France A. Córdova

Vikipedi, özgür ansiklopedi
France Córdova
Ulusal Bilim Vakfı Genel Müdürü
Görev süresi
31 Mart 2014 - 31 Mart 2020
Başkan Barack Obama
Donald Trump
Yerine geldiği Subra Suresh
Yerine gelen Kelvin Droegemeier
Sethuraman Panchanathan
Purdue Üniversitesi Rektörü
Görev süresi
16 Temmuz 2007 - 30 Haziran 2012
Yerine geldiği Martin C. Jischke
Yerine gelen Timothy Sands
Kaliforniya Üniversitesi Riverside Şansölyesi
Görev süresi
1 Temmuz 2002 - 1 Temmuz 2007
Yerine geldiği Raymond L. Orbach
Yerine gelen Timothy P. White
Kişisel bilgiler
Doğum 5 Ağustos 1947 (76 yaşında)
Paris, Fransa
Evlilik(ler) Christian Foster
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Stanford Üniversitesi (Lisans)
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Yüksek lisans, Doktora)
Kariyeri
Çalıştığı kurumlarUlusal Bilim Vakfı
Purdue Üniversitesi
Kaliforniya Üniversitesi (Riverside kampüsü)
Kaliforniya Üniversitesi (Santa Barbara kampüsü)
Pensilvanya Eyalet Üniversietsi
Los Alamos Ulusal Laboratuvarı
NASA
TezX-ray observations of dwarf novae (1979)
Doktora
danışmanı		Gordon Garmire

France Anne-Dominic Córdova (d. 5 Ağustos 1947), Ulusal Bilim Vakfı'nın on dördüncü genel müdürü olan Amerikalı astrofizikçi ve yöneticidir.[1] Daha önce, 2007'den 2012'ye kadar Purdue Üniversitesi'nin on birinci rektörü olarak görev yapmıştır.[2] Günümüzde Science Philanthropy Alliance topluluğunun başkanlığını yürütmektedir.[3]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Córdova, Fransa'nın başkenti Paris'te on iki çocuğun en büyüğü olarak dünyaya geldi. Annesi İrlandalı-Amerikalı, babası ise Birleşik Devletler Askerî Akademisi mezunu Meksikalı-Amerikalı bir iş adamıdır.[4][5] Liseyi Los Angeles'ın doğusundaki La Puente, Kaliforniya'da yer alan Bishop Amat Lisesi'nde okudu. Stanford Üniversitesi'nde eğitim gördü ve üstün başarı derecesiyle mezun olduktan sonra Meksika'nın Oaxaca eyaletindeki bir Zapotek Kızılderili bölgesinde antropolojik saha çalışmaları yürütmeye başladı. 1979'da Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden Fizik alanında doktora derecesi aldı.[6]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Córdova, 1979'dan 1989'a kadar Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'ndaki Uzay Astronomi ve Astrofizik Grubunda çalıştı ve burada ayrıca Grup Lideri Yardımcısı olarak da görev yaptı. 1989'dan 1993'e kadar Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nde Astronomi ve Astrofizik Bölümü başkanlığını yürüttü. 1993 yılında Córdova, NASA Baş Bilim İnsanı seçildi.[7]

Córdova daha sonra Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara'da Araştırma Sorumlusu Rektör Yardımcısı ve fizik profesörü olarak çalışmaya başladı. 2002 yılında Riverside'daki Kaliforniya Üniversitesi'ne Şansölye olarak atandı ve burada Seçkin Fizik ve Astronomi Profesörü olarak görev yaptı. Córdova, çalıştığı bu üniversitede tıp okulunun açılmasına yönelik ilk adımları attı.[8]

Córdova, 2007'de Purdue Üniversitesi'nin on birinci başkanı oldu ve burada öğrenci başarısını ve disiplinlerarası araştırmaların ticarileştirilmesini destekleyen politikalar izledi.[9] Yönetimi, Purdue Sağlık ve İnsan Bilimleri Koleji'nin ve koleje bağlı Küresel Politika Araştırma Enstitüsü'nün kuruluşunu denetledi.[10][11] Okulun araştırma fonunu rekor seviyelere getirmesi, itibar sıralamasını yükseltmesi ve öğrenci tutma oranlarının yüksek olması gibi başarıları nedeniyle görev süresinin sonunda Purdue tarafından tebrik edildi.[12]

Córdova'nın bilimsel katlıları çoğunlukla gözlemsel ve deneysel astrofizik, x-ışını ve gama ışını alanlarında olmuştur. En son 2007'de olmak üzere toplam 150'den fazla bilimsel makale yayınladı.

Başkan Barack Obama tarafından 2009 yılında Smithsonian Enstitüsü Mütevelli Heyeti'ne atandı ve 2014 yılına kadar burada görev yaptı.[13] 2012-2014 yılları arasında Mütevelli Heyet Başkanlığı yaptı.

