça: Георгий Иванович Квинитадзе, Georgy Ivanovich Kvinitadze; gerçek soyadıyla Çikovani) (21 Ağustos 1874 - 7 Ağustos 1970), Rus İmparatorluğu subaylığından Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti başkomutanlığına yükselmiş Gürcü askeri komutan. Gürcistan'ın Sovyetleştirilmesinden sonra Fransa'ya sürgün edilen Kvinitadze, Paris'teyken Gürcistan'daki 1917-1921 olaylarıyla ilgili anılarını yazdı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus ordusunda çalışan bir albayın oğlu olarak Tiflis veya Dağıstan'da doğdu. 1884 yılında Tiflis Askeri Okulu'nda askeri eğitim almaya bağlayan Kvinitadze, sonrasında St. Constantine Piyade Okulu'na gitti. 1894 yılında mezun olduktan sonran 153. Vladikavkaz Piyade Alayı'na podpuruchik rütbesiyle atandı. Ardından Kongre Polonyası'nda görev yaptı. Rus-Japon Savaşı sırasında (1904-1905) yüzbaşılığa terfi etti. 1910 yılında Genelkurmay Akademisi'nden mezun oldu ve Kafkas Askeri Bölge karargahına sevk edildi.
I. Dünya Savaşı sırasında albaylığa terfi etti ve 4. Kafkas Tüfek Tümeni'nin kurmay başkanı olarak atandı. 1917 Rus Devrimi sırasında Transkafkasya Federal hükümetinin Savaş Bakanı yardımcısı olarak görev yaptı. 1918 yılında bağımsız Gürcistan ordusunun başkomutanı oldu. Kısa süre sonra ülkenin Menşevik liderliyle anlaşamadığından dolayı istifa etti. Buna karşın birkaç ay sonra Gürcü-Ermeni Savaşı patlak verince yeniden Genelkurmay Başkanı sıfatıyla askerliğe döndü. 1919'da Ahıska eyaletindeki Müslüman devrimcileri mağlup eden Gürcü birliklerini komuta etti. Ayrıca 20 Nisan 1919'a kadar Türklerin elinde olan Artvin'i işgal etti. Tiflis'te bir askeri okulun kurulmasına yardım etti ve eş zamanlı olarak komutanlık yaptı. Bolşevikler yeni kurulan askeri okula darbe hazırlığı için saldırdığında hâlâ olay yerindeydi. Kvinitadze, öğrencileriyle birlikte sert bir direniş gösterdi ve binayı Bolşeviklere karşı başarıyla savundu. Günler sonra, Gürcü ordusunun başındayken, Sovyet Rus birliklerinin Azerbaycan'dan geçerek Gürcistan'a sızma girişimlerine müdahale etti. Kızıl Ordu'nun 1921'de Gürcistan'ı işgali sırasında yeniden Başkomutan olarak atandı. Mart 1921'deki savaşta Gürcistan'ın yenilgisinden sonra, memur olarak çalışacağı Fransa'ya sürgün edilidi. 1970 yılında Paris'in Chatou banliyösünde öldü ve Leuville-sur-Orge'deki Gürcü mezarlığına gömüldü. Kvinitadze'nin naaşı, 26 Mayıs 2021'de Tiflis'teki Mtatsminda Panteonu'na askeri törenle defnedildi.[1] 2006 yılında, Gürcistan Savunma Bakanlığı'nın bulunduğu Tiflis'teki bir sokağa Kvinitadze'nin adı verildi.
Hatırat
[değiştir | kaynağı değiştir]Kvinitadze'nin Rusça kitabı Gürcistan'ın Bağımsızlık Yıllarından Anılarım, 1917–1921 (Мои воспоминания в годы независимости Грузии, 1917–1921) 1985 yılında Paris'te basıldı. 1998'de kitabın Gürcüce tercümesi yayınlandı. Anılarının çoğunu Gürcistan'ın Sovyetleşmesinden bir yıl sonra yazan Kvinitadze, 1917-1921'in sıkıntılı yılları hakkında yeni ayrıntılar ve kişisel gözlemlerini de sunmaktadır. Kvinitadze'nin anıları, bu olayların yaşamış bir askerin yazdığı vakayiname olmasının yanı sıra, Menşevikleri suçlayan siyasi bir yorumdur.[2]
Zurab Avalişvili'nin tarihî eserleriyle birlikte, Kvinitadze'nin anıları, Gürcistan'ın kısa ömürlü bağımsızlığıyla ilgili Gürcistan dışında yazılmış en iyi birincil kaynaklardan biri olarak kabul edilmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Georgian Democratic Republic's Commander-in-Chief Reburied in Tbilisi". Civil Georgia. 26 Mayıs 2021. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ Hovannisian, Richard G. Moi vospominaniia v gody nezavisimosti Gruzii, 1917-1921 by G. I. Kvinitadze. Russian Review, Vol. 46, No. 1 (Jan., 1987), p. 99.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- General Giorgi Kvinitadze ile röportaj 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mayıs 1968, Özgür Avrupa Radyosu (Gürcüce)
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Волков С. В. Генералитет Российской империи. Энциклопедический словарь генералов и адмиралов от Петра I до Николая II. Том I. А—К. М., 2009
- Гогитидзе М. Грузинский генералитет (1699—1921). Киев, 2001
- Шабанов В. М. Военный орден Святого Великомученика и Победоносца Георгия. М., 2004
