Darül İslâm Devleti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Endonezce: Dārul Islām Indūnisiyyā, دار الإسلام إندونيسيا
Darül İslâm Devleti
1949-1962
BaşkentBelirtilmemiş
Yaygın dil(ler)Endonezce
HükûmetTeokrasi
İmam 
• 1949-1962
Sekarmadji Maridjan Kartosoewirjo
Tarihçe 
• Kuruluşu
1949
• Darül İslâm Devleti'nin kurulması
7 Ağustos 1949
• Açe'de Daud Beureueh'in isyana katılması
1953-62
• Orta Cava'da El Fetih'in isyan etmesi
1950-59
• Abdul Kahar Muzakkar'ın Güney Sulawesi'nde isyan etmesi
1950-65
• Devletin dağılması
2 Eylül 1962
• Dağılışı
1962

Darül İslâm Devleti (anlamı "İslam Yurdu"[1]), Endonezya'da bir İslam devletinin kurulmasını amaçlayan bir İslamcı gruptu. 1942'de karizmatik bir radikal Müslüman siyasetçi Sekarmadji Maridjan Kartosoewirjo tarafından koordine edilen bir grup Müslüman milis tarafından kurulmuştu. Devlet, şeriatı geçerli hukuk kaynağı olarak tanıdı.

Kuruluşu[değiştir | kaynağı değiştir]

Endonezya Ulusal Devrimi sırasında Kartosoewirjo, Batı Cava'da Hizbullah ve Sabilillah adlı askerlerin destekleri ile Renville Anlaşmasındaki Batı Yeni Gine'nin Hollanda'ya verilmesi bahane ederek Sukarno'nun laik devletine karşı Darül İslam Devletini ilan etti. Darül İslam Devleti ilan edildikten sonra Endonezya Cumhuriyeti ile çatışma çıktı. Ordu kaçakçısı Abdul Kahar Muzakkar liderliğindeki Güney Sulawesi'ndeki isyancılar 1951'de Darül İslam Devletine katıldı. 20 Eylül 1953'te Daud Beureueh, Açe'nin Darül İslam Devleti'nin bir parçası olduğunu ilan etti.

Endonezya'daki liberal demokrasi girişimi esnasında Endonezya'da yaşanan istikrarsız ortam devletin büyümesine neden oldu. 1957'de Darül İslam Devleti, Batı Cava'nın üçte birini, Güney Sulawesi ve Açe bölgelerinin % 90'ından fazlasını kontrol ediyordu. Darül İslam Devleti, Tentara Islam Indonesia (Endonezya İslam Ordusu) adında bir orduya sahipti ve orduda 15.000 silahlı gerilla bulunuyordu. Darül İslam Devleti'ne bağlı ajanlar, Cakarta'daki bir okul çalışmasına katılan Sukarno'ya el bombası atarak suikast girişiminde bulundu. Ancak suikast başarısız oldu.

Yıkılışı[değiştir | kaynağı değiştir]

1957'de Endonezya'da uygulanan sıkıyönetim ve 1959'da Sukarno tarafından ilan edilen Rehberli Demokrasi ile Endonezya'da siyasi istikrar sağlandı. Bu durum Endonezya'daki istikrarsız ortamdan faydalanan Darül İslam Devleti için kötü haber oldu. Ahmed Yani komutası altındaki birlikler Orta Cava'da Amir Fetih'in komutası altındaki birlikleri ezdi. Amir Fetih bu esnada öldürüldü. Ahmed Yani, ilerlemeye devam ederek Ibnu Hadjar yönetimindeki Güney Kalimantan'daki Darül İslam kuvvetlerini yenerek onları teslim olmaya zorladı. 1962'de İbnu Hadar öldürülür.

1959 yılında başlayan 1962 yılına kadar devam eden üç yıllık görüşmeler sonucunda Açe'nin İslam hukuku içinde özel haklara sahip özerk bir vilayet olarak kabul edilmesiyle barış sağlandı. İslam Ordusu'nun lideri Kartosoewirjo, Haziran 1962'de Garut yakınlarında bulunan Geber Dağı'nda saklandığı yerden çıkarılarak tutuklandı. Tutukluluk sırasında Kartosoewirjo, bütün İslam Ordu mensuplarının teslim olmalarını emreden bir emir çıkardı. Daha sonra yargılanan Kartosoewirjo, idam edildi. Batı Cava'daki son Darül İslam grubu 1962 Ağustosunda teslim oldu. 1965 Şubat'ında İslam Ordusunun liderlerinden Kahar Muzakkar, Darül İslam Devletinin dağılmasından ardından Endonezya Ulusal Silahlı Kuvvetleri'nin kurduğu pusu ile öldürüldü.

Ancak, Darül İslam Devleti'nin yıkılmasına rağmen, yeraltı örgütlenmesi varlığını korudu. 1970'ler ve 1980'lerde İslamcı terörizmi benimseyen Komando Cihadı, eski Darül İslam Devleti üyeleri olduğu tespit edildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Luthfi Assyaukanie (2009), Islam and the Secular State in Indonesia. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies, p. xiv