2014 yılında Córdova, Başkan Obama tarafından Ulusal Bilim Vakfı'nın 14. başkanı olması için aday gösterildi ve Amerika Birleşik Devletleri Senatosu'nun onaylamasının ardından görevine başladı.[1]

2020 yılında Ulusal Bilim Vakfı'ndaki görevini tamamladıktan sonra Haziran 2020'de Kaliforniya Teknoloji Üniversitesi'nin Mütevelli Heyeti'ne seçildi.[14] Ayrıca Mayıs 2021'de Science Philanthropy Alliance topluluğunun başkanı seçildi.[3]

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Córdova, bilim eğitmeni Christian J. Foster ile evlidir ve Anne-Catherine ve Stephen adında iki çocuğu bulunmaktadır.[15]

Ödülleri ve başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

1996 yılında Córdova, NASA'nın en yüksek ödülü olan NASA Üstün Hizmet Madalyası'nı aldı. 2000 yılında Jack Kilby adına dağıtılan Kilby Ödülleri'nde "bilim, teknoloji, yenilik, icat ve eğitim yoluyla topluma katkıları" sayesinde ödül kazandı.[16] 2002 yılında Hispanic Business Magazine tarafından 80 Elit Hispanik Kadın'dan biri seçildi. 2008'de Córdova, Stanford Üniversitesi Çok Kültürlü Mezunlar Onur Listesi'ne aday gösterildi. 2008 yılında Başkan George W. Bush tarafından Ulusal Bilim Kurulu'na atandı. 2012 yılında Adler Planetaryumu'nun Uzay Biliminde Kadınlar Ödülü'nü kazandı.[17]

2012 yılında Purdue Üniversitesi'nin France A. Córdova Rekreasyonel Sporlar Merkezi'ne adı verildi. 55 yıllık tesisin 98 milyon dolar maliyetli yenilenme işlemi kendisinin başkanlığı döneminde yapılmıştı.[18] Bina, Athletic Business tarafından 2014 yılında Liyakat Fakültesi Ödülü alan 10 rekreasyon tesisinden biriydi.[19]

Córdova; Amerikan Bilimsel Gelişme Birliği (AAAS), Bilimde Kadınlar Derneği (AWIS), Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi ve Amerika Birleşik Devletleri Millî Akademileri gibi toplulukların üyesidir. İrlanda Kraliyet Akademisi'nde ise onursal üye olarak yer almaktadır.[20] 1997'de Los Angeles'taki Loyola Marymount Üniversitesi'nden, 2011 yılında Ben Gurion Üniversitesi'nden, 2012 yılında Purdue Üniversitesi'nden, 2015 yılında Duke Üniversitesi'nden, 2016 yılında Connecticut Üniversitesi ve Rochester Teknoloji Enstitüsü'nden olmak üzere çok sayıda fahri doktora unvanı aldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Morello, Lauren (12 Mart 2014). "US Senate approves France Córdova to lead NSF". Nature. 17 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014. 
  2. ^ Medaris, Kim (9 Temmuz 2007). "Córdova to hold ice cream social July 16 on first day as Purdue president". Purdue News Service. 23 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008. 
  3. ^ a b "Science Philanthropy Alliance". Science Philanthropy Alliance (İngilizce). 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  4. ^ "UC Riverside names system's first Latina chancellor". Black Issues in Higher Education. 10 Nisan 2003. 13 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008. 
  5. ^ "Frederick B. Cordova Jr., Obituary". Legacy.com. 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022. 
  6. ^ X-ray observations of dwarf novae (Ph.D. tez). California Institute of Technology. 1979. 6 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022 – ProQuest vasıtasıyla. 
  7. ^ Kahn, Jerry (1999). Women in Physical Science Careers. Mankato, Minnesota. ss. 11-12. ISBN 0-7368-0015-8. 
  8. ^ Trounson, Rebecca (11 Kasım 2005). "A Medical School for UC Riverside?". Los Angeles Times. 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011. 
  9. ^ "Purdue inaugural launches new efforts for students, 'discovery with delivery'". Lafayette Online. Purdue University News Service. 12 Nisan 2008. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011. 
  10. ^ "Purdue President To Step Down". WRTV. 1 Temmuz 2011. 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2011. 
  11. ^ "Who's Who in Education". Indianapolis Business Journal. 1 Ekim 2011. 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2011. 
  12. ^ "Purdue trustees pay tribute to 2 university leaders". Purdue University. 11 Mayıs 2012. 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2013. 
  13. ^ "Purdue's Córdova to serve as Smithsonian regent". www.purdue.edu. 21 Eylül 2009. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022. 
  14. ^ "France Cordova Elected as New Caltech Trustee". Pasadena Now. 10 Haziran 2020. 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022. 
  15. ^ "Press release : Cordova named NASA Chief Scientist" (TXT). Nasa.gov. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2015. 
  16. ^ "Astrophysicist France Córdova to deliver UCLA's Luskin Lecture for Thought Leadership". UCLA (İngilizce). 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2021. 
  17. ^ "Adler board names Women in Space Science winner". DailyHerald.com. 28 Mart 2012. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014. 
  18. ^ Weddle, Eric (12 Ekim 2012). "Purdue approves sports center". WISH-TV. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2012. 
  19. ^ "2014 Facilities of Merit: France A. Cordova Recreational Sports Center - Athletic Business". Athleticbusiness.com. 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2015. 
  20. ^ "28 New Members elected to Royal Irish Academy". Royal Irish Academy. 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=France_A._Córdova&oldid=30317647" sayfasından alınmıştır