Danimarka-Sovyetler Birliği ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Danimarka-Sovyetler Birliği ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Denmark ve Soviet Union

Danimarka
Sovyetler Birliği

Danimarka-Sovyetler Birliği ilişkileri, Danimarka ile Sovyetler Birliği arasındaki tarihsel ilişkileri ifade eder. Danimarka'nın Moskova'da bir elçiliği vardı[1][2] ve Sovyetler Birliği'nin Kopenhag'da bir büyükelçiliği vardı.[3] Diplomatik ilişkiler "mükemmel" olarak nitelendirildi.[4] Danimarka, 18 Haziran 1924'te Sovyetler Birliği'ni de jure tanıdı.[5]

Soğuk Savaş sırasında, Sovyetler Birliği ve Doğu Bloku zaman zaman Danimarka'yı "zincirin zayıf halkaları" olarak adlandırdı.[6]

Danimarka, Estonya, Letonya[7] ve Litvanya'nın ilhakını hiçbir zaman tanımadı.[8]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus devrimci lider Vladimir Lenin, sürgündeki Rus sosyalistlerinin parti toplantısı için 1907'de ilk kez Danimarka'yı ziyaret etti. Danimarka toplantıyı yasa dışı olarak değerlendirdi ve Lenin'e Danimarka'yı terk etmesi için 12 saat verdi. 1910'da Lenin, Sekizinci Uluslararası Sosyalist Kongresi için Danimarka'yı tekrar ziyaret etti. Lenin daha sonra Danimarka sosyalizmi ve Danimarka Başbakanı Thorvald Stauning hakkında şöyle dedi: "Stauning, yarı-sosyalistti ve tanıştığı en cimri ve huysuz sınıf züppelerinden biriydi."[9][10]

30 Kasım 1939'dan 13 Mart 1940'a kadar Kış Savaşı sırasında, Christian Frederik von Schalburg'un da aralarında bulunduğu 1.010 Danimarkalı, Sovyetlerle savaşmak için Finlandiya'ya gitti. Danimarka ayrıca Finlandiya'ya insani yardım gönderdi.[11]

Bornholm'daki Sovyet askerleri

9 Mayıs 1945'te Sovyet birlikleri, Alman askerleriyle savaşmak için Danimarka'nın Bornholm adasını işgal etti.[12] 5 Nisan 1946'da Sovyet askerleri Bornholm'dan ayrıldı.[13]

Barbarossa Harekatı'ndan sonra, Danimarka Anti-Komintern Paktı'na katıldı ve Komünist Parti Danimarka'da yasaklandı. Sonuç olarak, Danimarka direniş hareketinin ilk üyeleri arasında birçok komünist bulundu.

7 Temmuz 1952'de Danimarka, Danimarka yapımı tanker Apsheron'u Sovyetler Birliği'ne teslim etti. Karar, Amerika Birleşik Devletleri'nde protestolarla karşı karşıya kaldı. Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti Danimarka'ya yapılan yardımı kesmekle tehdit etti.[14] 26 Temmuz 1952'de Amerikan Başkanı Harry S. Truman, Danimarka tankerinin Sovyetler Birliği'ne teslim edilmesine rağmen Danimarka'ya askeri, ekonomik ve mali yardımın devam etmesini emretti.[15]

16 Haziran-21 Haziran 1964 tarihleri arasında Nikita Kruşçev Danimarka'yı ziyaret etti.[16] Danimarka gezisi sırasında Nikita Kruşçev, Danimarka'yı yorumladı; "Danimarka'da tarımın durumunu gözlemlemekten duyduğum zevki tarif edecek hiçbir sözüm yok."[17]

IGY sırasında bir Dünya uydusu fırlatma niyetinin Sovyetler tarafından duyurulması. Bu fotoğraf, Amerikalıların bir uydu fırlatma niyetlerini açıklamasından kısa bir süre sonra, Ağustos 1955'te, 6. Uluslararası Astronotik Kongresi sırasında Danimarka'nın Kopenhag kentindeki Sovyetler Birliği Elçiliği'nde çekildi.[18]

Sovyetler Birliği Başbakanı Nikolay Bulganin'in Danimarka'ya karşı politikası, Danimarka'yı NATO'daki politika ve taahhütlerini sınırlandırmak için etkilemekti.[19] Mart 1957'de Nikolay Bulganin, Danimarka'yı üslerini Sovyetler Birliği'ne karşı kullanırlarsa bunun Danimarka için intihar olacağı konusunda uyardı.[20] Bulganin, "SSCB'ye savaş açılırsa, modern silahların yok edici gücü o kadar büyük ki, Danimarka büyüklüğündeki yabancı ülkeler için intihar anlamına gelir."[21]

