Kahraman-Balıklar Süperkümesi
Kahraman-Balıklar Süperkümesi evrenin bilinen en büyük yapıları arasında yer alır. Yaklaşık 300 milyon ışık yılı uzunluğunda, yoğun bir gökada duvarıdır. Kahraman-Balıklar Süperkümesi yalnızca gökteki en belirgin süperküme olmakla kalmaz, aynı zamanda gökteki en belirgin boşluğun da yanında durur. Boğa boşluğu, sınırları her iki kenarında yer alan gökada duvarlarıyla belirlenmiş büyük, dairesel bir boşluktur. Boşluğun çapı yaklaşık 100 milyon ışık yılıdır.
Bilimsel araştırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kahraman-Balıklar Süperkümesi, keşfedilen ilk süperkümelerden biridir. Evrenin büyük ölçekli yapılarının incelenmesinde, önemli bir rol oynamıştır. 1977'de, Tallinn/Estonya'da yapılan bir konferansta, Mihkel Jöeveer ve Jaan Einasto "Evren Hücreli Bir Yapıya Mı Sahiptir? - Has The Universe The Cell Structure?" diye sormuştur. İki bilim insanı, evrenin büyük ıssız boşlukları çevreleyen, büyük gökada süperkümelerinden meydana geldiği önermesinde bulunmuşlardır. Başlangıçta büyük bir şüphecilik mevcut olsa da, haklılıkları sonradan ispatlandı. Bildirileri, bu sayfanın en üstünde yer alan harita ile aynı bölgeyi gösteren bir Kahraman-Balıklar süperkümesi haritası içeriyordu. Bilim insanları, Kasım 1978'de, Erik Tago ile birlikte daha uzun bir bildiri hazırladılar.
Riccardo Giovanelli ve Martha Haynes'in çabalarıyla,[1][2] Kahraman-Balıklar Süperkümesi'nin incelemesinde devrim yaratıldı. Süperkümenin 1983 yılında yapılan ilk incelemesinden[3] (Guido Chincarini ile birlikte yayımlandı[4]) sonra, ekip Kahraman-Balıklar Süperkümesi'ni sistemli bir şekilde inceledikleri ve 1985-1993 yılları arasında yayımlanan, 6 bildirilik bir seriye başladı.[5][6][7][8][9][10] Kahraman-Balıklar Süperkümesi, büyük oranda onların çabaları sayesinde bugün en iyi anlaşılan süperkümelerden biridir.
Kahraman kümesi (A426), on yıllar boyunca incelendi. Örneğin, J.Brunzendorf ve H.Meusinger, Kahraman Kümesi gökadalarının önemli bir kataloğunu 1999'da hazırladı.[11]
Kahraman Kümesi, radyo ve x-ışını dalga boylarında kapsamlı bir şekilde incelendi. P.Leslie ve B.Elsmore tarafından 1961 yılında yayımlanan bir bildiride bahsedildiği gibi, büyük eliptik gökada NGC 1275 güçlü bir radyo kaynağıdır. NGC 1275, aynı zamanda güçlü bir x-ışını kaynağıdır. Kahraman Kümesi'nin tipik bir x-ışını kontr haritası (Branduardi-Raymond, Fabricant, Feigelson, Gorenstein, Grindlay, Soltan ve Zamorani tarafından, 1981 yılında yayımlanan bir bildiri[12]) yayımlandı.[13]
Kahraman-Balıklar Süperkümesi'ndeki diğer kümeler de arada sırada incelenir. Örneğin S.Sakai, R.Giovanelli ve G.Wegner, 1994 yılında Abell 262 ile NGC 383 ve NGC 507 gruplarıyla ilgili bir çalışma yayımladı.[14]
Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kahraman-Balıklar süperkümesi içerisindeki ana kümelerin listesi:
| Adı | S.A. (J2000) | D.A. (J2000) | Kırmızıya kayma (km/s) | Uzaklık (milyon Iy) |
|---|---|---|---|---|
| Abell 262 | 01sa 52,8d | +36° 09′ | 0,0151 | 210 |
| Abell 347 | 02sa 25,8d | +41° 52′ | 0,0172 | 240 |
| Abell 426 | 03sa 18,6d | +41° 31′ | 0,0167 | 230 |
| Adı | S.A. (J2000) | D.A. (J2000) | Kırmızıya kayma (km/s) | Uzaklık (milyon Iy) |
|---|---|---|---|---|
| NGC 7515 Grubu | 23sa 14,5d | +13° 19′ | 0,0149 | 205 |
| Kanatlıat Grubu | 23sa 20,0d | +08° 30′ | 0,0128 | 180 |
| NGC 7711 Grubu | 23sa 35,2d | +15° 37′ | 0,0131 | 180 |
| NGC 7831 Grubu | 00sa 08,2d | +32° 42′ | 0,0160 | 220 |
| NGC 315 Grubu | 00sa 51,7d | +30° 43′ | 0,0160 | 220 |
| NGC 383 Grubu | 01sa 10,2d | +32° 15′ | 0,0165 | 230 |
| NGC 507 Grubu | 01sa 23,7d | +33° 15′ | 0,0161 | 225 |
| NGC 691 Grubu | 01sa 50,6d | +21° 54′ | 0,0093 | 130 |
| NGC 765 Grubu | 02sa 00,1d | +24° 53′ | 0,0164 | 225 |
| NGC 777 Grubu | 02sa 00,7d | +32° 05′ | 0,0171 | 235 |
| NGC 841 Grubu | 02sa 12,1d | +37° 33′ | 0,0152 | 210 |
| NGC 877 Grubu | 02sa 17,8d | +14° 20′ | 0,0123 | 170 |
| NGC 973 Grubu | 02sa 36,2d | +32° 48′ | 0,0157 | 220 |
Balıklar Kümesi olarak da bilinen NGC 383 Grubu ve NGC 507 Grubu, oldukça büyüktürler. Ayrıca, Kanatlıat Grubu'nun etrafında yer alıp, Kahraman-Balıklar Süperkümesi'nden hafifçe ayrı duran ve çok daha küçük bir süperkümenin parçası olan bazı gökada grupları da mevcuttur.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "astrosun2.astro.cornell.edu". 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "astrosun2.astro.cornell.edu". 22 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "1983 yılı ilk inceleme". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "Chincarini". 4 Eylül 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri seri 1". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri seri 2". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri seri 3". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri seri 4". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri seri 5". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri seri 6". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "Kahraman kümesi gökadaları kataloğu". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "bildiri". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "Kahraman kümesi x-ışını kontr haritası". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
- ^ "adsabs.harvard.edu". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2009.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- bulutsu.org'da Kahraman-Balıklar Süperkümesi sayfası 23 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.