Gevorkyan İlahiyat Fakültesi
| Gevorgian İlahiyat Fakültesi | |
|---|---|
| Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարան | |
 Gevorkian Fakültesi | |
 | |
| Kuruluş | 5 Ekim 1874 |
| Tür | İlahiyat fakültesi, İncil Koleji / İlahiyat Enstitüsü |
| Bağlılık | Ermeni Apostolik Kilisesi |
| Rektör | Bishop Gevorg Saroyan |
| Konum | Armavir, Ermenistan 40°09′43″K 44°17′37″D / 40.16194°K 44.29361°D |
| Yerleşke | Kentte |
| Okul renkleri | Mor, Altın |
| Web sitesi | Resmî internet sitesi |
Gevorkian Teknolojik İlahiyat Fakültesi (Ermenice: Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարան Gevorkyan Hogevor Č̣emaran)[1] veya Gevorkian İlahiyat Fakültesi (Ermenice: Գևրգյան Ճեմարան Gevorkyan),[2][3] Katolikos IV. George tarafından 1874'te kurulan Ermeni Apostolik Kilisesi'nin teolojik bir üniversitesidir.[4] Ermenistan'ın Kutsal Eçmiadzin Ana Makamı kompleksi içinde Vağarshapat (Eçmiyazin) kasabasında yer almaktadır.
Gevorkian İlahiyat Fakültesi, modern Ermenistan'daki en eski üniversite olarak kabul edilir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Katolikos IV. Gevorg'un (1866-1884) görev süresi boyunca, din adamlarının eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için Kutsal Eçmiazin Ana Makamında bir teoloji okulu kurulması çağrısında bulundu. 1872 yazında, tarihi okulun yeniden kurulmasını kolaylaştırmak için Archimandrites Gevork Surenian, Vahan Bastanian, Vahram Mankuni ve Aristakes Sedrakian'ı çağırdı; yeni bir ruhban okulu açılmasına karar verildi.
19. yüzyılda[değiştir | kaynağı değiştir]
18 Mayıs 1869'da Gevorkian Ruhban Okulu'nun temel taşı Kutsal Eçmiadzin Ana Makamı'nın kuzey arazisine atıldı. Temel taşı, Katolikos Gevorg IV tarafından atıldı. Kutlama töreninde yazar Gazaros Ağayan da vardı; "25 Mayıs'ta, biri Katolikos'un kutsamasının ikinci yıl dönümü, diğeri - ruhban okulunun kuruluş yıldönümü olan mutlu günlere tanık olduk" (Ararat, Vagharshapat, 1869. sayı) dedi. Ruhban okulu 1869-1874 arasında yapım aşamasındaydı. Bu sırada Ermeni Kilisesi, Çarlık hükûmeti ile okulun açılmasıyla ilgili görüşmelerde bulundu. 28 Eylül 1874'te fakülte binası hazırdı ve tamamlanması kutlandı. Birkaç gün sonra, 5 Ekim 1874'te Kafkasya Komisyonu Görevlisi Gulkovich, Archimandrite Bastanian'a, Çar'ın ruhban okulu tüzüğünü onayladığını ve açılmasına izin verildiğini bildirdi. Ruhban okulu, birçok zorluğun üstesinden geldikten sonra görevine başladı.
İlahiyat fakültesi ilk mezunlarını 1885-86 öğretim yılında aldı. Katolikos Markar I (1885–1891) dini konuların öğretimini geliştirmek için Piskopos Malachai Ormanian'ı fakülteye ders vermeye davet etti. Onun rehberliği bu konuların rolünü güçlendirmeye yardımcı oldu; dahası, bir yıl içinde Piskopos Ormanyan, eski Ermeni Kilisesi'ni incelemeye istekli ve hazır olan öğrencileri ruhban okuluna aldı. Bu kuşağın ünlü çağdaşları, Katolikos Gevork V (1911–1930), Archimandrite Komitas, Büyük Kilikya Evi'nden I. Karekin ve Piskopos Karapet Mkrtchian idi.
