Galanthus fosteri
| Galanthus fosteri | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
)_(16585248248).jpg) | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Galanthus fosteri Baker, Gard. Chron., ser. 3, 5: 458 (1889). | |||||||||||||||
Galanthus fosteri, Amaryllidaceae familyasının Galanthus cinsinden bir bitki türüdür.
Ayrım[değiştir | kaynağı değiştir]
Yapraklar mumsuz, parlak ya da koyu yeşil. İç tepal segmentlerinin dış yüzünde uçta ve tabanda 2 leke bulunur. Bu özellikleri ile diğer Galanthus taksonlarından ayrılır.[1]
IUCN kırmızı listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu tür, Lübnan ve Suriye'de ender olarak görülmesine rağmen, Türkiye'de oldukça yaygın olduğu ve herhangi bir büyük tehditle karşı karşıya olduğuna veya popülasyonunun azaldığına dair hiçbir kanıt bulunmadığından, Akdeniz bölgesinde En Az Endişe Veren olarak sınıflandırılmaktadır. Dağılımı ve popülasyonu hakkında ek araştırma yapılması önerilir.[2]
Coğrafi dağılım bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu tür Türkiye'de[3] ve güneyde Lübnan ve Suriye'de[3][4] bulunur. Bazı yazarlar daha geniş bir dağılım dağılımına ına dikkat çekse de[5][6] türlerin ekolojik gereksinimleri nedeniyle bu pek olası görünmüyor.[7]
Türkiye'de, güneyde Adana (Bahçe, Haruniye yukarısında Dumanlı Dağı), Gaziantep, Hatay (Belen'den İskenderun'a)[3] ve Osmaniye[5] illerinden bildirilmiştir. Lübnan'da, türler Lübnan Dağı'nın batı yamaçlarının ormanlık ve korunmuş alanlarındaki birkaç bölgeden kaydedilmiştir. Tarihsel olarak Tannourine, Mayrouba, Baskinta, Majdel Tarchich, Dahr el-Baidar, Mdeirej ve Jezzine[4] olmak üzere yedi bölgede gözlenmiştir. Daha yakın zamanlarda, Jezzine[8] ve Baskinta'nın[7] yanındaki Mlikh'de bulunmuştur. Suriye'de, Slenfe mevkiinden[4] rapor edilmiştir ve yakın zamanda herhangi bir veri bulunmamaktadır.[2]
Akdeniz bölgesi dışında, Türkiye'nin merkezinde Samsun (Ladik), Sinop, Amasya (Alpınar), Sivas,[3] Ordu ve Kayseri illerinde bulunur.[5][6]
Nüfus bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu tür Lübnan ve Suriye'de kıt olmasına rağmen, Türkiye'de oldukça yaygın olarak kabul edilir ve popülasyonunun Akdeniz bölgesi düzeyinde azaldığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. Şu anda olgun bireylerin sayısına ilişkin kesin bir tahmin mevcut değildir. Lübnan'da, Jezzine bölgesindeki veya Tannourine bölgesindekiler gibi bazı alt popülasyon grupları, ciddi şekilde parçalanmış olarak kabul edilmese de, birbirinden izole edilmiştir. Kentsel ve altyapı geliştirme ve madencilik gibi tehditler nedeniyle türün yelpazesinin bazı bölümlerinde yerel düşüşler gözlemlenmiştir.[9]
Habitat ve ekoloji bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu tür, serin, kuzeye bakan, gölgeli habitatlarda, örneğin gölgeli kireçtaşı kayalarının çıkıntılarında, Scilla cernua ile, Quercus coccifera ve Pistacia terebinthus makilerde, çimenlerde, eriyen karların yakınında ve Fagus orientalis ormanında yaşar. Metamorfik kayaları kaplayan daha asidik topraklarda da görülmesine rağmen, en sık kireçtaşı kayalarında bulunur. Bu çok yıllık soğanlı tür çok ketumdur ve yüksekliği 30 cm'yi geçmez, yerelliklere bağlı olarak Şubat-Mart ayları arasında uzanan çiçeklenme döneminde kısa bir süre için görünür.[4][5][6]
Tehdit bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kentsel gelişim, yol yapımı ve taş ocakçılığı Lübnan'da önemli kabul edilen yerel tehditlerdir.[9] Bunların Akdeniz düzeyinde büyük tehditler olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.[2]
Kullanım ve ticaret bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu türün bahçecilik için ticareti çok sınırlıdır.[6] ve Lübnan ve Suriye'de kullanımına dair hiçbir kanıt yoktur ve takdir yetkisi onu çoğu insan için bilinmeyen bir tür yapar.[9]
Koruma işlemleri bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Tüm Galanthus spp. Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşmenin[10] Ek II kapsamında yer almaktadır. Bu türün Lübnan'daki Tannourine Sedir Ormanı'nın koruma altındaki alanında bulunması makul görünmektedir.[9] Bu tür için kendi türü için alınan koruma önlemleri hakkında bilgi yoktur. Dağılımı, popülasyon büyüklüğü ve eğilimleri hakkında araştırma yapılması önerilir.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ İ. Yüzbaşıoğlu, “Türkiye’deki Kardelen (Galanthus) Taksonlarının Revizyonunu” Doktora tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2010.
- ^ a b c d Lansdown, R.V. & El Zein, H. 2018. Galanthus fosteri. The IUCN Red List of Threatened Species 2018: e.T13146862A18614550.
- ^ a b c d Davis, P.H., Mill, R.R. and Tan, K. (eds). 1984. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Volume VIII. pp. 632. Edinburgh University Press, Edinburgh.
- ^ a b c d Mouterde, P. 1966. Nouvelle Flore du Liban et de la Syrie. Dar El-Mashreq Editeurs, Beirut, Lebanon.
- ^ a b c d Davis, A.P. 1999. The genus Galanthus L. A Botanical Magazine Monograph. Timber Press, Portland, Oregon. 297 pp.
- ^ a b c d eMonocot. 2016. eMonocot. An online resource for monocot plants. Available at: http://e-monocot.org/ 28 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ a b H. El Zein pers. obs. 2016
- ^ Tohmé, G. and Tohmé, H. 2014. Illustrated Flora of Lebanon. National Council for Scientific Research (CNRS), Beirut.
- ^ a b c d H. El Zein pers. comm. 2017
- ^ CITES - The Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora. 2017. Appendices I, II and III valid from 4 April 2017. Available at: https://cites.org/eng/app/appendices.php 3 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (Accessed: June 2017)
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikitür'de Galanthus fosteri ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Wikimedia Commons'ta Galanthus fosteri ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
