İçeriğe atla

C/2020 F3 (NEOWISE)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
C/2020 F3 (NEOWISE)
C/2020 F3 (NEOWISE) - 14 Temmuz 2020'de Almanya'dan fotoğraflandı.
Keşif
Keşfeden(ler)
NEOWISE
Keşif tarihi27 Mart 2020[1]
Yörünge özellikleri
Dönem 2458953.5 (14 Nisan 2020)
Gözlem sayısı372
Yörünge tipiUzun dönemli
Günöte538 AU (geliş)
710 AU (gidiş)
Günberi0,29478 AU
Yarı büyük eksen270 AU (geliş)
355 AU (gidiş)
Dışmerkezlik0,99921
Yörünge süresi~4400 yıl (geliş)[2]
~6700 yıl (gidiş)
Yörünge eğikliği128,93°
61,01°
Enberi açısı37,28°
Son günberi3 Temmuz 2020
TJupiter−0,408
Yer MOID0,36 AU (54 milyon km; 140 LD)
Jüpiter MOID0,81 AU (121 milyon km)
Fiziksel özellikler
Boyutlar~5 km[1]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
NEOWISE, Ayvalık Adaları Tabiat Parkı üzerinde süzülüyor.

C/2020 F3 (NEOWISE) veya NEOWISE kuyruklu yıldızı, 27 Mart 2020'de Geniş-Alan kızılötesi araştırma kaşifi (WISE) uzay teleskobunun NEOWISE görevi sırasında gök bilimciler tarafından keşfedilen ve yakın-parabolik yörüngeye sahip uzun dönemli bir kuyruklu yıldızdır.

Temmuz 2020'de çıplak gözle görülebilecek kadar parlaktı ve karanlık bir gökyüzü altında net olarak gözlemlendi.[3] 1997'deki Hale-Bopp kuyruklu yıldızı'ndan bu yana kuzey yarımküredeki en parlak kuyruklu yıldızlardan birisi oldu. 3 Temmuz 2020'de günberi noktasına ulaşan kuyruklu yıldız Güneş'ten uzaklaştıkça 23 Temmuz 2020'de Dünya'ya en yakın konumda olacak. NEOWISE kuyruklu yıldızı, 24 Temmuz 2020 itibarıyla 4 kadir büyüklüğe sahiptir.[4]

Kuzey yarımküredeki gözlemciler için sabahları kuzey doğu ufkunun hemen üzerinde, Capella'nın altında, akşamları ise kuzey-batı ufkunda görünür. Yaklaşık 45. kuzey enleminde çemberseldir ve bu yüzden sadece sabahları ve akşamları gözlemlenebilir. Akşam vakitlerindeki görünümü daha iyidir. 17 Temmuz 2020'de, Büyük Kepçe asterizminin altında Büyükayı takımyıldızına giriş yaptı. (Büyükayı dik olsaydı, 15 Temmuz itibarıyla Büyük Kepçe'nin sağında olurdu.)[5]

Türkiye'nin pek çok yerinde halkın ilgisi altında gözlemlendi ve haberlere konu oldu.[6][7]

Keşif ve gözlem

[değiştir | kaynağı değiştir]
Keşif görüntüsü. Kuyruklu yıldız 27 Mart 2020 tarihinde NEOWISE tarafından elde edilen üç kızılötesi görüntünün bu bileşiminde üç bulanık kırmızı nokta olarak görünüyor.

C/2020 F3 kuyruklu yıldızı 27 Mart 2020 tarihinde yeniden etkinleştirilen WISE uzay teleskobunu kullanan bir ekip tarafından NEOWISE (Yakın Dünya Nesnesi Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Kaşifi) projesinin bir parçası olarak Pupa takımyıldızı yönünde keşfedildi.[1] 31 Mart'ta kuyruklu yıldız olarak sınıflandırıldı ve 1 Nisan'da NEOWISE olarak adlandırıldı.[8] Sistematik olarak C/2020 F3 olarak adlandırılır ve 2020 Mart ayının ikinci yarısında keşfedilen üçüncü periyodik olmayan bir kuyruklu yıldız olduğuna işaret eder.

