Dağıstan Oblastı (Rus İmparatorluğu)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dağıstan Oblastı
Дагестанская область
Oblast
{{{resmî_adı}}} arması
Arma
Dağıstan Oblastı'nın idari haritası
Dağıstan Oblastı'nın idari haritası
ÜlkeRus İmparatorluğu
Genel valilikKafkasya
Kuruluş1860
Dağılış1921
BaşkentTemir-Han-Şura
(günümüzde Buynaksk)
Yüzölçümü
 • Toplam2.709,63 km²
En yüksek nokta4,466 m (14.652 ft)
Nüfus
 (1916)
 • Toplam713,342
 • Kent
9,81%
 • Kırsal
90,19%

Dağıstan Oblastı[a], Rus İmparatorluğu'nun Kafkasya Genel Valiliği'ne bağlı bir oblasttı (eyalet). Sınırları, kabaca günümüz Rusya Federasyonu içerisinde bulunan Dağıstan'ın güneydoğusunun çoğuna karşılık geliyordu. Dağıstan oblastı, 1860 yılında eski Kafkasya İmamlığı topraklarından oluşturuldu ve kuzeyde Terek Oblastı, batıda Tiflis Guberniyası ve Zakatala Okrugu, güneyde Yelizavetpol Guberniyası ve doğuda Bakü Guberniyası ile sınır komşusuydu. Oblastın idari merkezi Temir-Han-Şura'ydı (bugünkü Buynaksk). [1]

İdari bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

1917 yılında Dağıstan oblastının okrugları (ilçe) aşağıdaki gibiydi:[2][3]

İsim Başkent Nüfus Yüzölçümü
1897 1916
Avarski okrugu (Аварскій округъ) Hunzah 37.639 35.749 1.306,80 km2
Andiyski okrugu (Андійскій округъ) Botlih 49.628 57.875 3.587,37 km2
Gunibski okrugu (Гунибскій округъ) Gunib 55.899 76.175 3.894,82 km2
Darginski okrugu (Даргинскій округъ) Levaşi 80.943 85.131 1.735,83 km2
Kazikumuhski okrugu (Казикумухскій округъ) Kumuh 45.363 51.250 1.446,25 km2
Kaytago-Tabasaranski okrugu (Кайтаго-Табасаранскій округъ) Mecalis 91.021 82.154 3.296,44 km2
Kyurinski okrugu (Кюринскій округъ) Kasumkent 77.680 117.218 3.490,27 km2
Samurski okrugu (Самурскій округъ) Ahtı 35.633 71.556 3.708,80 km2
Temir-Han-Şurinski okrugu (Темир-Хан-Шуринскій округъ) Temir-Han-Şura (Buynaksk) 97.348 136.234 6.218,38 km2

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus İmparatorluğu nüfus sayımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus İmparatorluğu nüfus sayımına göre Dağıstan oblastının 28 Ocak [E.U. 15 Ocak] 1897 itibarıyla nüfusu 283.279 erkek ve 287.875 kadın olmak üzere toplam 571.154'tü. Nüfusun çoğunluğu Avarcayı ana dilleri olarak belirtmişti; Dargince, Lezgice, Lakça, Kumukça ve Azerice konuşan azınlıklar da mevcuttu.[2]

1897'de Dağıstan oblastının dilsel yapısı [2]
Dil Konuşanlar %
Avarca 158.550 27.76
Dargince 121.375 21.25
Lezgice 94.596 16.56
Lakça 76.381 13.37
Kumukça 51.209 8.97
Azerice 32.143 5.63
Rusça 13.111 2.30
Yahudice 7.361 1.29
Tatça 2.998 0,52
Ukraynaca 2.895 0,51
Nogayca 1.909 0.33
Farsça 1.720 0.30
Ermenice 1.636 0,29
Lehçe 1.630 0,29
Arapça 912 0.16
Çeçence 757 0.13
Litvanca 520 0,09
Gürcüce 375 0,07
Almanca 261 0,05
Belarusça 38 0,01
Diğer 777 0.14
Toplam 571.154 100.00
1897'de Dağıstan oblastının dini yapısı [4]
İnanç Erkek Kadın Toplam
Sayı %
Müslüman 263.475 276.815 540.290 94.60
Doğu Ortodoks 10.996 5.341 16.337 2.86
Yahudi 5.367 4.689 10.056 1.76
Roma Katolik 2.079 137 2.216 0,39
Ermeni Apostolik 955 668 1.623 0,28
Eski İnanan 184 114 298 0,05
Lüterci 185 100 285 0,05
Ermeni Katolik 24 5 29 0,01
Baptist 1 1 2 0,00
Anglikan 0 3 3 0,00
Budist 3 0 3 0,00
Kalvinist 3 0 3 0,00
Hristiyan olmayan diğer mezhepler 7 2 9 0,00
Toplam 283.279 287.875 571.154 100.00

Kavkazskiy kalendar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kavkazskiy kalendar'ın 1917 tarihli yayınına göre Dağıstan oblastının 14 Ocak [E.U. 1 Ocak] 1916 itibarıyla nüfusu 659.976'sı kalıcı nüfus ve 53.366'sı geçici olarak ikamet edenler olmak üzere 369.737 erkek ve 343.605 kadın dahil toplam 713.342 idi: [3]

Milliyet Kentsel Kırsal Toplam
Sayı % Sayı % Sayı %
Kuzey Kafkasyalılar 12.247 17.50 533.367 82.90 545.614 76.49
Sünni Müslümanlar[b] 1.137 1.62 90.840 14.12 91.977 12.89
Ruslar 27.045 38.65 9.078 1.41 36.123 5.06
Yahudiler 11.913 17.03 5.397 0,84 17.310 2.43
Şii Müslümanlar [c] 11.263 16.10 4.352 0,68 15.615 2.19
Ermeniler 4.668 6.67 84 0,01 4.752 0,67
Diğer Avrupalılar 736 1.05 251 0,04 987 0.14
Asyalı Hristiyanlar 785 1.12 0 0,00 785 0.11
Gürcüler 179 0,26 0 0,00 179 0,03
Toplam 69.973 100.00 643.369 100.00 713.342 100.00

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Rusça: Дагеста́нская о́бласть, Dagestánskaya óblast
  2. ^ Çoğunlukla Türk-Tatarlar.[5]
  3. ^ Çoğunlukla Tatarlar (1918 öncesi Azeriler, çoğunlukla Tatarlar olarak anılıyordu).[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Tsutsiev 2014.
  2. ^ a b c "Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей". www.demoscope.ru. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  3. ^ a b Кавказский календарь на 1917 год.
  4. ^ "Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей". www.demoscope.ru. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2022. 
  5. ^ a b Hovannisian 1971, s. 67.

42°49′00″N 47°07′00″E / 42.8167°K 47.1167°D / 42.8167; 47.1167

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dağıstan_Oblastı_(Rus_İmparatorluğu)&oldid=32470431" sayfasından alınmıştır