Charles Lindbergh
Charles Lindbergh | |
---|---|
Doğum | Charles Augustus Lindbergh 4 Şubat 1902 Detroit, Michigan, ABD |
Ölüm | 26 Ağustos 1974 (72 yaşında) Maui, Hawaii, ABD |
Ölüm sebebi | Lenfoma |
Defin yeri | Palapala Ho'omau Kilisesi Mezarlığı |
Milliyet | Amerikalı |
Eğitim | Sidwell Friends Okulu Redondo Union Lisesi Little Falls Lisesi Wisconsin-Madison Üniversitesi (İkinci yıl ayrıldı.) |
Mezun olduğu okul(lar) | Little Falls Lisesi (1918) |
Meslek | Pilot, yazar, mucit, kaşif, aktivist |
Evlilik | Anne Morrow Lindbergh (e. 1929) |
Ebeveyn(ler) | Charles August Lindbergh Evangeline Lodge Land Lindbergh |
İmza | |
Charles Augustus Lindbergh, Jr. (4 Şubat 1902 – 26 Ağustos 1974), "Şanslı Lindy" ve "Yalnız Kartal" adlarıyla da bilinen Amerikalı pilottur. 1927 yılında Atlas Okyanusu'nu uçakla tek başına geçen ilk pilottur.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Havacılık ile tanışması
[değiştir | kaynağı değiştir]Charles Augustus Lindbergh 4 Şubat 1902 yılında Detroit'te doğdu. Minnesota'nın Little Falls şehrindeki bir çiftlikte büyüdü. Babası Charles Augustus Lindbergh, Sr isimli bir avukat annesi ise Evangeline Lodge Land isimli bir öğretmendi. Babası 1907'de Amerikan Senatosu'na Minnesota'dan seçilerek 1917'ye kadar orada kongre üyeliği yaptı. Lindbergh, çocukken makinelere karşı çok büyük bir ilgi duyuyordu. 18 yaşına geldiğinde Wisconsin Üniversitesi'ne girdi. Üniversitede iki yıl mühendislik okuduktan sonra uçaklara olan ilgisi yüzünden okulu terk ederek yeni gelişmekte olan havacılık alanına girdi. Kasaba fuarlarında havada uçmakta olan uçakların kanatlarında yürümek, yüksek hızla uçan uçaklardan aşağı sarkmak ve paraşütle uçaktan atlamak gibi o günler için çok yeni ve tehlikeli olan gösteriler yapmaya başladı. Gözü pekliğiyle ünlendi. 1923 yılında babasının kefilliğiyle bankadan 900 dolar krediyle ordudan çıkma bir Curtis JN-4 model, 90 beygir gücünde bir uçak satın aldı. 1924'te Lindbergh pilot olmak için orduya yazıldı. 1925'te Ordu'nun uçuş eğitim okulunu birincilikle tamamlayarak mezun oldu. Uçuş okulundan mezun olduktan sonra Robertson Aircraft Corporation adlı firmada posta uçağı pilotu olarak işe başladı. St. Louis'den Chicago'ya posta taşıdı.
Tarihî uçuşunu gerçekleştirmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1919 yılında, Raymond Orteig adında bir Fransız asıllı Amerikalı otel sahibi New York'tan Paris'e kesintisiz uçan ilk pilota 25.000 dolar vadetti. Orteig ödülünü kazanmaya çalışan birkaç pilot da hayatlarını kaybetti. 1927 yılına gelindiğinde hala kimse Orteig ödülünü kazanmaya başaramamıştı. Bu arada, Lindbergh doğru uçakla bu işi yapabileceğine yani Atlas Okyanusu'nu tek başına geçip Paris'e inebileceğine inandı. Fakat yeni bir uçak alabilmesi için para gerekliydi. Gerekli olan parayı da dokuz St. Louisli iş adamından buldu. Lindbergh, eğer Atlas Okyanusunu geçecekse bunun bir tek motorlu uçakla mümkün olabileceğine inanıyordu ve böyle bir uçak inşa ettirmek istedi. Görüşme yaptığı bazı uçak üreticileri onun bu fikrini gerçekçi bulmadı ve uçağın güvenlik açısından iki veya daha fazla motorlu olması gerektiğini söylediler. Buna karşılık Lindbergh iki motorun riski ikiye katlayacağına inandığı için bu önerileri kabul etmedi. Şubat 1927' de beklediği teklif Ryan Havayoları adlı San Diego, Kaliforniya'da bulunan bir uçak üreticisinden geldi. Lindberg hemen Kaliforniya'ya giderek firmayı ziyaret etti. İlk başta firmayı beğenmese de firmanın sahibi ve baş mühendisiyle yaptığı toplantıdan sonra ikna oldu. The Spirit of St. Louis (uçak ismini yatırım yapan iş sahiplerinin yaşadığı şehirden aldı) bu firma tarafından inşa edilecekti. Olağanüstü özverili bir çalışmadan sonra uçak iki ay sonra 28 Nisan 1927'de bitirildi. Lindbergh'ün isteği üzerine uçakta bazı değişiklikler yapıldı. Yakıt deposu uçağın arkası yerine ön tarafa motorun hemen