Dietrich Mateschitz

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dietrich Mateschitz
Mateschitz kolajı
Doğum20 Mayıs 1944
Sankt Marein im Mürztal, Styria, Nazi Almanyası (Günümüzde Avusturya)
Ölüm22 Ekim 2022 (78 yaşında)
EğitimViyana Ekonomi Üniversitesi
Meslekİş insanı
Tanınma nedeniRed Bull GmbH şirketinin kurucu ortağı
Çocuk(lar)1

Dietrich Mateschitz (20 Mayıs 1944 - 22 Ekim 2022), Avusturyalı milyarder iş insanı. Red Bull GmbH'nin kurucu ortağı ve %49 oranında hisse sahibidir.[1] Mateschitz'in servetinin net değerinin 25,4 milyar ABD Doları olduğu tahmin ediliyor.[2]

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Mateschitz, 20 Mayıs 1944'te Sankt Marein im Mürztal, Styria, Avusturya'da, Avusturya-Sloven kökenli bir ailenin çocuğu olarak doğdu.[3] Ebeveyninin ikisi de aslen Styria'lıdır. Babası Almanya'da Gross Gerau'da doğmuş olmasına rağmen, sülalesi Aşağı Styria'daki Maribor bölgesindendir (bugünkü Slovenya).[4][5] Anne ve babasının ikisi de ilkokul öğretmeniydi ve Dietrich küçük bir çocukken boşandılar. Mateschitz çocukluğunu annesiyle birlikte geçirdi.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hochschule für Welthandel'den (şimdi Viyana Ekonomi ve İşletme Üniversitesi ) 1972'de pazarlama bölümünden mezun olana kadar on yıl geçirdikten sonra [6][7] Mateschitz'in ilk işvereni, deterjan pazarlamasında çalıştığı Unilever oldu. Ardından, Procter & Gamble tarafından satın alınan Alman kozmetik şirketi Blendax'a geçti ve burada, diğer işlerinin yanı sıra, Blendax diş macununun pazarlaması üzerinde çalıştı.[8] Blendax için yaptığı seyahatlerin bir parçası olarak, daha sonra Red Bull olacak olan içecek Krating Daeng'i keşfetti.[6] 1984'te Chaleo Yoovidhya ile Red Bull GmbH'yi [9] kurdu ve markayı 1987'de Avusturya'da lanse etti.[8] Ardından Red Bull'u enerji içecekleri arasında dünya pazar lideri haline getirdi.[10]

Heinz Kinigadner ile birlikte omurilik araştırmalarını destekleyen Wings for Life vakfının kurucu ortağıdır. Vakıf, 2014 yılından bu yana bağış toplamak için Wings for Life World Run'ı organize ediyor.[11]

Sporla İlişkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Mateschitz'in markaları, çeşitli ekstrem spor türleri için ihtiyaç duyulan fiziksel ve zihinsel niteliklerle ilişkili oldukları yönüyle, ticari sponsorluk yoluyla sürekli olarak pazarlanmaktadır.[12] Red Bull önceden Sauber Formula 1 takımının yüzde 60'ından fazlasına sahipti ve takımın ana sponsoruydu. Ancak şirket, Sauber tarafından 2001 sezonunun sürücülerinden biri olarak Red Bull himayesindeki Enrique Bernoldi yerine Kimi Räikkönen'in seçilmesinden sonra, Sauber'le ilişkisini 2001 yılının sonunda sonlandırdı.[13] Kasım 2004'te Mateschitz, Jaguar Racing Formula 1 takımını önceki sahipleri Ford'dan satın aldı ve adını Red Bull Racing olarak değiştirdi. Eylül 2005'te, yakın arkadaşı ve eski Formula 1 pilotu Gerhard Berger ile birlikte İtalyanMinardi takımını Avustralyalı sahibi Paul Stoddart'tan satın aldı. Takımın adı İtalyanca Red Bull anlamına gelen Toro Rosso kelimelerini içerecek şekilde Scuderia Toro Rosso olarak değiştirildi. 2010 yılında Red Bull Racing, Sebastian Vettel ile ilk kez Formula 1 Dünya Üreticiler Şampiyonasını ve Sürücüler Şampiyonasını kazandı. Daha sonra Vettel ile 2011, 2012 ve 2013 yıllarında üst üste üç yıl daha her iki şampiyonluğu da kazadılar. 8 yıl sonra 2021 sezonunda, Max Verstappen ile tekrar Formula 1 Dünya Sürücüler Şampiyonası'nı kazandılar ve Mercedes'in kazandığı Formula 1 Dünya Üreticiler Şampiyonası'nda ikinci oldular.

2006'dan 2011'e kadar NASCAR Sprint Cup Series ve K&N Pro Series East'te yarışan Team Red Bull'un da sahibiydi.

2004 yılının sonlarında, daha önce Formula 1 Avusturya Grand Prix'sine ev sahipliği yapan A1-Ring yarış pistini satın aldı ve adını Red Bull Ring olarak değiştirdi. Pist, Mayıs 2011'de yeniden açıldı ve 2011 DTM sezonunun bir turuna ev sahipliği yaptı. Mateschitz, Formula 1 takvimine geri dönmek için bir plan olmadığını belirtmiş olsa da, Aralık 2012'de Red Bull, FIA'ya Grand Prix'ye ev sahipliği yapmaya açık olduklarını bildirdi.[14] Temmuz 2013'te Red Bull, Avusturya Grand Prix'sinin Formula 1 Dünya Şampiyonası takvimine 2014 sezonuyla birlikte döndüğünü duyurdu. Yarış 22 Haziran 2014'te yapıldı ve Mercedes adına yarışan Nico Rosberg yarışın kazananı oldu.[15]

Mateschitz kendine ait hangarında, bir zamanlar Yugoslavya devlet başkanı Josip Broz Tito'ya ait olan ve üretilmiş son Douglas DC-6B modeli de dahil olmak üzere eski uçak koleksiyonuna ev sahipliği ediyor.[16] Ayrıca, sakatlanmış dublörlere yardım eden Taurus Vakfı'na fayda sağlamak için yıllık bağış toplama organizasyonu olan World Stunt Awards'a da sponsorluk yapıyor.