Gevorkian İlahiyat Fakültesi, temel amacı yetenekli ve eğitimli öğretmenlerden oluşan çekirdek bir grup hazırlamak olan eğitim bilimi, psikoloji, mantık ve felsefenin öğretildiği tek akademik kurumdu. Fakültede Eğitim Bilimleri'nin geliştirilmesi ve uygulanması, S. Mandikian, N. Karamian, A. Oltetsian, G. Edilian ve A. Shavarshian'ın çabalarıyla kurulmuştur. Ermeni halkının tarihine, edebiyatına, bibliyografyasına, etnografyasına, müziğine, mimarisine ve sanatına önem verilmiştir.
Yeni meslektaşlar ilk nesil eğitimcilerin yerini aldı. Aralarında Manuk Abeghian, Başpiskopos Karekin Hovsepants, Piskopos Karapet Mkrtchian, Komitas ve diğerleri de dâhil olmak üzere ruhban okulu mezunları davet edildi.
İlahiyat okulu aynı zamanda öğretmenleri laik okullara hazırlama görevini de üstlendi. 16 Eylül 1888'de, I. Katolikos Makar (1885–1891), ruhban okulunun tüzüğüne, bu eğitim kurumunun Ermeni din adamlarını hazırlama amacını teyit eden bir ek ekledi. İlk 43 yıl boyunca fakülte, binlerce öğrenciye eğitim veren 43 din adamı/öğretmen hazırladı. İlahiyat okulu olarak kurulurken mezunlar, 19. ve 20. yüzyıllarda önemli bir eğitim ve kültür zenginliği inşa ettikleri için okulun gerçek faydaları doğası gereği daha laikti.
20. yüzyılda[değiştir | kaynağı değiştir]
Fakültenin kuruluşu, Ermeni kültürünün ortaya çıktığı ve entelektüellerin arttığı bir döneme denk geldi. Ancak o sırada Çarlık hükûmeti, yerel kilise okullarını kapatma politikasıyla uğraşıyordu. Bu zorlu döneme rağmen fakülte, 1917'ye kadar varlığını koruyabilmiş ve Ermeni okulları ile kültürü için bağlayıcı ve birleştirici güç olmuştur. Fakülte, dünyanın her yerinden Ermeni gençleri bir araya getirdi; onları eğitti ve evlerine geri gönderdi, Ermenistan okulları açmalarını ve öğrendiklerini aktarmaları bekleniyordu.
İlk 43 yıl boyunca fakülte, misyonunu Ermeni Kilisesi'ne karşı yüksek düzeyde bir sorumlulukla yerine getirerek, onu yiğit bir din adamlarının yanı sıra değerli armenologlar, filologlar, tarihçiler, müzisyenler, öğretmenler ve yurtsever halk figürleriyle güçlendirdi. Önemli mezunlar arasında Katolikos Gevork Vl Chorekchian, Karekin l Hovsepants (Kilikya Büyük Evi Katolikosu), Piskopos Karapet Ter-Mkrtchian, Ruben Ter-Minasian, Komitas, Ervand Ter-Minasian, Arşak Ter-Mikaelyan, Manuk Abeghian, Nikogaios bulunmaktadır. Adonts, Stepan Malkhasants, Avetik Isahakian, Aksel Bakunts, Levon Shant ve diğer birçok öğretmen ve din adamı, fakültenin mezunları arasındadır.
Ermeni Kırımı sırasında, Kutsal Eçmiadzin Ana Makamı çok sayıda mülteci ile doluydu. Ermeni ulusunun karşı karşıya olduğu trajik durum nedeniyle, I. Katolikos Gevork ve müdür Piskopos Karekin Hovsepants, gelecek yıl yeniden açılması ümidiyle Aralık 1917'de fakülteyi geçici olarak kapatmaya karar veridi.
Fakültenin okulunu yeniden açma çabaları 1921 yılına kadar başlayamadı. Katolikos Gevork V Sureniants (1911–1930), Katolikos Khoren l Muradbekian (1932–1938) ve Başpiskopos Karekin Hovsepants okulun yeniden açılması için adımlar attı. Bu çabalar nihayetinde, Katolikos Gevork Vl Chorekchian'ın (1941–1954) koordine faaliyetleri sayesinde gerçekleştirildi.
