İçeriğe atla

Doğanbey, Söke

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Doğanbey
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Koordinatlar: 37°37′07″N 27°10′51″E / 37.6186°K 27.1808°D / 37.6186; 27.1808
Ülke Türkiye
İlAydın
İlçeSöke
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)

Doğanbey, Aydın ilinin Söke ilçesine bağlı bir köy ve mahalledir. Doğanbey ve Eski Doğanbey (Domatia) olarak ayrılır. Söke'ye 30 km mesafede Büyük Menderes deltasının en kuzey-batı ucunda bulunan köy, sırtını antik adıyla Mykale, günümüzdeki adıyla Dilek (Samsun) Dağları’na yaslar.[2]

Doğanbey, Kurtuluş Savaşı sonrasında gerçekleşen mübadele ile Yunanistan'a göç eden Rumlardan kalan tarihi bir köy olarak, Geç Osmanlı dönemi mimarisini yansıtan konut, dükkan, hastane ve çeşme gibi yapılarıyla ünlüdür. Taş evleri, dar sokakları ve doğal güzellikleriyle büyük ilgi çeken köy, Rumca "odalar" anlamına gelen "Domatia" adıyla kurulmuş, zamanla "Doğanbey" adını almıştır.[3]

Tarihi M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanan bölgeye, 1850'li yıllardan sonra, Padişah Abdülaziz'in fermanıyla sıtma hastalığından kaçan Rumlar yerleşmiş ve 1924 yılındaki mübadeleye kadar Rum nüfusun yaşam alanı olmuştur.[2] Mübadele ile gelip yerleşen Türk halkı genişleme imkanlarının kısıtlı olması nedeniyle 1985 yılında eski yerleşimin 2 kilometre aşağıya taşınmasıyla, köy "Eski" ve "Yeni" Doğanbey olarak ikiye ayrılmıştır.[4] Uzun süre ıssız ve terk edilmiş durumda kalan Eski Doğanbey, günümüzde turistlerin ilgi odağı haline gelmiştir. Harabe durumdaki eski taş evler sahiplerinden satın alınarak restore edilmekte, pansiyon, restoran veya ikinci konut olarak kullanılmaktadır.[5]

Dilek Yarımadası'nın güneyinde yer alan ve Milli Park sınırları içindeki tek yerleşim olan köy, Rum ve Türk mimarisinin benzersiz örneklerini sergileyen açık hava müzesi niteliğindedir.

Köyde eski bir çeşme, şapel ve kilise gibi tarihi yapılar, eski Rum evleri, Şorlak Şelalesi ve Fauna Müzesi bulunur. Eski Rum okulu, günümüzde Ziyaretçi Tanıtım Merkezi olarak hizmet vermektedir. 2001'de restore edilen bu merkezde müze odası, sergi salonu, kütüphane, bilgisayar odası ve kafeterya yer almaktadır. Merkez ayrıca rehberli turlar düzenleyerek çevreyi keşfetme imkanı sunmaktadır.[4]

Doğanbey, ekoturizm açısından da önem taşımaktadır. Dilek Yarımadası ve Büyük Menderes Deltası Milli Parkı içinde yer alan köy, yürüyüş parkurları, trekking alanları, zengin kuş çeşitliliği ve endemik bitki türleriyle dikkat çekmektedir.[5]

Milli park florası, 95 familyaya ait 804 bitki türü barındırmaktadır. Bunların altısı dünyada sadece bu bölgede görülen endemik türlerdir. Türkiye'ye özgü 31 endemik bitki türü de bölgede yetişmektedir. Akdeniz maki florasının en sağlıklı örneklerini barındıran park, Anadolu Kestanesi, Kartopu, Finike Ardıcı, Melez Pırnal Meşesi ve Dallı Servi'nin küçük orman toplulukları oluşturduğu tek yerdir. Bu benzersiz bitki çeşitliliği nedeniyle Avrupa Konseyi tarafından "Flora Bio Genetik Rezerv Alanı" ilan edilmiştir.[6]

  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b Gürdal, Yaprak (2 Kasım 2020). "Doğanbey - Söke'de Tarihi Bir Rum Köyü". Küçük Dünya | Gezi Rehberi. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024. 
  3. ^ "ESKİ DOĞANBEY KÖYÜ". Kültür Portalı. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024. 
  4. ^ a b "Karina Doğanbey". www.guneyegeturkiye.com. 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024. 
  5. ^ a b "Eski Doğanbey Köyü | Söke Belediyesi". www.soke.bel.tr. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024. 
  6. ^ "Dilek Yarımadası Büyük Menderes Milli Parkı". Kuşadası Belediyesi. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.