arkasına konuldu. Bunun nedenini ise Lindbergh: "uçuş sırasında zorunlu iniş yapmak mecburiyetinde kalırsam motorla yakıt deposu arasında sıkışıp kalmak istemem" diye açıkladı. Bu yüzden de uçağa ön cam takılmadı. Uçarken önünü görmek için ya periskobu kullandı ya da başını camdan çıkarmak suretiyle ilerisini görmeye çalıştı. Lindbergh uçağını 10-11Mayıs, 1927'de San Diego'dan New York'a 20 saat 21 dakika da uçarak test etti. Aynı zamanda bu kıtaiçi hız rekoruydu. Bu arada 10 Mayıs'ta Charles Nungesser ve François Coli (yön bulucu) isimli iki Fransız ödülü kazanmak için Paris'ten New York'a doğru uçuşa geçti. İşte bu anda Lindbergh bütün umutlarının kaybolduğunu hissetti. Fakat kalkıştan sonra bu ikiliden bir daha haber alınamadı. Bu haberden sonar Şanslı Lindy'nin bu uçuşu yapabilme umudu hala devam ediyordu. Lindbergh, New York'un Long Island bölgesinde bulunan Curtis Havaalanına 12 Mayıs'ta indi ve Garden City Oteli'ne yerleşti. Kıtalararası uçuşunu hava şartlarından birkaç kez ertelemek zorunda kaldı ve havanın düzelmesini beklemeye başladı. Bu arada rakiplerinin de her an bu uçuşu gerçekleştirebilecekleri haberlerini alıyor, acele etmesi gerektiğini hissediyordu. Hava şartları uygun olmadığı halde 20 Mayıs 1927'de uçuşu denemeye karar verdi. 19'u akşamı oteldeki gazeteciler ve kalabalıktan uyuyamadı. Ertesi sabah uykusuz bir şekilde sisli ve buzlu bir havada Long Island'da bulunan Roosevelt Havaalanı'ndan (Şu anda bu pistin yerinde "Roosevelt Mall" adında bir alışveriş merkezi yükselmektedir) tek başına Paris'e gitmek üzere havalandı. 21 Mayıs 1927, saat 10:22:30'da Paris'in Le Bourget Havaalanı'na indi. "The Spirit of St. Louis" onu 33,5 saatte 5.800 km taşımıştı. Bu kıtalararası uçuş onu aniden dünyada en tanınan insanlardan biri haline getirdi. Fakat Atlas Okyanusu’nu tek motorlu bir uçakla geçmesi hiç de kolay olmamıştı. Uykusuz başladığı bu 33,5 saatlik uçuş sırasında zaman zaman uykusuzluğa yenik düşmüş, zaman zaman da yağmur ve fırtınalar atlatmış, hatta halisülasyonlar görmüştü. Okyanusa çok yakın uçması ve kontrolünün hassas olması sayesinde Lindbergh uykuya daldığı zaman uçağın tekerlekleri su yüzeyine çarparak onu uyandırmış ve kontrolü tekrar ele almasını sağlamıştır. Uçuşun zorluklarından bir başkası ise, gideceği istikameti sadece bir pusula yardımıyla bulmuş olmasıdır. Bu uçuşun dünyada yarattığı büyük heyecanın sebepleri; Lindbergh'in gençliği ve daha önce haftalar süren Atlas Okyanusu geçişini saatlerle ölçülen bir süreye indirmesidir.
Evliliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Amerikan Hükümeti Lindbergh’ün bu ününden yararlanmak için onu iyi niyet elçisi olarak davet edildiği ülkelere göndermeğe başladı. Latin Amerika ülkelerine düzenlediği gezinin Meksika durağında Amerikan Konsolosunun kızı olan Anne Spencer Morrow’la tanıştı ve 1929 yılında evlendi. Bu evliliğinden 6 çocukları oldu; Charles Augustus Lindbergh III (1930-1932), Jon Lindbergh (d. 1932), Land Morrow Lindbergh (d. 1937), Anne Lindbergh (1940-1993), Scott Lindbergh (d.1942) ve Reeve Lindbergh (d.1945). 1 Mart 1932’de Charles Augustus Lindbergh III, daha 20 aylıkken New Jersey’deki evlerinde beşiğinde uyurken çocuğun yatak odası penceresine dayanan bir merdiven vasıtasıyla bilinmeyen bir kişi tarafından kaçırıldı. 10 hafta süren arama ve fidye pazarlıklarından sonra oğlunun cesedini evlerinden birkaç kilometre ötesinde buldular. Bruno Hauptmann adındaki bir Alman göçmeni oğlunun katili olarak yakalandı. Mahkeme edilip suçlu bulunduktan sonra 1938’de idam edildi. Katili yakalayan Amerikalı Albay Norman H. Schwarzkopf daha sonraları İran başkenti Tahran da jandarma kurmakla görevlendirildi. Bu dava basının ve halkın ilgisinden dolayı "yüzyılın davası" olarak tarihe geçti. Bu davanın görülmesinden sonra Lindberghler kamuoyunun gözlerinden uzak kalabilmek için İngiltere'ye yerleştiler.
