İçeriğe atla

Cüz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Cüz, (Arapça: جزء, çoğulu اجزاء eczâ) kelimesi Arapçada "parça", "bölüm", "kısım" anlamına gelir.

"Kur'an" ile ilgili bir terim olarak bu kelime, Kur'an'ın eşit uzunlukta bölümlere ayrılmış parçalarından birisini ifade eder. Belirli bir müddet zarfında Kur'an'ın tamamını bitirmek isteyen okuyucuya, günde ne kadar okursa hedeflediği tarihte bitirebileceğini göstermek için mushafların kenarlarına cüz, hizip ve rubu gibi işaretler konulur. Bu işaretlerin belirlenmesinde bazen kelime adetleri, bazen de harf adetleri esas alınır. Cüz adetlerinin tespitinde "30 günlük Ramazan aylarında teravih namazlarında Kur'an'ın tamamını hatmetmek isteyen kişi bir gecede ne kadar okuması gerekir." yaklaşımından hareketle 30 sayısı yaygın olarak benimsenmiştir. Cüzler belirli bir sayfa sayısını göstermese de hattatların Kur'an'ı ezberlemek için geliştirdikleri berkenar mushaf düzeninde bir cüz 20 sayfa tutacak şekilde ayarlanmıştır. Toplam 600 sayfadır. Cüzlerin başlangıçların göstermek için mushafların kenarlarına, güneşi sembolize eden bir süs konulur ve bu süsün içerisine cüz numarası yazılır.

Cüz ile ilgili bilgiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Kur'an 30 cüz'den oluşur.
  • Cüzler bazı mushaflarda 2, bazılarında da 4 hizip tutan daha küçük birimlere ayrılırlar.
  • Cüzler isimlendirilirken bazen ilgili cüzün sıra numarası, bazen de ilgili cüzdeki ilk ayetin birkaç kelimesi kullanılmaktadır.
  • Cüz kelimesi, hadis ilminde az sayıda hadisi ihtiva eden hadis kitapları için de kullanılmaktadır.
  • Ayrıca cüz kelimesi çeşitli sure ve ayetlerden oluşturulan mecmualar için de kullanılmaktadır.
  • Özet Kur'an'ı ezberlemek için geliştirdikleri berkenar mushaf düzeninde bir cüz 20 sayfa tutacak şekilde ayarlanmıştır. Ancak 30. cüz 23 veya 24 sayfadır.
  • Cüz İslami yönde kullanılan bir terimdir.

Kur'an'daki cüzlerin başlangıç ve bitiş cetveli

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cüz Hizip Sure
1 1 (1:1) - (2:74)
2 (2:75) - (2:141)
2 3 (2:142) - (2:202)
4 (2:203) - (2:252)
3 5 (2:253) - (3:14)
6 (3:15) - (3:92)
4 7 (3:93) - (3:170)
8 (3:171) - (4:23)
5 9 (4:24) - (4:87)
10 (4:88) - (4:147)
6 11 (4:148) - (5:26)
12 (5:27) - (5:81)
7 13 (5:82) - (6:35)
14 (6:36) - (6:110)
8 15 (6:111) - (6:165)
16 (7:1) - (7:87)
9 17 (7:88) - (7:170)
18 (7:171) - (8:40)
10 19 (8:41) - (9:33)
20 (9:34) - (9:92)
11 21 (9:93) - (10:25)
22 (10:26) - (11:5)
12 23 (11:6) - (11:83)
24 (11:84) - (12:52)
13 25 (12:53) - (13:18)
26 (13:19) - (14:52)
14 27 (15:1) - (16:50)
28 (16:51) - (16:128)
15 29 (17:1) - (17:98)
30 (17:99) - (18:74)
16 31 (18:75) - (19:98)
32 (20:1) - (20:135)
17 33 (21:1) - (21:112)
34 (22:1) - (22:78)
18 35 (23:1) - (24:20)
36 (24:21) - (25:20)
19 37 (25:21) - (26:110)
38 (26:111) - (27:55)
20 39 (27:56) - (28:50)
40 (28:51) - (29:45)
21 41 (29:46) - (31:21)
42 (31:22) - (33:30)
22 43 (33:31) - (34:23)
44 (34:24) - (36:27)
23 45 (36:28) - (37:144)
46 (37:145) - (39:31)
24 47 (39:32) - (40:40)
48 (40:41) - (41:46)
25 49 (41:47) - (43:23)
50 (43:24) - (45:37)
26 51 (46:1) - (48:17)
52 (48:18) - (51:30)
27 53 (51:31) - (54:55)
54 (55:1) - (57:29)
28 55 (58:1) - (61:14)
56 (62:1) - (66:12)
29 57 (67:1) - (71:28)
58 (72:1) - (77:50)
30 59 (78:1) - (86:17)
60 (87:1) - (114:6)