Boeing 737 AEW&C
| Boeing 737 AEW&C MESA | |
|---|---|
 | |
| Türü | Havadan ihbar ve kontrol uçağı (HİK) |
| Ulusal köken |  ABD |
| Üretici | Boeing Defense, Space & Security (modifikasyon) Boeing (orijinal Boeing 737 Next Generation tasarımı) |
| İlk uçuş | 2004 |
| Hizmete giriş | 2010[1] |
| Durumu | Aktif hizmette |
| Ana kullanıcı | Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri Türk Hava Kuvvetleri Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 14 |
| Program maliyeti | 490 milyon $ (Amerikan doları) |
| Gelişimi | Boeing 737 |
| Değişimleri | C-40 Clipper P-8 Poseidon |
Boeing 737 AEW&C MESA bir havadan ihbar ve kontrol (AEW&C) uçağıdır. Boeing AEW&C sistemi yüksek performanslı, brüt ağırlığı arttırılmış 737-700 ile Northrop Grumman'ın MESA olarak adlandırılan çok maksatlı elektronik taramalı, dost-düşman ayrımı yapabilen radarını içermektedir.
Türkiye'nin Barış Kartalı (HİK) projesi kapsamında aldığı 737 AEW&C sistemi esken ve açık yapılı bir görev bilgisayar sistemini ve Türk yapımı elektronik destek sistemlerini ve haberleşme kabinini içermektedir.
Türkiye ve Barış Kartalı Programı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Hava İleri Karakol (HİK) Uçağı diğer adıyla Barış Kartalı Programı kapsamında Boeing firması ile 4 uçak ve 1 Yer Destek Sistemi tedariki amacıyla 4 Haziran 2002 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Sözleşme 23 Haziran 2003 tarihinde yürürlüğe girmiş ve proje kapsamındaki faaliyetler resmen başlamıştır.
Türk Savunma Sanayii, bu projeden, proje bedelinin yaklaşık %12'si kadar net yerel pay alacaktır. İlave olarak proje kapsamında sözleşme baz fiyatı üzerinden 576 Milyon Amerikan doları off-set alınmıştır.
Türk firmalarından TUSAŞ, HAVELSAN, ASELSAN, MİKES, HAVELSAN Teknoloji Radar, KALE KALIP, Türk Hava Yolları ve SELEX proje içerisinde birçok sorumluluk ve role sahiptir.1 inci uçak modifikasyonu (yolcu uçağının HİK konfigürasyonuna dönüştürülme işlemleri) Mart 2005'te ABD/Seattle'da, 2'nci uçak modifikasyonu Mart 2006'da Ankara'daki TUSAŞ tesislerinde, 3'üncü uçak modifikasyonu Kasım 2006'da, 4'ncü uçak modifikasyonu Mart 2007'de TUSAŞ tesislerinde başlamıştır.
Programa göre
- TUSAŞ, uçak modifikasyonu, görev sistemi entegrasyonu ve kontrolü, idame eğitimi, lojistik desteği ve BCAG'e yapılan ihraçtan sorumlu olacak.
- Aselsan da VHF/UHF telsizleri ile GPS EGI'yi üretecek.
- Havelsan ise görev bilgisayarı yazılımı geliştirilmesi, test geliştirilmesi ve desteği ile yer segmenti yazılım geliştirilmesi, teknisyen eğitimi ve sistem mühendisliği desteğini karşılayacak.
- Selex firması HF telsizlerini üretecek.
- Mikes, ESM (Electronic Support Measure) alt sistemi ile ilgili tüm yazılım/donanım geliştirilmesi ve entegrasyonunu sağlayacak. (yer destek ve operasyonel yazılımlar dahil)
- THY ise mürettebat eğitimi verecek.
Temmuz 2007 yılında teslim edilmesi gereken ilk sistem, henüz başta radar ve görev yazılımı olmak üzere bazı bölümlerde istenilen geliştirmeler, öngörülen takvimden daha uzun sürmüştür.