1925'te, o zamanki Başpiskopos Khoren Muradbekian (Katolikos'un temsilcisi) Halklar Komiserliği Konseyi'nin fakülteyi yeniden açılmasını sağlayan bir karar çıkardığını öğrendi. Haber, tüm Ermeni piskoposlarına ulaştı ve maddi yardımlar V. Katolikos Gevork'a gönderildi; ancak karar verilmedi.
Katolikos Gevork V, 28 Haziran 1928'de İlahiyat Okulu'nun yeniden açılması için Halk Komiserliği Konseyi Başkanı Sahak Ter-Gabrielian'a başvurdu. Bir bina tahsis edildi, ancak hükûmet geçici bir ihtiyaç olduğunu belirterek binaya el koydu. Bina, hiçbir zaman kiliseye iade edilmedi ve bina, şu anda Ermenistan Cumhuriyeti Devlet Merkez Arşivi olarak kullanılmaktadır.
I. Katolikos Khoren kutsandığında, acil görevlerinden biri fakülteyi yeniden açmak oldu. 20 Şubat 1933 tarihli ilk kararnamesinde, "...bu ihtiyatlı ve temkinli zamanlarda, sert mali durumunu iyileştirmemiz, Birleşik kardeşliği kurtarmamız ve zenginleştirmemiz, kilisenin çocuklarına hizmet etmemiz ve bugün savaş ve zor koşullar nedeniyle kapalı olan yüksek dini okulda yaşam gerçeğini yaymamız zorunludur." dedi.
VI. Katolikos Gevork 1941'deki kutsamasından önce bile, Ulusal Kilise Meclisi'ne uygun projeler sunarak fakültenin yeniden açılması gerektiğini vurguladı. Supreme Archimandrite (Dzayrakooyn Vardabed) Srapion yeniden açılmaya katkıda bulundu. Şartı temsil eden 10 maddeden oluşan bir belge hazırladı. Tüzük, öğrenciler için altı yıllık kursa ilişkin bilgileri içeriyordu. Tüzüğe göre, okulun iki yıllık üç dönemi olması ve mezun olduktan sonra Ermeni Apostolik Kilisesi'ne hizmet etmesi gereken 36 tatlı sesli ve sağlıklı öğrenciyi kaydetmesi gerekmektedir. Mezunun din adamı olamadığı durumlarda, öğrenci, yazılı anlaşmaya göre, eğitimi süresince yaptığı masrafları ödeyecekti.
Ermeni diasporası başarılı bir yeniden açılışa katkıda bulundu. Amerika'daki Ermeni Kilisesi Başpiskoposu Tirair Ter-Hovhanesian, Katolikos Khoren'e semineri duyduktan sonra üç öğrencinin masraflarını ödemek istediğini iletti; "Sanasar Ahit'in toplamı da fakülte için kullanılmalıdır" dedi. VI Katolikos Gevork, 1941'de Tüm Ermeniler Katolikosu olarak kutsandıktan sonra, fakültenin yeniden açılmasının önemine dikkat çeken ilk kararnamesini yayımladı.
1945'te yeniden açılması[değiştir | kaynağı değiştir]
1 Kasım 1945'te, 38 yıl süreyle kapatıldıktan sonra Gevorkian İlahiyat Okulu'nun kapıları, Ermeni Apostolik Kilisesi'nde genç Ermenilerin rahip olmaları için yeniden açıldı. Ancak zamanlar zordu. Komünist hükûmet tarafından kapatılan 300'den fazla kilise vardı. 1 Kasım 1945'te İlahiyat Fakültesi yeniden açıldı. Törende aralarında St. Malhasian, Ervand Shahaziz, Av. Isahakian ve diğerleri vardı. Tanıkların iddia ettiği gibi, VI. Katolikos Gevork'un gözleri açılış duasını söylerken mutluluk gözyaşlarıyla akıyordu. Dersler, 2 Kasım 1945'te başladı.[5]
VI. Katolikos Gevork, bu vesileyle çok sayıda tebrik mesajı aldı. Bir Gevorkian İlahiyat Fakültesi mezunu olan Kilikya Büyük Evi Katolikos Karekin l'in "Fakültenin yeniden açılması vesilesiyle tebriklerimizi iletiyoruz" (Etchmiadzin Aylık, Kasım-Aralık sayısı, 1945) dedi.