Savaş karşıtlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Lindberghler Avrupa'da yaşarken, Fransa ve Almanya havacılık alanındaki katetmiş oldukları endüstriyel gelişmeleri göstermek için Lindberg'ü ülkelerine davet ettiler. Lindbergh özellikle Nazi Almanyası'nın havacılık endüstrisinde yapmış olduğu gelişmelerden çok etkilendi. ABD ordusunun isteğiyle, Lindbergh, Alman havacılığını rapor etmek için 1936 ile 1938'de Almanya'ya birkaç kez gitti ve Alman Hava Kuvvetlerini (Luftwaffe) ziyaret etti. Lindbergh, Alman havacılık tesislerini gezdi. Hermann Göring ve Ernst Udet'in onayı ile Luftwaffe'nin en yeni bombardıman ve Almanya'nın en ön saflarda yer alan savaş uçağı olan Junkers Ju 88 ve Messerschmitt Bf 109'u incelemesi için izin verilen ilk Amerikalı oldu. Bu ülkedeyken 1938 yılında Hermann Göring tarafından Almanya şeref madalyası ile taltif edildi.
Lindbergh ve ailesi 1939 yılında Amerika'ya geri döndüler. Lindbergh'de babasının Amerika'nın gönüllü olarak I. Dünya Savaşına girmesini protesto etmek için Amerikan Kongresinden istifa ettiği gibi, o da Amerika'nın gönüllü olarak II. Dünya Savaşına katılmasını önlemek için Önce Amerika Komitesine katıldı ve komitenin baş konuşmacısı oldu. Franklin D. Roosevelt'i, Yahudileri ve İngilizleri gereksiz yere ABD'yi savaşa sürüklemekle suçladı. Fakat Japonların 7 Aralık 1941'de Pearl Harbor Saldırısı üzerine bu aktivitelerini durdurup orduya yazılmak istedi. Bu isteği yetkililer tarafından kabul edilmedi. Lindbergh'de ülkesine hizmet edebilmek için Ford Motor Company ve United Aircraft Corporation'ın kendisine teklif ettiği teknik danışmanlık ve test pilotluğu görevlerini kabul ederek ABD'nin Büyük Okyanusunda bulunan uçak filolarını denetlemek ve teknik danışmanlıkta bulunmak üzere buraya gitti. Böylece, Lindbergh ABD'nin Büyük Okyanus'ta Japonlara karşı yaptığı savaşta yerini aldı ve gayri resmi olarak 50 uçuş görevine katıldı ve Japonlara karşı en ön saflarda savaştı.
Hayatının ilerleyen yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Savaştan sonra Lindbergh kendi kabuğuna çekilerek çeşitli havacılık firmaları için danışmanlık yaptı. Boeing 747 jetinin tasarımına yardım etti. Başkan Dwight D. Eisenhower ona itibarını iade etti. 1953'te Lindbergh, 1927'deki Atlas Okyanusunu tek başına geçişini anlatan The Spirit of St. Louis isimli kitabını yayınladı. Bu kitapla 1954'te Pulitzer Ödülünü kazandı. 1960'ların sonunda Lindbergh çevre koruması faaliyetlerine ayırarak geçirdi. Son yıllarını Hawaii adalarından biri olan Maui'de geçirdi. 26 Ağustos 1974'te aynı ada da kanserden öldü ve burada gömüldü. Ölmeden önce, gömüleceği yerin ve mezarının tasarımını ve tabutunu kendi yaptı.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Spirit of St. Louis, Lindbergh'in tarihi yolculuğunun öyküsünü anlatan Billy Wilder'ın yönettiği 1957 tarihli sinema filmi.
- Kahramanlık Ruhu, (The Spirit of St. Louis), Lindbergh'in Atlantik yolculuğunu anlattığı Pulitzer ödüllü otobiyografik kitabı.
- Charles Augustus Lindbergh 31 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Charles Lindbergh
- 1902 doğumlular
- Detroit doğumlular
- 1974 yılında ölenler
- Amerikalı pilotlar
- Amerikalı mucitler
- Amerikalı Protestanlar
- Amerikalı antikomünistler
- II. Dünya Savaşı'nda Amerikalı pilotlar
- Pulitzer Ödülü alan yazarlar
- Lenfomadan ölenler
- 20. yüzyıl Amerikalı erkek yazarları
- Amerikalı savaş karşıtı aktivistler
- Time Yılın Kişisi
- Biyografi veya otobiyografi dalında Pulitzer Ödülü sahipleri
- Légion d'honneur sahipleri
- Sidwell Friends School'da öğrenim görenler