- "Barış Kartalı Projesi" kapsamındaki ilk Havadan İhbar ve Kontrol uçağı (KUZEY), kontrollerin tamamlanmasının ardından 21/02/2014 tarihinde düzenlenen törenle Hava Kuvvetleri Komutanlığı envantere girdi. Konya'da konuşlu 3. Ana Jet Üssü'nde hizmet vermeye başlamıştır.
- Barış Kartalı Projesi ile; Türk Hava Kuvvetleri, ihbar ve kontrol faaliyetlerini, bugüne kadar yurt çapına yaymış olan radar menziliyle yerine getirmekteydi. Yerdeki radarlar açısından en önemli kısım arazi engebeleri, sabit konuş durumu, yüksek irtifa görev yapan HİK uçakları, yerdeki radarlara göre daha büyük ve geniş görüş alanlarına sahiptir. Dağların arkaları ve vadi içlerindeki arazi engebelerinden etkilenme olasılıkları daha düşüktür. Yerdeki radarların devre dışı kaldığı durumlarda oluşacak açık, HİK uçakları tarafından süratle karşılanacak. Türk hava sahasına yaklaşan uçaklar, helikopterler, füzeler, güçlü radar ve algılama sistemleriyle daha uzak mesafelerden tespit edilecek. Türk hava sahası daha etkin şekilde gözetlenebilecek.
Kullanıcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri: 6 uçak kullanımda.[2] Avustralya'da tipi E-7A Wedgetail olarak belirlenmiştir.[3][4]
Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri: 4 uçak kullanımda.[2]
Türk Hava Kuvvetleri: 4 uçak kullanımda.[2] 2 adet daha opsiyon alımı bulunmakta.[5]
Kraliyet Hava Kuvvetleri: 3 adet uçak sipariş edildi.[2][6]
Genel Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir].PNG)
Bilgi kaynağı: Boeing verileri[7]
- Teknik özellikler
- Mürettebat: görev ekibi: 6-10, uçuş ekibi: 2
- Faydalı Yük: 19,830 kg (43,720 lb)
- Uzunluk: 33.6 m (110 ft 4 in)
- Yükseklik: 12.5 m (41 ft 2 in)
- Kanat açıklığı: 35.8 m (117 ft 2 in)
- Kanat Alanı: 91 m² (980 ft²)
- Kanat profili: B737D
- Boş ağırlığı: 46,606 kg (102,750 lb)
- Azami Kalkış Ağırlığı: 77,564 kg (171,000 lb)
- Motor: 2 × CFM International CFM56-7B27A turbofan, 27,000 lbf (118 kN) (her biri için)
- Performans
- Seyir hızı: 853 km/sa (530 mph)
- Menzil: 6,482 km (3,500 nmi)
- Servis Tavanı: 12,500 m (41,000 ft)
- Aviyonikler
- Northrop Grumman çok yönlü Aktif Faz Dizinli Radar
İlgili İçerik
[değiştir | kaynağı değiştir]Benzer tasarım ve gelişimdeki uçaklar
Benzer rolde, dönemde ve yetenekte olan uçaklar
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türk Hava Kuvvetleri Bakım Astsubayları
- Boeing B-737 AEW&C
- ^ "Boeing 737 AEW&C Wedgetail Early Warning Aircraft". www.airforce-technology.com (İngilizce). Airfoce Technology. 19 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022.
- ^ a b c d "World Air Forces directory 2022" (İngilizce). flightglobal.com. 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ "RAAF's Wedgetail Squadron marks history by celebrating battle honours" (İngilizce). news.defence.gov.au. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ Grevatt, Jon. "Boeing announces further delay to Australia's Wedgetail aircraft". janes.com (İngilizce). Janes. 1 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ "First Turkish "Peace Eagle" AWACS Ready to Service" (İngilizce). defence-turkey.com. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ "Wedgetail to be RAF's new early warning radar aircraft" (İngilizce). www.raf.mod.uk. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ "737AEWC_overview.pdf" (PDF) (İngilizce). boeing.com. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Boeing 737 AEW&C Yapım Videosu 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Boeing 737 AEW&C - Barış Kartalı Tanıtım Filmi10 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.