NEOWISE kuyruklu yıldızı, Güneş'e en yakın yaklaşımını (günberi) 3 Temmuz 2020'de 0,29 AU (43 milyon km; 27 milyon mil) uzaklıkta yaptı. Bu geçiş kuyruklu yıldızın yörünge dönemini yaklaşık 4400 yıldan 6700 yıla çıkarır.[2] Dünya'ya en yakın yaklaşımı, 23 Temmuz 2020 UT 01:14'te, Büyükayı takımyıldızında bulunurken 0,69 AU (103 milyon km; 64 milyon mil) mesafede gerçekleşecek.[9]

11 Haziran - 9 Temmuz 2020 tarihleri arasında Dünya'dan bakıldığında Güneş'ten 20 dereceden daha azdı. 10 Haziran 2020'de Güneş'in parıltısında kaybolurken, Güneş'ten 0,7 AU (100 milyon km; 65 milyon mil) ve Dünya'dan 1,6 AU (240 milyon km; 150 milyon mil) uzaklıktayken görünen büyüklüğü 7 kadirdi.[4] 22 Haziran 2020'de SOHO uzay aracının LASCO C3 cihazının görüş alanına girdiğinde, Güneş'ten 0,4 AU (60 milyon km; 37 milyon mil) ve Dünya'dan 1,4 AU (210 milyon km; 130 milyon mil) uzaklıkta yaklaşık 3 kadir büyüklüğe ulaşmıştı.[4]

Temmuz ayı başlarında NEOWISE Kuyruklu Yıldızı, önceki kuyruklu yıldızların (C/2020 F8 (SWAN) ve C/2019 Y4 (ATLAS)) eriştiği parlaklığı aştı ve 1 kadir büyüklüğe kadar ulaştı.[10][11] Temmuz ayında, ikinci bir kuyruk gelişti. Mavi renkli olan ilk kuyruk gaz ve iyonlar gibi uçucu maddelerden oluşur. Kuyrukta ayrıca yüksek miktarda sodyumun neden olduğu kırmızı bir ayrışma görülür. İkinci kuyruk altın rengidir ve Hale-Bopp kuyruklu yıldızı'nın kuyruğu gibi tozdan oluşmuştur. Bu bileşim C/2011 L4 kuyruklu yıldızına (PANSTARRS) benzer. C/2020 F3 (NEOWISE), C/2011 L4'ten (PANSTARRS) daha parlak olsa da Hale–Bopp'un 1997'de olduğu kadar parlak değildi. İngiliz Astronomi Derneği'ne göre kuyruklu yıldız, Haziran başında yaklaşık 8 kadir büyüklükten Temmuz başında −2 kadir büyüklüğe ulaştı.[12] Bu bilgiye göre Hale–Bopp'dan daha parlaktı. Bununla birlikte, Güneş'e çok yakın olduğu için 0 veya +1 kadir büyüklüğe kadar ulaştığı bildirildi ve sadece birkaç gün boyunca bu büyüklükte kaldı. Günberiden sonra kuyruklu yıldız solgunlaşmaya başladı ve büyüklüğü 2 kadire düştü.

13 Temmuz 2020'de, sodyumdan oluşan kuyruk Planetary Science Institute Input/Output tesisi tarafından onaylandı.[13] Sodyum kuyrukları sadece Hale–Bopp ve C/2012 S1 (ISON) gibi çok parlak kuyruklu yıldızlarda gözlenmiştir.