Nisan 2005'te Avusturyalı futbol kulübü SV Austria Salzburg'u, Mart 2006'da ise Amerikalı MetroStars'ı satın alarak, her iki kulübü meşhur içeceğinden ilhamla Red Bull Salzburg ve New York Red Bulls olarak yeniden adlandırdı. Red Bull, 2007 yılında Campinas, Brezilya merkezli bir futbol takımı olan Red Bull Brasil'i, 2008 yılında ise Red Bull Gana'yı kurdu. Mayıs 2009'da SSV Markranstädt adlı takımın lisansını satın alarak RB Leipzig adında bir Alman futbol kulübü kurdu. 2012'den beri, adını Red Bull München olarak değiştiren Alman buz hokeyi kulübü EHC München'in de sahibidir.

Aynı zamanda Avusturya'nın en iyi sosyete dergisi Seitenblicke'nin sahibidir, ancak ünlüler dünyasından kaçınıyor ve iki takıma sahip olmasına rağmen çoğu Formula 1 yarışını televizyondan takip ediyor.[17]

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Mateschitz hiç evlenmedi fakat bir oğlu bulunuyor.[17] Pilot lisansına sahip ve Falcon 900 ve Piper Super Cub uçurmaktan hoşlanıyor.[17]

Avusturya'nın Fuschl am See kentinde yaşıyor ama aynı zamanda, Forbes ailesinden 7 milyon sterline satın aldığı Fiji açıklarındaki Laucala Adası'nın da sahibi.[17]

Mateschitz ve sahibi olduğu Bundesliga kulübü RB Leipzig, 2017'de bir Kleine Zeitung röportajında [18] Avusturya'nın sınırlarını mültecilere kapatmasını önerdiği ve Donald Trump'a desteğini ifade ettiği yorumlar nedeniyle tepkiyle karşılaştı.[19]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Red Bull pays out €550m to founders, including family of drink's inventor". 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022. 
  2. ^ "Forbes profile: Dietrich Mateschitz". Forbes. 13 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022. 
  3. ^ "Ustanovitelj Red Bulla s slovenskimi koreninami" [Red Bull founder with Slovenian roots] (Slovence). Dnevnik (Slovenia). 31 Temmuz 2013. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. Iz njegove raziskave, ki jo je opravil tudi v Avstriji, Nemčiji in na Češkem, izhaja, da sta imela Mateschitzev oče Franz Adam Matezic in njegova mati Maria Augusta Christina Kahr tudi številne slovenske prednike (s priimki Lorbek, Gredin, Vogrin, Rojko, Gosak…). Dietrichov stari oče je bil v matično knjigo vpisan kot Franz Mateschitch, njegovi predniki pa denimo kot Matežiči. ("His research in Austria, Germany and the Czech Republic shows that Mateschitz's father, Franz Adam Matezic, and his mother, Maria Augusta Christina Kahr, also had a number of Slovenian ancestors (with the surnames Lorbek, Gredin, Vogrin, Rojko, Gosak...). Dietrich's grandfather was recorded in the civil registry as Franz Mateschitch, and his ancestors as Matežič, for example.")  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ "Ustanovitelj Red Bulla s slovenskimi koreninami" [Red Bull founder with Slovenian roots] (Slovence). Dnevnik (Slovenia). 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013. 
  5. ^ "Dietrich Mateschitz - Munzinger Biographie". www.munzinger.de. 3 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  6. ^ a b The Soda With Buzz.
  7. ^ "Meet The Billionaire Behind Red Bull's Death-Defying Corporate Culture". Forbes. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ a b Red Bull CEO takes foot off gas.
  9. ^ Grabbing the drinks market by the horns.
  10. ^ "Top Selling Energy Drink Brands". Caffeine Informer. 14 Mart 2016. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "About us". Wings For Life. 28 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016. 
  12. ^ "Marketing with wings: Dietrich Mateschitz and the art of branding". European CEO. 16 Ekim 2013. 9 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014. 
  13. ^ "Sauber to lose Red Bull sponsorship". irishtimes.com. 1 Mart 2001. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. 
  14. ^ "Formula One News". Planet F1. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014. 
  15. ^ "Rosberg defeats Hamilton in Austrian thriller". 23 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2014. 
  16. ^ "The Flying Bulls". The Flying Bulls. 4 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014. 
  17. ^ a b c d "Big man drives forward energy-packed brand" by Peter Klinger.
  18. ^ Patterer (8 Nisan 2017). "Dietrich Mateschitz im Interview: Red Bull-Chef rechnet mit Österreichs Flüchtlingspolitik ab" [Dietrich Mateschitz in interview: Red Bull CEO calls Austria's refugee policy to account]. Kleine Zeitung (Almanca). Austria. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021. 
  19. ^ "RB Leipzig, Red Bull CEO Dietrich Mateschitz and politics: It's complicated". Deutsche Welle. 30 Ağustos 2019. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)