Gaudiya Vaişnavizmi
| Dinler | |
|---|---|
| Vaişnavizm (Hinduizm) | |
| Kutsal kitaplar | |
| Diller | |
Gaudiya Vaişnavizmi (IAST: Gauḍīya Vaiṣṇavasampradāyaḥ) veya Çaitanya Vaişnavizmi,[1][2] Çaitanya Mahaprabhu'nun (1486–1534) öğretisini esas alan bir Vaişnav Hindu mezhebidir. "Gaudiya", Bengal'in Gaura veya Gauḍa bölgesini (bugünkü Batı Bengal'in Malda bölgesi ve Bangladeş'in Rajshahi bölgesi) ifade eder ve Vaişnavizm "Vişnu'ya tapmak" anlamına gelir. Gaudiya Vaişnavizmi Krişnaizm'in, yani Krişna merkezli Vaişnav geleneklerinin bir parçasıdır.[3] Teolojik temeli esas olarak Çaitanya'nın ilk takipçileri olan Sanatana Goswami, Rupa Goswami, Jiva Goswami, Gopala Bhatta Goswami ve birçok farklı figür tarafından yorumlandığı şekliyle Bhagavad Gita ve Bhagavata Purana'ya (gelenek içinde Srimad Bhagavatam olarak bilinir) dayanmaktadır.[4][5]
| Makale serilerinden |
 |
Felsefi kavramlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Canlı varlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Gaudiya Vaişnava felsefesine göre bilinç, maddenin bir ürünü değil, ruhun bir sonucudur.[6] Hayvanlar da dahil olmak üzere tüm canlı varlıkların (jivalar) bir ruhu vardır. Bu ruh, onların mevcut fiziksel bedenlerinden farklıdır; ruhun doğası, herhangi bir doğum veya ölüm olmadan ebedi, ezeli, değişmez ve yok edilemezdir.[7] Beden öldüğünde ruh ölmez, fakat yeni bir bedene geçerek yeni bir bedende yeniden doğar.[8] Dünyanın illüzyonel doğasına (Maya) kapılan ruhlar, bu ve diğer gezegenlerdeki çeşitli 8,4 milyon farklı yaşam türü arasında, karma yasalarına ve bireysel arzulara uygun olarak tekrar tekrar yeniden doğarlar. Bu Hindu, Sih ve Budist inançlarında bulunan samsara kavramıyla tutarlıdır.[9][10]
Samsara sürecinden kurtulmanın (moksha olarak bilinir) çeşitli manevi uygulamalarla mümkün olduğuna inanılır ve genel olarak yaşamın nihai amacıdır.[11] Bununla birlikte, Gaudiya Vaişnavizmi'nde, bireyin nihai amacı yeniden doğuş döngüsünden kurtuluştan ziyade Tanrı'ya saf sevgi ve aşka ermektir. Buna bhakti denir.
Yüce Kişi (Tanrı)[değiştir | kaynağı değiştir]
Gaudiya Vaişnavizmi'nin önplana çıkan yönlerinden biri, Krişna'ya Tanrı'nın tüm avatar enkarnasyonlarının kaynağı olarak tapınılmasıdır. Bu, Bhagavata Purana'daki " krsnastu bhagavan svayam ", ("Krişna Tanrı'nın Kendisidir") gibi alıntılara dayanmaktadır.[12] Jiva Gosvami bu inancı Gaudiya Vaişnava ekolü teolojisinde "paribhasha-sutra" (kesin kural) ve "mahavakya" (yönetici öneri) olarak tanımlar.[13]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ De 1942.
- ^ Sinha 2001.
- ^ Hardy 1987.
- ^ Bryant 2017.
- ^ Holdrege 2017.
- ^ Consciousness the Symptom of the Soul 6 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Stephen Knapp
- ^ "Bhagavad Gita 2.20". Vedabase.io. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2020.
- ^ Hutchinson, Janis-Faye (2009). "Karma, reincarnation, and medicine: Hindu perspectives on biomedical research". Dordrecht: Springer Nature B.V: 110.
- ^ Lochtefeld, James (2002). Hindusm Encyclopedia. 2nd (İngilizce). 29 East 21st Street, New York, NY 10010: The Rosen Publishing Group, Inc. New York. s. 12. ISBN 0-8239-3180-3.
- ^ Lochtefeld, James (2002). Hinduism Encyclopedia. 2nd (İngilizce). 29 East 21st Street, New York, NY 10010: The Rosen Publishing Group, Inc. s. 8. ISBN 0-8239-3180-3.
- ^ Lochtefeld, James (2002). Hinduism Encyclopedia (İngilizce). 29 East 21st Street, New York, NY 10010: The Rosen Publishing Group, Inc. New York. s. 19. ISBN 0-8239-3180-3.
- ^ Bryant, Edwin (2007). "Chapter 4: Krishna in the Tenth Book of the Bhagavata Purana". Edwin, Bryant (Ed.). Krishna : a sourcebook. Oxford: Oxford University Press. ss. 114-117. ISBN 978-0-19-972431-4. OCLC 181731713.
- ^ Dasa, Satyanarayana (2007). "Chapter 16: The Six Sandarbhas of Jiva Gosvami". Bryant, Edwin (Ed.). Krishna : a sourcebook. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-972431-4. OCLC 181731713.