1981'de Polonya'daki sıkıyönetim yasasından sonra Danimarka, Polonya ve Sovyetler Birliği'ni ekonomik olarak onayladı. Mart 1983'te Danimarka, Avrupa Ekonomik Topluluğu'nda Sovyetler Birliği'ne karşı yaptırımları kaldıran ilk ülke oldu. Folketing, yaptırımları yeniden dayatacak bir yasa tasarısına karşı 78-68 oy kullandı.[22]

1 Ekim 1987'de Gorbaçov, Danimarka'yı topraklarında yabancı askeri üslere ve nükleer silahlara izin vermediği için övdü.[23]

Ekonomik ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

1976'da Danimarka'nın Sovyetler Birliği'ne ihracatı 1496,3 milyon DKK tutarındaydı. 1978'de ihracat 818,7 milyon DKK'ya düştü. Sovyet ihracatı 1986'da 1660,8 milyon DKK ve 1987'de 1440,4 milyon DKK olarak gerçekleşti.[24]

Anlaşmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

24 Ekim 1969'da Danimarka ve Sovyetler Birliği bir ticaret anlaşması imzaladı.[25]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Protest from USSR Government to Danish Government". Minneapolis. 30 Temmuz 1958. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  2. ^ "Current Digest of the Russian Press, The (formerly The Current Digest of the Post-Soviet Press), No. 25, Vol.10, July 30, 1958, page(s): 5-6". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  3. ^ "Danmark under den kolde krig" [Denmark under the Cold War] (PDF) (Danca). 83 (83). Danish Institute for International Studies: 28. 21 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  4. ^ International affairs, Bulletin 7–12. Vsesoi͡u͡znoe obshchestvo po rasprostranenii͡u͡ politicheskikh i nauchnykh znaniĭ, Izdatelʹstvo "Znanie.". 1991. There are those who fear that Denmark, among others, might jeopardise its otherwise excellent relations with the Soviet Union by supporting the Baltic States. I believe this is not the right attitude to espouse. 
  5. ^ "Danmarks anerkendelse de jure af Sovjetunionen i juni 1924". Tidskrift. 23 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  6. ^ "Denmark During the Cold War" (PDF). 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2011. 
  7. ^ Daily report: Soviet Union, Bulletin 52–56. The Service. 1991. Erişim tarihi: 15 Eylül 2011. 
  8. ^ Soviet foreign policy in transition. Cambridge University Press. 1992. ISBN 0-521-41365-6. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2011. 
  9. ^ "A government of lost turtles: Lenin in Denmark". Copenhagen Post. 10 Aralık 2009. 10 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  10. ^ "Da Lenin var i København" [When Lenin was in Denmark] (Danca). 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  11. ^ "War and children in Finland during the Second World War" (PDF). 4 Ağustos 2008: 12. 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2011. 
  12. ^ "Release of the Danish island Bornholm by Soviet forces during the World War II". Russian embassy in Copenhagen, Denmark. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  13. ^ Bornholm i Krig 1940-1946. 2. Bornholm: Bornholms Museum & Museumsrådet for Bornholms Amt. 2001. ISBN 87-88179-49-4. 
  14. ^ "Denmark Delivers Tanker to Soviet; Rejects U. S. Warning Aid May Be Cut Off Because Deal Preceded American Ban". New York Times. 8 Temmuz 1952. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2011. 
  15. ^ "Truman bars halt in aid to Denmark: Couples Continuation Orders With 'Regrets' at Copenhagen Ship Delivery to Soviet". New York Times. 26 Temmuz 1952. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2011. 
  16. ^ "Nikita Krushchev visits Denmark". Copenhagen Limousine Service. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. [ölü/kırık bağlantı]
  17. ^ Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964. Pennsylvania State University Press. 2007. ISBN 978-0-271-02935-1. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  18. ^ "Korolev and Freedom of Space: February 14, 1955–October 4, 1957". NASA. NASA. 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011. 
  19. ^ "1958: Denmark". 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  20. ^ "Bulganin warns Denmark not to permit use of bases for A-war against Russia". The Tuscaloosa News. 31 Mart 1957. s. 25. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  21. ^ "STRATEGY: Turn of the Screw". Time. 8 Nisan 1957. 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  22. ^ "Denmark drops USSR sanctions". Lakeland Ledger. Copenhagen, Denmark. 24 Mart 1983. s. 13. 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2011. 
  23. ^ "Gorbachev's Murmansk Initiative". 11 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2011. 
  24. ^ "Sovjetunionen — et marked for danske virksomheder?". Tidskriften. 23 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  25. ^ "Denmark and Union of Soviet Socialist RepublicsLong-term Trade Agreement. Signed at Copenhagen on 24 October 1969" (PDF). 16473: 103. 3 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2011. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Danimarka-Sovyetler_Birliği_ilişkileri&oldid=32470349" sayfasından alınmıştır