Joseph Masiero, kızılötesi imzadan kuyruklu yıldız çekirdeğinin çapını yaklaşık 5 km (3 mil) olarak hesapladı.[1] Çekirdek; Hyakutake kuyruklu yıldızı, Encke kuyruklu yıldızı, 7P/Pons-Winnecke, 8P/Tuttle, 14P/Wolf ve 19P/Borrelly gibi birçok kısa dönemli kuyruklu yıldıza benzer büyüklüktedir.[14] 5 Temmuz itibarıyla NASA'nın Parker Güneş Sondası, gök bilimcilerin çekirdek çapını yaklaşık 5 km (3 mil) olarak tahmin ettikleri kuyruklu yıldızın bir görüntüsünü elde etti.[15]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kronolojik sırayla:

  • Uluslararası Uzay İstasyonu tarafından 5 Temmuz 2020'de yörüngesinden çekilen görüntülerin video sunumu, NEOWISE'nin Dünya karşısından doğuşunu gösteriyor.
  • 7 Temmuz 2020 - Golden Gate Köprüsü, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri.
    7 Temmuz 2020 - Golden Gate Köprüsü, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri.
  • C/2020 F3 (NEOWISE) 7 Temmuz 2020 - Orta İsviçre, Sursee yakınlarında.
    C/2020 F3 (NEOWISE) 7 Temmuz 2020 - Orta İsviçre, Sursee yakınlarında.
  • 8 Temmuz 2020 - Zuzici, Istria, Hırvatistan.
    8 Temmuz 2020 - Zuzici, Istria, Hırvatistan.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d Mace, Mikayla (8 Temmuz 2020). "Comet NEOWISE Sizzles as It Slides by the Sun, Providing a Treat for Observers". Infrared Processing and Analysis Center. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b JPL Horizons barycentric solution for epoch 1950 (before entering planetary region)
    Goto JPL Horizons 8 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
    Ephemeris Type: Orbital Elements
    Center: @0 (Solar System Barycenter)
    Time Span: 1950-01-01 to 2050-01-01 and Step Size: 100 years
    1950-Jan-01 is "PR = 1.63 × 106/365.25 days" = 4462 years
    (For long-period comets on multi-thousand year orbits, asymmetric outgassing will affect the highly sensitive orbital period and eccentricity.)
  3. ^ "How to see Comet NEOWISE". EarthSky. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  4. ^ a b c "Comet Observation database (COBS)". 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.  "C/2020 F3 (NEOWISE) plot" 16 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ "A Bright New Visitor: How to Spot Comet NEOWISE". Sky & Telescope. 9 Temmuz 2020. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  6. ^ "NEOWİSE AYVALIK SEMALARINDA GÖRÜNTÜLENDİ | Gazete Ayvalık". Gazete Ayvalık. 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024. 
  7. ^ "GÖKYÜZÜNE AYVALIK'TAN BAKTILAR | Gazete Ayvalık". Gazete Ayvalık. 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024. 
  8. ^ "COMET C/2020 F3 (NEOWISE)". Minor Planet Electronic Circulars. Cilt 2020-G05. 1 Nisan 2020. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  9. ^ JPL Horizons closest approach to Earth
    Goto JPL Horizons 8 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
    Ephemeris Type: Observer
    Observer Location: 500 (Geocentric)
    (Closest approach occurs when deldot flips from negative to positive)
  10. ^ "Comet F3 NEOWISE May Perform in Temmuz". Universe Today. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  11. ^ "ATel #13853: Morphology and Photometry of Comet C/2020 F3 (NEOWISE) from SOHO". Astronomer's Telegram. 2 Temmuz 2020. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  12. ^ Nick James (6 Temmuz 2020), "Visual observations page", Comet Section, British Astronomical Association, 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Temmuz 2020 
  13. ^ "NEOWISE: Rare Image of a Comet's Sodium Tail". Planetary Science Institute. 13 Temmuz 2020. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  14. ^ "JPL Small-Body Database Search Engine: numbered comets and diameter > 4 (km) and diameter < 6 (km)". JPL Solar System Dynamics. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  15. ^ Miloslav Druckmuller; Robert Nemiroff; Jerry Bonnell (11 Temmuz 2020), The Tails of Comet NEOWISE, NASA, 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Temmuz 2020 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta C/2020 F3 (NEOWISE) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=C/2020_F3_(NEOWISE)&oldid=32355766" sayfasından alınmıştır