Dolganlar
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Rusya | |
| Diller | |
| Din | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Türk halkları, Yakutlar, Tuva Türkleri |
Dolganlar, (öbür adları — Dolgan Türkleri, Tıva kişi manasında Tıa-kihi (тыа-кихи), Saka)[1] — Rusya'nın kuzeyinde yer alan Taymır yarımadası çevresinde yaşayan Türk kökenli halk. Dolganlar, Yakutlarla çok yakın bir etnik Türk bölüğüdür. Taymir yarımadası, idari olarak Krasnoyarsk Kray'a bağlıdır. Dolganlar'ın özerk illeri vardır. Bu özerk ilin adı, Taymir Özerk Okruğu'udur.
Rusya 2002 nüfus sayımına göre Rusya'da 7261 Dolgan yaşamaktadır ve bu sayının 5517'si Taymir Özerk Okruğundadır. Kalan kısmı diğer bölgelere yayılmıştır. Ukrayna'da ise 26 Dolgan 2001 Ukrayna nüfus sayımında tespit edilmiştir.
Dolganlar, Dolganca konuşmaktadırlar ve Yakutça'nın bir diyalektiğidir. Yakutlarla kolayca anlaşabilirler. Dolganlar, 20. yüzyıldan önce Sibirya bölgesinde göçebe hayat yaşayan avcı inan topluluğuydu. Sovyet döneminde iskana zorlandılar.
Dolganlar, Rusların etkisiyle Ortodoks kilisesine bağlanmışlardır ancak şamanizmin etkisi hala sürmektedir.
Ünlüler
- Aksonova, Ogdo Yegorovna (Огдуо Аксёнова) — Dolgan Türklerinden Dudinka'da 1936 doğumlu şairi ve Dolgan Türkleri Edebiyatının kurucusu.
Dil
Dolganca, Saha dili benzeri olup Türkçe içinde bir daldır. Saka-Dulgaan (Сака-дулгаан тыла) dili de denilmektedir. Dolgan Türkçesine içiçe veya komşu olarak yaşadıkları Evenk dilinden de çok sayıda söz girmiştir.
Dolgan Türkçesi Norilskiy, Pasinskiy, Avamskiy, Hatangskiy ve Popigayskiy ağızlarından oluşur. Dolgan Türkçesinde 1973 yılında yayınlanan ilk şiir kitabı — «Baraksan» Ogdo Aksonovoy. Dolgan Türkçesindeki yayınlar Rus Kiril Alfabesi ile çıkmaktadır[2].
Kaynakça
- ^ "Долганы". БСЭ. 2012-02-15 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ http://kkdb.ru/projects/pkd/%D0%90%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%20%D0%9E%D0%B3%D0%B4%D0%BE/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F.htm