6 Eylül 1945'te kurulun kararnamesi ve onayına göre fakültenin müdürlüğü, deneyimli eğitimci ve İngilizce dili uzmanı Minas Minasian'a verildi.
Fakülte, yeni öğrenciler ve yeni öğretmenlerle tarihinin yeni aşamasına girdi. Yeniden açılış büyük bir ciddiyet ve görkemle kutlandı. Yeni açılan Gevorkian İlahiyat Fakültesi, becerikli öğretim kadrosu ve gayretli ve saygılı öğrencilerden oluşuyordu. VI. Katolikos Gevork, öğrencilerin eğitimdeki ilerlemelerini, yiyecek ve kıyafetlerinin kalitesini ve ayrıca öğrencilerin diğer günlük koşullarını takip etti. 1951'de VI. Katolikos Gevork'un fakültenin faaliyetlerinden meyvelerini alma hayali, seminerin ilk mezunları olduğunda gerçekleşti. Dokuz öğrenci, fakültenin altı dersini tamamladı, bunların çoğu mükemmel ve iyi not aldı.
Günümüzdeki durumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Gevorkian İlahiyat Okulu'nun ciddi bir şekilde yeniden yapılandırılması, 1999'da Aziz Krikor Lusavoriç'in tahtına çıkan Ermenilerin Başpiskoposu ve Katolikosu II. Karekin ile gerçekleşti. Katolikos Karekin, öğrenci sayısını artırmayı ve aynı zamanda idari ve öğretim elemanlarının sorumluluklarını artırmayı önerdi.
Katolikos'un denetimi ve hemen katılımı altında, fakülte eğitim müfredatı temel değişikliklere uğradı. Yüksek düzeyde eğitim, doktorlar, profesörler ve bilim adaylarını garanti altına almak; hayatlarını Ermeni gençliğini eğitmeye ve bilim geliştirmeye adayanlar, ilahiyat derslerine davet edildi.
2001–2002'de Gevorkian İlahiyat Fakültesi, Yüksek Din Eğitimi Enstitüsü (ilahiyat üniversitesi) statüsünü aldı. Yeniden yapılanma ve geliştirilmiş müfredatın gözden geçirilmesinden sonra, Ermenistan Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı, fakülteye bir Din Üniversitesi statüsü verdi. 2002 yılında, Amerika Birleşik Devletleri'nden Gevork ve Sirvard Hovnanian'ın bağışları nedeniyle büyük bir yeniden inşa çalışması yapıldı. Fakültenin her odası yenilenmiş ve binanın yapısal bütünlüğü artırılmıştı. Yeni sınıflar 2003-2004 öğretim yılından itibaren kullanıldı.
Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]
Akademik konsey, fakültenin yönetim organıdır. Konseye Tüm Ermeniler Katolikosu başkanlık etmektedir.[6] Fakültede eğitim yöntemleri komitesinin danışmanlık rolü vardır. Komite üyeleri, Katolikos tarafından onaylanan akademik konseyin başlatılmasıyla seçilir.[7] Kasım 2015'te fakültenin kültür komitesi oluşturuldu.
Günümüzde, fakültenin başkanları 6 şekilde ayrılmıştır:[8]
- İncil çalışmaları başkanı.
- Tarihsel Teoloji başkanı.
- Hristiyan Doktrini başkanı.
- Pratik Teoloji başkanı.
- Filoloji bölümü başkanı.
- Beşeri Bilimler başkanı.
Fakülte, yukarıda belirtilen alanlarda lisans, yüksek lisans ve doktora dereceleri sunmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Mother See Projects: Gevorkian Theological Seminary". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Gevorkian Seminary building". 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Gevorkian Seminary". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Higher Education in Armenia: Gevorkian Theological Seminary". 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ Etchmiadzin Monthly, November–December issue, 1945
- ^ "Gevorkian Seminary, the Academic Council". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Educational Methods Committee of the Gevorkian Seminary". 12 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Gevorkian Seminary chairs". 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gevorgian İlahiyat Fakültesi 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.